İnuit

Kısaca: İnuit halkları, Arktik bölgede, Alaska, Kanada ve Grönland'da yaşayan Eskimoların ayrıldığı iki ana koldan biri. Diğer kol Yupik halklarıdır. ...devamı ☟

İnuit
İnuit

Eskimo, İnuit veya İnuklar, Kanada`nın kuzeyi, Alaska, Grönland ve Sibirya`nın doğusunda yaşayan yerli halka verilen isimlerdir. Eskimo-Aleut ailesinin üyeleridir. Yupik halkı da Eskimo ailesine dahildir. Oxford İngilizce Sözlük, ``Eskimo`` Dünyada toplam olarak 100.000 - 150.000 Eskimo vardır. Bunların yaklaşık 40.000`i Kanada`dadır.

Etimoloji

Yerel folklorda ``Eskimo`` kelimesinin "çiğ et yiyen kişi" anlamına geldiğine inanıldığı için bu kelimenin kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmasını hakaret kabul ederler. Bununla birlikte ``Eskimo`` kelimesi diğer lisanlarda hakaret veya küçümseme anlamı taşımaz ve antropoloji ve arkeolojide yaygın olarak kullanılır. ``İnuit`` ve ``İnuk`` kelimeleri Kanada`da resmi olarak Eskimo yerine kullanılmaktadır. Oxford İngilizce Sözlük, ``Inuit, Inuk``

``Eskimo`` sözcüğünün kökeni tam bilinmemekle birlikte, Kızılderili lisanı Algonkian`dan geldiğine ve "farklı dilde konuşan kişi" demek olduğuna inanılır Oxford İngilizce Sözlük, ``Eskimo``. ``Eskimo`` sözcüğünün Cree dilinde "çiğ et yiyen kişi" anlamına geldiği savının doğruluğuna dair bir kanıt bulunamamıştır.

``İnuit`` kelimesi ``İnuk`` kelimesinin çoğuludur. İnuk kelimesi İnuitçe`de "kişi" anlamına gelir. İnuitçe lisanının yaklaşık olarak 60.000 kullanıcısı vardır. Oxford İngilizce Sözlük, ``Inuıt, Inuk``

İki tür Inuit bulunur: Kuzey Alaska, Kanada ve Grönland`da yaşayan İnuit`ler ile, batı Alaska, Aleut Adaları ve Rusya`nın uzakdoğusundaki Yupik`ler. Rusya`daki Yupik`lere Sibirya Yupik`i ya da Yuit de denir. Yupik dilinin yaklaşık 3.000 kullanıcısı vardır. ``Yupik`` Alaskaca`da "gerçek kişi" anlamına gelir. Oxford İngilizce Sözlük, ``Yupik``

Tarihçe

``Eskimolar``, Asya ile Amerika birbirine bağlı kara parçaları iken, son Buzul Çağı`nın bitimine doğru (günümüzden yaklaşık 12000 yıl önce), Sibirya`dan Alaska`ya geçen avcıların torunlarıdır. Bununla birlikte bazı iddialara göre de M.Ö. 3000 yıllarında Bering Boğazı üzerinden Amerika`ya geçmişlerdir Robert Winston (Editorial Consultant), ``Human, the Definitive Visual Guide``, s.353 ISBN 140530233X.

Günümüzde Eskimolar

Ataları çeşitli bölgelere yerleştikleri için farklı kültür özellikleri geliştirmişlerdir; ama bu çok çeşitli toplulukların günümüzde de yaşayan ortak özellikleri vardır. Eskimolar, günümüzde çoğunlukla Grönland`ın, Kanada`nın, A.B.D`nin ve Rusya`nın yasal sınırlarının iki yanında yaşamaktadırlar. thumb|left|200px|İgloo Alaska`da çamur sıvalı dikdörtgen evlerde, Grönland`da taş, toprak ve balina kemiğinden yapılmış kubbeli evlerde, Kanada`da ise igloo denilen buzdan yapılmış kubbeli evlerde yaşarlar. Bununla birlikte modern evlerde yaşayan eskimolar da vardır. Kara ulaşımını köpeklerin çektiği kızaklarla, deniz ulaşımını "kayak" adı verilen kayıklarla ve bayanların kullandığı "umiak" adlı ağaç ve deriden yapılmış botlarla sağlarlar. Ancak günümüzde motorlu taşıtlar, motorlu kızaklar, ateşli silahlar ve modern kamp aletlerini de kullanmaktadırlar.

Eskimoların yaşadıkları geniş Tundra bölgesi, yılda sekiz - dokuz ay süren dondurucu kuzey kışından ötürü tarıma elverişli olmayan topraklarla kaplıdır. Bu yüzden Eskimo ekonomisi avcılık ve balıkçılığa (özellikle balina avcılığı) dayanmaktadır. Temel yiyecekleri balık, ren geyiği ve elktir. Su aygırı ve balina kemiğinden araç ve gereçler yaparlar.

İnanç ve kültür

Dinleri Şamanlık (Şamanizm) ve Hristiyanlık`tır. Hıristiyan Eskimolar Grönland Evanjelik Lutherci, Moravian ve Anglikan kiliselerine mensupturlar. Geleneksel eskimo inanışı ise şaman denilen din adamları etrafında organize olmuş, karmaşık ve sözlü olarak nesilden nesile nakledilen bir inanç sistemidir. Epik destanlar ve şarkılı şiirli atışmalar kültürlerinde önemli bir yer tutar. Robert Winston (Editorial Consultant), ``Human, the Definitive Visual Guide``, s.353 ISBN 140530233X

Dış bağlantılar



Kaynaklar

Vikipedi

İnuit

Almanca İnuit kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. native people who inhabit Arctic regions of North America and Greenland (called Eskimo by the Algonquians); any of several dialects used by the Inuit

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.