Doğu Karahanlı Devleti

Kısaca: Tarihteki Türk Devletleri ...devamı ☟

Tarihteki Türk Devletleri Doğu Karahanlılar Devleti, Karahanlı Devleti ikiye ayrılınca; Büyük Kağan unvanıyla, Şerefüddevle lakaplı Ebu Şüca Süleyman bin Yusuf, merkezi Balasagun ve Kaşgar`ı kendine bırakıp, kardeşlerinden Buğra Han Muhammed`e, Taraz ile İsficab`ı, Mahmud`a ise Arslan Tigin unvanıyla ülkenin doğusunu verdi.

Doğu Karahanlı Tarihi

Karahanlı devletleri arasında sınır anlaşmazlığından dolayı savaşlar devam etti. Doğu Karahanlı devletinin başkenti Balasagundu. İlk dönemlerde doğudan gelen göçebe Türkler ülke topraklarına kabul edildi ve İslamiyete girmeleri sağlandı.

Bu sırada Büyük Selçuklular güçlenmekteydi. Melikşah döneminde, Karahanlılar Selçukluların üstünlüğünü kabul etti. Doğu Karahanlıları Karahitaylar yıktı.

Bir Türk klasiği: Bölünme ve Çöküş

1043 yılında yapılan aile toplantısında ayrıca, eski Büyük Kağan II. Ahmed Han`a da Maveraünnehir, mülk olarak verildi. Fergana`nın bir kısmı zaptedilerek, Bulgar ile Balasagun arasında yaşayan, on bin çadırdan meydana gelen Türkler, 1043 senesi güzünde, topluca İslamiyet`i kabul etti.

İslam dininin esaslarına bağlı bir hükümdar olan Süleyman Han, 1056`da kardeşi Ortak Kağan Buğra Han, Büyük Kağan Süleyman Han`la anlaşmazlığa düştü. Muhammed Han, Süleyman Han`ı hapsettirip, büyük kağanlığını ilan etti. On beş ay hükümdarlık yapan Muhammed Han, mevkiini büyük oğlu Hüseyin`e bıraktı.

Hüseyin Han`ı, kardeşi İbrahim tahttan indirtip, 1057`de Büyük Kağan oldu. İbrahim Han, 1059`da, hanedandan Yınal Tegin tarafından öldürülünce, Tuğrul Kara Han unvanlı Mahmud bin Yusuf başa geçti. Mahmud Han (1059-1074, Ortak Kağan Tabgaç Buğra Kara Han ve Hasan bin Süleyman, kaybedilen toprakları geri almak için harekete geçtiler. 1068 yılında iki taraf arasında yapılan antlaşma ile, Seyhun hudut kesilerek, Fergana, Doğu Karahanlılara bırakıldı. 1074`te Mahmud Han`ın yerine, oğlu Ömer geçti ise de, ancak iki ay hükümdarlık yapabildi. Büyük Kağan olan Buğra Han Hasan bin Süleyman (1074-1103) devrinin ilk yıllarında; Buge Budraç kumandasındaki Yabaku ve Basmılların da aynı safta olduğu yedi yüz bin düşmana karşı, Ömer bin Mahmud kumandasındaki kırk bin Müslüman askeriyle, büyük bir zafer kazanıldı.

Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah (1072-1092), 1082`de Maveraünnehir`i zaptedip Özkent`e gelince, Doğu Karahanlı hükümdarı Hasan Han, onun hakimiyetini tanıdı. Hasan Han`dan sonra oğlu Ahmed (1103-1128), hükümdar olup, Abbasi Halifeliği ile münasebetlerde bulundu. Halife Mustahzırbillah (1094-1118), Ahmed Han`ın istediği beratı verip, ona "Nuruddevle" demiştir. 1128`de Karahıtayları, Kaşgar kenti yakınlarında mağlup eden Ahmed Han, onların batıya doğru ilerlemelerini durdurdu.

Ahmed Han`dan sonra 1128`de hükümdar olan oğlu İbrahim, Karahıtaylardan yardım alarak, rakiplerini yendi. Karahıtaylar, II. İbrahim Han (1128-1158) devrinde Balasagun`u zaptedince, merkez, Kaşgar`a taşındı. Karahıtaylar, kendilerine isyan eden Karluklar`ın üzerine onu gönderdi. 1158`de de, öldürülen II. İbrahim Han`ın yerine oğlu Arslan Han ünvanlı Muhammed ve sonra da torunu Ebü`l-Muzaffer Yusuf geçti. Yusuf Han, 1205`te vefat ettiği sırada, oğlu Ebü`l-Feth Muhammed, Karahıtaylı Kür Han`ın yanında rehin bulunuyordu. Nayman Devleti kurucusu Küçlük tarafından 1207`de kurtarılan Ebü`l-Feth Muhammed, daha sonra Kaşgar`a gönderildi. Ancak, Kaşgar`a varmadan, şehirdeki beyler tarafından yolda öldürüldü (1211). Bu durum, Küçlük`ün, Karahanlı merkezini işgal edip, katliam yaptırmasına sebep oldu.

Hanedanlık içi mücadele neticesinde bölünen Doğu Karahanlılar, Moğol Naymanlarca işgal edilerek, hakimiyetlerine son verildi. Böylece Türk milletine ve İslam`a büyük hizmetleri olan Doğu Karahanlılar Devleti ortadan kalktı.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Doğu Karahanlılar
2 yıl önce

Doğu Karahanlılar Devleti, Karahanlı Devleti ikiye ayrılınca; Büyük Kağan unvanıyla, Şerefüddevle lâkaplı Ebû Şüca Süleyman bin Yusuf, merkezi Balasagun...

Doğu Karahanlılar, Flag of, Flag of the, Balasagun, Müslümanlık, Monarşi, Han, II. Süleyman Arslan Han, III. Muhammed, Kuruluş tarihi, Yıkılış tarihi
Karahanlılar
2 yıl önce

Karahanlı Devleti, ya da Türk Hakanlığı 840 - 1212 yılları arasında günümüz Kırgızistan merkezli olmak üzere Orta Asya toprakları üzerinde hüküm sürmüş...

Orta Asya, Türkler, Türk devletleri, Uygurlar
Fergana Karahanlı Devleti
2 yıl önce

Fergana Karahanlı Devleti, Tarihteki kurulmuş Türk devletlerinden biridir. Doğu Karahanlının otorite boşluğu sebebiyle Fergane havzası ve Kaşgar çevresi...

Fergana Karahanlı Devleti, Tarihteki Türk Devletleri, Ahlatşahlar Beyliği, Ak Hun İmparatorluğu, Akkoyunlu Devleti, Akşitler, Altay, Altınordu Devleti, Anadolu Beylikleri, Artuklu Beyliği, Astrahan Hanlığı
Batı Karahanlılar
2 yıl önce

Batı Karahanlı Devleti, Karahanlılar'ın bölünmesiyle Maveraünnehir çevresini yöneten ülke. Başkentleri önce Özkent[kaynak belirtilmeli] daha sonra Semerkant...

Batı Karahanlılar, Flag of, Flag of the, Müslümanlık, Monarşi, Han, I. Muhammed, Uluğ Sultan Osman, Kuruluş tarihi, Yıkılış tarihi, 1041
Mehmet Karahanlı
2 yıl önce

Mehmet Karahanlı'nın tek zaafı, henüz çocukken kaçırılan oğlu Efe Yakup Karahanlı'dır. Hayattaki tek başarısızlığı, oğlunu bulamayışıdır. Doğu Bey tarafından...

Mehmet Karahanlı, Kurtlar Vadisi, Abdülhey Çoban, Alexander Ivanov, Aslan Akbey, Bedir Akdemir, Büyük Ortadoğu Projesi, Cerrahpaşalı Halit, Derya Çakır, Elif Eylül, Erdal Kömürcü
Karahanlı Türkçesi
2 yıl önce

dilinin (Kuzey-) Doğu ve (Güney-) Batı olarak iki ayrı kol hâlinde geliştiğini göz önünde bulunduran diğer bir kısım Türkolog, Karahanlı Türkçesini Eski...

Karluklar
2 yıl önce

Batı Türkistan'da Karahanlı devleti kuruldu. Devletin ismi kuvvetli “hükümdar” anlamına gelen Karahan unvanından gelmektedir. Devletin kurulma yıllarında...

Cengiz Han, 1100, 1161, 1162, 1167, 1182, 1190, 1201, 1206, 1211, 1218
Yusuf Kadir Han
2 yıl önce

Buğra Han'ın torunu olarak Karahanlı Devleti'nde kut sahibi oldu. Yönetim erkine sahip olduğu ilk prenslik yıllarında, Doğu Türkistan bölgelerini İslamlaştırmak...