Atardamarlar

Kısaca: Kalpten pompalanan kanı, vücudun organ ve dokularına dağıtılan kan damarları. Atardamarlar, dolaşım sisteminin başlıca elemanlarındandır. İnsanlarda dolaşım sistemi, bir büyük bir de küçük dolaşım olmak üzere iki kısımda mütalaa edilir. Arter veya Atardamar, kanı kalpten vücudun diğer bölümlerine taşıyan müsküler (kaslı - kasıl) kan damarı / kan damarlarıdır. ...devamı ☟

Atardamarlar
Atardamarlar



Arter
Arter
Atardamarlar, Kalpten pompalanan kanı, vücudun organ ve dokularına dağıtılan kan damarları. Atardamarlar, dolaşım sisteminin başlıca elemanlarındandır. İnsanlarda dolaşım sistemi, bir büyük bir de küçük dolaşım olmak üzere iki kısımda mütalaa edilir. Arter veya Atardamar, kanı kalpten vücudun diğer bölümlerine taşıyan müsküler (kaslı - kasıl) kan damarı / kan damarlarıdır.

Büyük dolaşım sistemi, temizlenmiş kanı çeşitli organ ve dokulara götürür; kirlenmiş kanı tekrar kalbe getirir. Küçük dolaşım sistemi ise, kalbe gelen kirli kanı akciğere götürüp, orada temizlenen kanı kalbe getirmektedir. Kalb her iki dolaşım sistemi için pompa vazifesi görür.

Ven yani toplardamarların zıddıdırlar, venler kanı kalbe doğru taşırlar. Atar damarların bir diğer özellikleri ise temiz kan taşımaları ve kan akışını hızlandırmasıdır. Sadece akciğer atardamarı kirli kan taşır. Atardamarlarda kanın akış yönü merkezden çevreye doğrudur. Çapları da merkezden çevreye doğru gittikçe küçülür. Çapı en büyük atardamar aort olup çapları küçüldükçe arter, daha da küçüldükçe arteriol, en uç noktaya kadar ulaşan arterlere ise kapiller adı verilir.

Kalbin sağ karıncığından akciğerlere, sol karıncığından da vücudun diğer bölgelerine ve organlarına kan götüren damarlara atardamar, aynı yerlerden ters yönde ve kalbin sağ ve sol kulakçığına kan getiren damarlara ise toplardamar denir. Büyük dolaşım sisteminde, dokularda atardamarlar ile toplardamarlar arasında, kılcal damarlar denilen gözle görülemeyecek incelikte damarlar bulunur. Kan ile doku arasındaki madde alış verişi kılcal damarlar bölgesinde olur.

Büyük dolaşım sisteminin en büyük atardamarı Aort atardamarı (yani ana atardamardır). Aort, kalbin sol karıncığından çıkar. Küçük dolaşım sisteminin en büyük atardamarı ise akciğer atardamarıdır. Akciğer atardamarı kalbin sağ karıncığından çıkar.

Atardamarlar genellikle vücudun derin kısımlarında bulunurlar. Bu yaradılış özelliği, insanı birçok kazada kan kaybından korumaktadır. Çünkü, atardamarlarda kan basıncı yüksek olduğundan yaralanmalarda tazyikli, yani fışkırır tarzda kan akar, dolayısıyla zor pıhtılaşma olur. Pıhtılaşmanın kolay olması için kanın durgun olması mühim bir faktördür. Genel tababette ölçülen (tansiyon yükselmesi, düşmesi vs. olarak nitelendirilen) kan basıncı da atardamar basıncıdır. Aorttaki basınç ince atardamarlardakinden daha fazladır. En büyük atardamarlarda kapakçıklar vardır. Atardamarlar, gevşeyip kasılma kabiliyetindeki düz kaslardan yapılıdır. Kesilen bir atardamardan akan kan, parlak kırmızı renktedir ve kalbin her atımına uyarak kesik kesik akar. Toplardamarlar ise deriye yakın yerlerden seyreder. Kesilen toplardamardan akan kan, koyu kırmızı renkte olup, akışı devamlılık gösterir.

Bütün dillerde atardamarlara, bulunduğu bölge ve organa göre isim verilmiştir. İstisnai olarak bazı atardamarların devamına, sanki başka bir atardamarmış gibi isim verildiği de olmuştur.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Atardamar
2 yıl önce

Atardamar veya diğer adıyla arter, kalpten vücuda kan taşıyan damarlardandır. Pulmoner arter ve umblikal arterler dışında oksijenlenmiş kanı taşırlar...

Atardamar, Arter, Akciğer, Anatomi, Aort, Arteriyol, Dolaşım sistemi, Kalp, Kan, Kan plazması, Kılcal damar
Kılcal damar
2 yıl önce

yaklaşık 5-10 μm'dir (çapları 0,007 mm ile 0,150 mm arasında değişir). Atardamarlar ile toplardamarları birleştiren kılcal damarlar, dokularla etkileşimi...

Kılcal damar, Kılcal damar
Kan damarı
2 yıl önce

farklı türleri vardır. Temel kan damarı tipleri atardamarlar (arter) ve toplardamarlardır (ven). Atardamarlar kanı kalpten alıp vücudun farklı bölümlerine...

Kan, Anevrizma, Aort, Arter, Arteriyol, Atardamar, Bağdoku, Diyabet, Dolaşım sistemi, Endotelyum, Gangren
Çölyak arter
2 yıl önce

Çölyak arter ya da çölyak atardamar, abdominal aortdan çıkan ilk büyük atardamardır ve kalbin pompaladığı kanı duodenumla pankreasın üst yarıları, karaciğer...

Kangren
2 yıl önce

Kangren, dokuların kendilerini besleyen atardamarların herhangi bir sebeple, tamamen yetersiz hale gelmesi sonucunda hayatiyetini kaybetmesi durumu. Kangren...

Gangren, Adrenalin, Akdeniz, Anestezik, Apandisit, Atardamar, Bakteri, Burger hastalığı, Cerrahi, Doku, Enfeksiyon
Kan basıncı
2 yıl önce

Kan basıncı, dolaşım sistemi atardamarları içindeki kanın basıncıdır. Kan basıncı ölçümü tansiyon aleti yardımıyla yapılır. Kan basıncı, kanın kalpten...

Kan basıncı, Kan basıncı
Nabız
2 yıl önce

karıncıktan büyük atardamarlara pompalanması esnasında, uç noktalardaki atardamarlarda oluşturduğu dalgalanmadır. Kalp atışının uçtaki atardamarlardan hissedilmesine...

Pterygopalatine çukur
6 yıl önce

atardamar, dallanmalardan kalan anastomozsoz uç atardamar. Descending palatine atardamar Infraorbital atardamar Posterior superior alveolar atardamar...

Pterygopalatine çukur, Maxilla, Pharyngeal atardamar, Pterygoid kanal atardamar, Posterior superior alveolar atardamar, Infraorbital atardamar, Sphenopalatine atardamar, Descending palatine atardamar