Niels Henrik Abel
Kısaca: Niels Henrik Abel, 1802 ile 1829 yılları arası yaşamış Norveçli bir matematikçidir. O dönemler, genç bir matematikçinin şöhreti yakalayabilmesi için tek çaresi, Paris gibi büyük merkezlerdeki tanınmış kişilerin takdirini kazanabilmek olduğundan, Abel de Paris'te zamanın büyük isimlerinden Cauchy�ye bir çalışmasını takdim eder. ...devamı ☟
Bugün Crelle Dergisi takma adıyla bilinen bu çok prestijli derginin ilk sayısında altı makale yayınlar ve matematik dünyasında tanınması da bu sayede olur. Abel�in matematiğe katkısı, eliptik integral adıyla bilinen bazı tür integrallerin kavram olarak anlaşılmasını sağlamaktan ibarettir. Bu integrallerin nasıl hesaplanacağı hala bilinmemekle birlikte, altlarında yatan temel kavramların ne olduğu Abel�in ve çağdaşlarının çalışmalarıyla aydınlanmıştır.
Abel�in matematik dünyası dışında da tanınmasını sağlayan çalışması ise beşinci derece polinom denklemlerinin çözümleriyle ilgilidir. Birinci ve ikinci derece polinom denklemlerinin çözümü yıllardır biliniyordu. Üçüncü derece polinom denkleminin çözümünü, 15. Yüzyılda İtalyan matematikçi Cardano, dördüncü derece polinom denklemin çözümünü de Cardano�nun arkadaşı Ferrari, yine katsayılar cinsinden çözmeyi başardı.
İnsanlar dördüncü derece denklemlerden sonra beşinci derece denklemlerle tam üç yüzyıl hiçbir sonuç almadan uğraşmışlardır. İşte Abel burada tarih sahnesine çıktı. Abel, beşinci dereceden genel bir polinomun köklerinin bilinen yöntemlerle bulunmasının mümkün olmadığını gösterdi. Bazı özel beşinci derece denklemlerin çözümünün bulunduğu halde, her denkleme aynı şekilde uygulandığında, bize çözümü verecek bir metodun olmadığını ispatladı.
Abel, matematikte elde ettiği parlak sonuçlara rağmen hayatı boyunca doğru dürüst bir iş bile bulamadı. Matematikçi olarak kendisini Avrupa�daki matematik çevrelerine bir türlü kabul ettiremedi. Sonunda 26 yaşında, yokluk içinde veremden öldü. Ölümünden iki gün sonra adına bir mektup geldi. Berlin Üniversitesi�nden gönderilmiş bir mektup, Abel�in ölümünden habersiz, genç matematikçiye çalışmalarının dikkat çektiğini ve kendisine üniversitede iş teklif ettiklerini bildiriyordu. Öldükten sonra anlaşılma olgusunun bu denli tez gerçekleştiği bir daha görülmedi.
Bu konuda henüz görüş yok.
Niels Henrik Abel Resimleri
Abel Teoremi
2 yıl önceAbel teoremi kuvvet serileri için tanımlanmıştır. Bir kuvvet serisinin limitini, katsayılarının toplamıyla ilişkilendirir. Norveçli matematikçi Niels...
Abel Teoremi, Niels Henrik AbelBernt Michael Holmboe
6 yıl öncekabul edildi. Burada, daha sonra tanınmış bir matematikçi olacak Niels Henrik Abel'le tanıştı. 1826'da Frederick Kraliyet Üniversitesi'ne geçen Norveçli...
Abel Ödülü
6 yıl önceAbel Ödülü, Norveç Kralı tarafından her yıl bir ya da daha fazla matematikçiye verilen uluslararası ödül. Ödül adını Norveçli matematikçi Niels Henrik...
Oslo Katedral Okulu
6 yıl öncekutlamıştır. Okulun mezunları arasında matematikçiler Caspar Wessel ve Niels Henrik Abel, eski Norveç başbakanlarından Johan Sverdrup ve Otto Bahr Halvorsen...
Søren Rasmussen
6 yıl önceÜniversitenin ilk matematik ve fizik profesörlerinden biri oldu. Burada Niels Henrik Abel'in hocalığını yaptı. Rasmussen, Søren, Illustreret norsk konversationsleksikon...
Gustav Vigeland
6 yıl önceİsveç'ten bağımsızlığını kazanmasının ardından Vigeland, Henrik Ibsen ve Niels Henrik Abel gibi ülkenin öne çıkan kişilikleri anısına birçok heykel ve...
1802
2 yıl önce– Joseph Bonnell, Teksas Devrimi kahramanı (ö. 1840) 5 Ağustos - Niels Henrik Abel, Norveçli matematikçi (ö. 1829) 31 Ağustos – Karl von Urban, Avusturyalı...
1802, 1797, 1798, 1799, 18. yüzyıl, 1800, 1801, 1803, 1804, 1805, 18065 Ağustos
2 yıl önceAntonio Codronchi, İtalyan rahip ve başpiskopos (ö. 1826) 1802 - Niels Henrik Abel, Norveçli matematikçi (ö. 1829) 1809 - Alexander William Kinglake...
5 Ağustos, 5 Ağustos