Lewis H. Morgan
Kısaca: Lewis Henry Morgan (21 Kasım, 1818 – 17 Aralık, 1881) Amerikalı etnolojist, antropolog ve yazar olmasına rağmen profesyonel çalışma alanı hukuktur. Morgan'ın tanınan özelliği ise kültürel evrim ve Amerikan yerlileri üzerine yaptığı çalışmalardır. ...devamı ☟
İnsanlığın tarih-öncesini ilk aydınlatan ve kendi içinde dönemlemeye girişen Amerikalı bilgin Lewis H. Morgan oldu. 1870’lerde yazdığı Ancient Society (Eski Toplum) adlı yapıtında, insanlığın tarih-öncesinde Vahşet (Yabanıllık) ve Barbarlık adlarını verdiği iki farklı dönem tespit eden Morgan, herbiri farklı birer yaşam tarzı ve kültürü temsil eden bu dönemleri de kendi içinde aşağı, orta ve yukarı olmak üzere aşamalara böler.
Buna göre:
Aşağı Vahşet Çağı: İnsan soyunun oluşumu ile başlar, balıkçılık ve ateşin kullanımı ile biter. Konuşma dili (heceli dil) de bu dönemde doğar.
Orta Vahşet: Balık avlama ve ateşi kullanma ile başlar, ok ve yayın keşfiyle sona erer. İnsan soyu ilk bulunduğu yerlerden yeryüzünün büyük bir bölümüne bu dönemde yayılır.
Yukarı Vahşet: Ok ve yayın keşfiyle başlayıp çömlekçilik (pottery) sanatının keşfiyle biter.
Çömlekçilik sanatının keşfi vahşet ve barbarlık çağları arasındaki sınırı oluşturur. Bu sanatı henüz hiç tanımayan aşiretler vahşi olarak, onu bilen ama henüz fonetik bir alfabe edinemeyen ve yazıyı kullanmayan aşiretler ise barbarlar olarak tasnif edilir.
Aşağı Barbarlık Çağı: Seramik ve çömlekçilik (pottery) üretimiyle başlar. Doğu’da hayvanların evcilleştirilmesi, Batı’da ise sulu bitkisel tarım ya da ev yapımında briket ve taş kullanımı bu aşamanın sonu olarak kabul edilebilir.
Orta Barbarlık: Doğu yarı-kürede hayvanların evcilleştirilişi, Batı’da sulama yoluyla tarım veya briket ve taştan ev yapımı ile başlar, demir eritmenin keşfiyle sona erer.
Yukarı Barbarlık: Demirin işlenmesiyle başlar, bir fonetik alfabenin keşfi ve yazının kullanımıyla sona erer ki, uygarlık burada başlar. Homerik çağın Yunan aşiretleri, Roma’nın kuruluşundan az önceki İtalyan aşiretleri ve Sezar döneminin Cermenik aşiretleri yukarı barbarlık çağında idiler.
(Bk. Lewis H. Morgan, Ancient Society, Ed. By Leslie A. White, The John Harvard Library, 1964).
Bu konuda henüz görüş yok.
