Stres, sedef hastalığını artıran faktörlerin başında gelmektedir. Ayrıca boğaz ve vücutta meydana gelen enfeksiyonlar, özellikle çocuklardaki damla tipi sedefi tetikleyen nedenlerdendir.
Daha çok, baş derisinde, dizlerde ve dirseklerde veya tırnaklarda meydana gelen düzensiz kırmızı lekelerle kendini gösterir. Lekeler, gümüş renginde ve pul pul olup, deriden yüksektir. Kaşıntı yoktur.
Sedef hastalığı, hızlı büyüyen pürüzlü, kuru, ölü cilt hücrelerinin kalın bir pullanma meydana getirdiği yaygın bir cilt hastalığıdır. İnflamasyon, eğer ciltte görünüşü bozan lekeler, rahatsızlık ve hatta ağrıya neden oluyorsa can sıkıcı olabilir.
Normalde cilt hücrelerinin oluştukları ilk yer olan cildinizin en alt tabakasından, öldükleri ve pul pul döküldükleri en üst tabakasına doğru çıkması yaklaşık bir ay sürer. Sedef hastalığında cilt hücrelerinin yaşam döngüsü, cildinizin en üst katmanında çok sayıda ölü hücreler yaratacak şekilde hızlanır.
Sedef hastalığı ısrarcı, periyodik olarak nüksetme eğilimi gösteren ve sonra iyileşen, ama genelde yıllarca aktif kalan, kronik bir hastalıktır. Tahminen 5,5 milyon Amerikalıyı etkilemektedir. Sedef hastalığı her yaşta ortaya çıkabilir, ama başlangıcı genelde yavaştır ve teşhis yaygın olarak 15 ila 35 yaş arasında konulur.
Bulgular
En sık görülen formu plak tipi sedef olup deride, özellikle diz, dirsek ve sakrum denen kuyruk sokumunda kızarıklık, pullanma ve deride dökülme ile karakterizedir. Fakat hastalık başka şekillerle de görülebilmektedir.Çeşitleri
- Plak tipi sedef (psoriazis) : Hastalığın en sık görülen türüdür. Diz ve dirseklerde kızarık, pullanan ve kabuklanmalar yapar.
- Ters (inverse) sedef : Sıklıkla koltuk altı, kasıklar gibi derinin katlanma yerlerinde ortaya çıkar. Sıklıkla kesin tanı öncesinde diğer egzama türleriyle karışır.
- Eritrodermik sedef : Hastanın tüm vücudunda yaygın kızarıklık ve deri dökülmesi bulunmaktadır. Hastada sıvı ve elektrolit dengesizliğine neden olabildiğinden sıklıkla hastane şartlarında tedavi edilir.
- Damla (guttat) tipi sedef : Özellikle çocuklarda görülen sedefin bu türünde sedef yaraları damlalar şeklinde tüm vücutta görülür.
Sedef hastalığının şiddeti, görüldüğü bölgeler, ve görünüşü, çeşidine bağlı olarak değişiklik gösterir. Plak tipi psöriazis en yaygın formudur, her beş sedef hastasından dördünde bu tip görülür. Bunun dışında, guttate, püstüler, inversa psoriasis ise daha az yaygındır, eritrodermik psöriazis ise çok nadir görülür.
Tedavi çeşitleri
- İlaç tedavisi(Bazi hastalarda psoderm isimli ilac gecici olarak lezyonlari ortadan kaldirdigi gorulmustur.)
- Işık tedavisi(Fototerapi)
- Biyolojik ajanlar : Etanercept (Enbrel), İnfliximab (Remicade); bu iki biyolojik ajana dirençli ise Efalizumab kullanılır.
