Baki

Kısaca: Baki (1526-1600) Divan şiirinin büyük üstadı. Asıl adı Mahmud Abdülbaki’dir. Hem şair, hem de alimdir. İstanbul’da 1526 yılında doğdu. Babası Fatih Camii müezzinlerindendi. Oğlunu küçük yaşta sanatkar yapmak düşüncesiyle saraç çıraklığına verdi. Fakat Baki yaratılışı icabı ilme düşkün olduğundan tahsile başladı. Uzun yıllar zamanın büyük medreselerinde, devrin en ileri gelen hocalarından ders gördü. Tahsilini tamamladıktan sonra ilk olarak 1563 yılında Silivri’deki Piri Paşa Medresesi müd ...devamı ☟

Baki (1526-1600) Divan şiirinin büyük üstadı. Asıl adı Mahmud Abdülbaki’dir. Hem şair, hem de alimdir. İstanbul’da 1526 yılında doğdu. Babası Fatih Camii müezzinlerindendi. Oğlunu küçük yaşta sanatkar yapmak düşüncesiyle saraç çıraklığına verdi. Fakat Baki yaratılışı icabı ilme düşkün olduğundan tahsile başladı. Uzun yıllar zamanın büyük medreselerinde, devrin en ileri gelen hocalarından ders gördü. Tahsilini tamamladıktan sonra ilk olarak 1563 yılında Silivri’deki Piri Paşa Medresesi müderrisliğine getirildi. Sonra sırayla, Murad Paşa, Eyyub, Sahn ve Süleymaniye medreselerinde müderrislik yaptı. Selim-i Kadim Medresesi müderrisliğinden sonra, Mekke kadılığı, Anadolu ve Rumeli kazaskerliği görevlerinde bulundu.

Kendi divanında yer alan bir minyatüre göre şair Baki. Divan-ı Baki» Seyit Ali el-Bursavi tarafından kopya edilmiştir (XVI. yy.). Türk ve İslam Eserleri Müzesi, İstanbul.

Türk divan edebiyatının büyük şairlerinden biridir. Kanuni Sultan Süleyman devrinde İstanbul'da doğdu. Asıl adı Abdülbaki Mahmut'tur. Babası Fatih Camii müezzinlerinden Mehmet Efendi'dir. Babası onu saraç çıraklığına verdi. Ama Baki bu işte çok kalmadan medreseye girerek okumağa başladı. Yirmi yaşına gelmeden İstanbul'un çok beğenilen genç şairlerinden biri olarak ün yaptı. "Doğu Seferi'nden dönüşünde Kanuni'ye sunduğu bir kaside ile onun ilgisini çekti (1554).

Şeyhülislam olmak istedi ama bu isteğine ulaşamadan öldü. «Şairler Sultanı» diye anılan Baki'nin cenazesine bütün devlet büyükleri, tanınmış adamlar katıldı. Şeyhülislam Sunullah Efendi'nin, musalla taşında şairin tabutunun önünde onun şu dizelerini söylediği anlatılır:

"Kadrini sengi musallada bilüp ey Baki Durup el bağlayalar karşında yaran sal saf" (Ey Baki! Dostların senin değerini [1] musalla taşında anladılar ve karşında sıra sıra el bağladılar).

SANATI VE KİŞİLİĞİ

Baki zevke ve eğlenceye düşkün olmasına rağmen ölçülü ve hesaplı bir hayat yaşadı. Yükselmek tutkusuyla büyüklere yaranmak için elinden geleni yaptı. Ama Kanuni'nin ölümüne yazdığı mersiye, onun hükümdara duyduğu gerçek saygı ve bağlılığı ispatladı. İçtenliği, ifade ve ahenk güzelliği ile bu mersiye divan edebiyatının şaheserlerinden sayılır. Divan'ında bulunan bir dizesinde «Şairler Sultanı» diye tanınmış olmasını kastederek «bu devirde söz ülkesinin padişahı benim» diyen, kaside ve gazel yazmanın kendisine özgü olduğunu söyleyen bu övüngen ve gururlu şairin övünmelerinden biri de şöyledir:

"Meddah olalı çeşm-i gazalanına Baki öğrendi gazel tarzını Rumun şuarası" (Baki onun ahu gözlerini övmeğe, onlar için şiir yazmağa başlayalı beri, Osmanlı şairleri gazelin ne olduğunu, nasıl yazılacağını öğrendiler).

Eserleri

En büyük eseri Divan'ıdır. Divan'ından başka Fedail-i Mekke, Hadis-i Erbain (Hazret-i Halid bin Zeyd’in bildirdiği hadis-i şerifler), Fedail-i Cihad, Mealim-ül Yakin (Mevahib-i Ledünniyye tercümesidir) adlarıyla Arapçadan çevrilmiş eserleri vardır.

Gazel

Ferman-ı aşka can iledir inkıyadımız Hükm-i kazaya zerre kadar yok inadımız

Baş eğmezüz edaniye dünya-yı dun için Allahadır tevekkülümüz, i’timadımız

Biz mütteka-yı zerkeş-i caha dayanmazuz Hakk’ın kemal-i lutfunadır istinadımız

Minnet Hudaya, devlet-i dünya fena bulur Baki kalır sahife-i alemde adımız

Baki

Türkçe Baki kelimesinin İngilizce karşılığı.
[Baki] adj. permanent, enduring, eternal

Baki

sürekli, kalıcı, daimi.
bir şeyden artan (miktar).

Baki

Türkçe Baki kelimesinin Almanca karşılığı.
bleibend, dauernd; übrigbleibend

Baki

1. anlamı Sürekli:
"Dünyada zaten ne bakiydi?"- Ö. Seyfettin.
2. anlamı Bir şeyden artan (miktar).
3. anlamı Öteki:
"Kale kapısından yalnız birini açık bırakarak bakilerini örmeye başlamışlardı."- O. S. Orhon.

Baki

(Arapça) Erkek ismi 1. Allah'ın isimlerindendir. Genellikle "abd" takısı alarak kullanılır, (bkz. Abdülbaki). Kalıcı, sürekli, devamlı. Varlığının sonu olmayan. Ölümsüz. 2. Artan, kalan, geriye kalan. 3. Korunmuş. Baki - Ünlü Türk şairlerinden olup asıl adı Abdül­baki Mahmud'dur.

misafir - 8 yıl önce
1526 yılında Bursa'da doğan Bâki'nin asıl ismi Mahmud Abdülbâki'dir. Aslında fakir bir ailenin çocuğu idi, babası müezzinlik yapıyordu. Çocukluğunda saraç çıraklığı yapmıştır. Eğitime, ilme olan büyük tutkusu fark edilmeye başlanınca ailesi medreseye devam etmesine izin vermiştir, zira başlarda medreseye kaçak, ailesinden gizli gitmekteydi. Gayretleri ile iyi bir eğitim görmüş, dönemin ünlü müderrislerinden ders almıştır. Eğitimi boyunca şiire olan ilgisi giderek artmış ve güçlü kaleminin ünü de yavaşça yayılmaya başlamıştır. Eğitimini tamamladıktan sonra çeşitli medreselerde müderrislik yapmıştır. Kanuni Sultan Süleyman tarafından İstanbul'a getirtilen şair hayatı boyunca çeşitli dönemlerde devlet hizmetinde bulundu, kadılık, kazaskerlik gibi makamlarda görev yaptı. Yaşlılığında Şeyhülislam olmak isteyen Baki bu makama getirilmemiş ve buna çok üzülmüştür. 1600 yılında, İstanbul'da vefat etti. Bâki Saray'a hep bir yakınlığı olmuştur. Özellikle Kanunî Sultan Süleyman ile yakın ilişkileri olmuş, padişah sık sık kendisine iltifat etmiştir. Daha sonra 2. Selim ve 3. Murat zamanlarında da hem saraydan hem halktan büyük bir itibar ve ilgi görmüştür. Vefatından önce bu kadar ilgi ve alâka gören sanatçı sayısı azdır, o ise vefat etmeden "Sultanüş'şuâra" yani "Şairlerin Sultanı" diye anılmaya başlamıştır.

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Bakı
6 yıl önce

Bakı, bir bölgedeki dağların Güneş ışınlarını alış yönü veya Güneş'e bakış kısmı olarak açıklanabilmektedir. Bakı enlem etkisi dolayısıyla matematik konum...

Baki Mercimek
2 yıl önce

Baki Mercimek, (d. 18 Eylül 1982, Amsterdam) Hollanda doğumlu eski Türk millî futbolcudur. Futbola sekiz yaşında Ajax altyapısında başladı. 1999 yılında...

Baki Mercimek, 18 Eylül, 1982, 1999, 2000, 2002, 2003, Ajax, Ali Güneş, Ali Tandoğan, Amsterdam
Baki Davrak
2 yıl önce

Baki Davrak (d. 1971, Bad Säckingen, Baden-Württemberg), Türk kökenli Alman oyuncu. Baki Davrak, 1971 yılında Bad Säckingen, Baden-Württemberg'de doğdu...

Baki Davrak, 1997, 1999, 2006, Akademi í–dülleri, Aktris, Aktör, Allmovie, Almanya, Berlin Film Festivali, Beyazperde
Baki Süha Ediboğlu
2 yıl önce

Baki Süha Ediboğlu, (d. 1915 – ö. 15 Eylül 1972) Türk şair ve yazar. Baki Süha Ediboğlu 1915 yılında Antalya'da dünyaya geldi. Lise eğitimini İstanbul'da...

Baki Süha Ediboğlu, 15 Eylül, 1915, 1972, Ankara, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Antalya, Biyografi, Taslak, Türk, İstanbul
Baki Tamer
2 yıl önce

Baki Tamer (26 Aralık 1924; Elazığ - 4 Ağustos 2004, İstanbul), Türk karakter, tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu. Elazığ'da doğdu. Erzurum Öğretmen Okulu'ndan...

Baki Tuğ
2 yıl önce

Baki Tuğ (d. 1937, Şiran, Gümüşhane, Türkiye), Türk asker ve siyasetçidir. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Aynı Fakülteden Master derecesi...

Baki Kuru
6 yıl önce

Baki Kuru (d.1928 Düzce, Türkiye), Türk hukuk profesörü. Profesör Doktor Baki Kuru, 1928 yılında Bolu (şimdi: Düzce) ili Akçakoca ilçesinde doğdu. 1940...

Baki Kuru, 1993, 2006, Akademisyen, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Biyografi, Taslak, Türk, Yí–K, İstanbul, Doktrin
Bâki (şair)
2 yıl önce

Bâkî, asıl adı Mahmud Abdülbâkî (1526 - 7 Nisan 1600), Osmanlı şair. Baki, Divan edebiyatı şâiri olup "Sultanüş'şuâra" (Şairler sultanı) olarak anılmış...

Bâki (şair), 1526, 1600, Akıcılık, Divan(edebiyat), Edebiyat, Kanuni Sultan Süleyman, Medrese, Mersiye, Mersiye-i Hazret-i Süleyman Han, Mutasavvıf