Amid

Kısaca: Kimyada amit sözcüğü iki anlama sahiptir: - Birinci anlamıyla amit, bir azot atomuna (N) bağlı bir karbonil grubu bulunduran bir organik fonksiyonel grup, veya bu gruba sahip bir bileşiktir. - İkinci anlamıyla amit, bir azot anyonudur. ...devamı ☟

Amid
Amid

Kimyada amid sözcüğü iki anlama sahiptir: - Birinci anlamıyla amid, bir azot atomuna (N) bağlı bir karbonil grubu bulunduran bir organik fonksiyonel grup, veya bu gruba sahip bir bileşiktir. - İkinci anlamıyla amid, bir azot anyonudur.

Birinci anlamıyla amid, bir amin türevidir, azota bağlı ornatıklardan biri bir asil grubudur. Genelde R1(CO)NR2R3 formülü ile gösterilir, burda R2 ve R3`ten biri veya ikisi birden hidrojen olabilir. Başka bir bakış açısıyla amidler bir karboksilik asit türevi olarak da sayılabilirler, hidroksil grubu bir amin veya amonyakla yer değiştirmiştir.

``Amid`` sözcüğünün ikinci bir anlamı, amonyak (NH3) veya bir aminin protonsuz hali olan amid anyonudur. Genelde [1]- formülü ile gösterilir. Çok güçlü bir bazdır, çünkü amonyak ve türevleri, Brí¸nsted asitleri olarak çok zayıftırlar.

Bir amin veya amonyaktaki azotun üzerindeki bir hidrojen atomunun bir metal katyonu ile değişmiş olduğu bileşikler de amid olarak bilinirler, bunlara azanid de denir.

Bu maddenin kalan kısmı amid sözcüğünün karbonil-azot anlamı hakkındadır. Anyonik amidlere örnek olarak Sodyum amid ve lityum diizopropilamid maddelerine bakınız.

Amid sentezi



Amid tepkimeleri



Amidler carbonil fonksiyonle gruplarının en kararlısıdır. Rezonans stabilizasyonu nedeniyle amidler fizyolojik şartlarda göreceli tepkisizdirler, benzer esterlerden dahi. Buna rağmen, amidler gene de tepkimeye girebilirler, genelde eğer karbonil atomuna bir elektronegatif atom saldırınca karbonil çift bağı kırılır ve tetrahedral bir ara bileşik oluşur. Amide saldıran fonksiyonel grup bir tiol, hidroksil veya amin olursa meydana gelen molekül bir siklol olarak, veya daha özel olarak, sırasıyla, tiasiklol, oksasiklol veya azasiklol olarak adlandırılır.

Normal şartlarda amidin protonu ayrışmaz: pKa`sı genelde 15`in üzerindedir. Ancak, aşırı asit şartlarda karbonik oksijen yaklaık pKa= -1 ile protonlaşabilir.

Amidlerin özellikleri

Amid bağı kinetik olarak hidroliz olmaz. Ancak hem kaynayan alkalide, hem de kuvvetli asit şartlarda hidrolize olabilir. Biyokimyada amid bağlarına peptid bağı denir. Amid bağları proteinin tanımlayıcı özelliklerinden biridir, proteinlerin ikincil yapıları kısmen amidlerin hidrojen bağı kurma özelliğine bağlıdır.

Aminlere kıyasla amidler zayıf bazlardir. Bir aminin eşlenik asidinin pKa`sı 9.5 dolayındayken, bir amidin eşlenik asidinin pKa`sı -0.5`tir. Dolayısiyla amidlerin suda pek belirgin asit-baz özellikleri yoktur. Bu bazlık noksanlığı karbonil grubunun elektron çekici özelliği ile açıklanır. Azottaki yalnız elektron çifti rezonans sonucu karbonil grubuna delokalize olur, karbonille bir çift bağ oluşturarak oksijende bir eksi yük oluşmasına neden olur. Öte yandan amidler karboksilik asitlere, esterlere, aldehitlere ve ketonlara kıyasla çok daha güçlü bazlardır, (eşlenik asit pKa`sı -6 ile -10 arasındadır).

Çözünürlük

Amidler, elektronegatif oksijen ve azot atomları ile elektro-nötür karbon atomları arasında kovalent bağlanmadan meydana gelen karbonil (C=O) ve eter (N-C) dipollerine sahiptir. Birincil ve ikincil amidler de, sırasıyla, iki ve bir N-H dipole sahiptirler. Karbonilin pi-bağlanma düzeninden ve oksijenin daha yüksek olan elektronegatifliği nedeniyle, karbonil (C=O) dipolu N-C dipolundan daha güçlüdür. C=O dipolunun varlığı ve N-C dipolunun da daha düşük oranda katkısı, amidlerin H-bağı alıcısı olmalarını sağlar. Dolayısıyla amidler su ve diğer protik çözücülerle hidrojen bağı kurabilir. Oksijen ve azot atomları sudan hidrojen bağları alırlar, N-H hidrojen atomarı da H-bağları verirler. Bu etkileşimler sayesinde amidlerin suda çözünürlükleri benzer hidrokarbonlardan daha yüksektir.

Hidrojen bağları hidrokarbonlara kıyasla amidleri suda daha çok çözünür yapsa da, tipik olarak amidlerin suda çözünürlüğü az sayılır. Benzer alkol ve karboksilik asitlere kıyasla daha az çözünürler çünkü 1) iyonlaşmazlar, 2) polar olmayan hidrokarbon kısımları vardır, ve 3) üçüncül amidler suya hidrojen bağı veremezler (ancak hidrojen bağı alıcısı olabilirler). Bu yüzden amidlerin suda çözünürlükleri esterlerinkine benzer. Genelde amidler benzer amin ve karboksilik asitlerden daha az çözünürler, çünkü bu bileşikler hem hidrojen bağı verici hem de alıcısıdırlar, ve uygun pH`lerde iyonlaşarak çözünürlüklerini daha da artırablirler.

Türevler

Sulfonamidlerde oksijene çift bağ yapan atom kabon değil kükürttür.

Halkalı amidlere laktam denir.

Adlandırma konvansiyonları



Dış bağlantılar

IUPAC kimya terminoloji özeti [2]: Amid sayfası[3]

Kaynaklar

Vikipedi

Amid

İngilizce Amid kelimesinin İspanyolca karşılığı.
prep. en medio de, entre

Amid

İngilizce Amid kelimesinin Fransızca karşılığı.
prép. parmi; au milieu de

Amid

İngilizce Amid kelimesinin Almanca karşılığı.
prp. inmitten, unter

Amid

İngilizce Amid kelimesinin İtalyanca karşılığı.
prep. fra, tra, in mezzo a

Amid

İngilizce Amid kelimesinin Portekizce karşılığı.
prep. no meio de-, dentro de-; entre

Amid

ed. ortasına, arasına, ortasında, arasında

Amid

Türkçe Amid kelimesinin İngilizce karşılığı.
prep. in the middle of; surrounded by n. amide, metallic substance; organic compound

Amid

İngilizce Amid kelimesinin Flemenkçe karşılığı.
vz. erin; ertussen

Amid

prep. in the middle of; surrounded by n. amide, metallic substance; organic compound

Amid

(Arapça) Erkek ismi 1. Çok hasta. 2. Aşk hastası. 3. Başlıca nokta. 4. Önder, şef, komutan. 5. Diyarbakır'ın eski adı. Ortaçağ'da İslam Türk devletle­rinde kullanılan bazı unvanlar ve me­muriyet isimleri.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Amid Resimleri

Amit
2 yıl önce

tiasiklol, oksasiklol veya azasiklol olarak adlandırılır. Normal şartlarda amidin protonu ayrışmaz: pKa'sı genelde 15'in üzerindedir. Ancak, aşırı asit şartlarda...

Amidin
6 yıl önce

veya farklı olabilir. Bunlar amidlerin (RC(O)NR2) imin türevleridir. En basit amidin formamidin, HC(=NH)NH2’dir. Amidin örnekleri şunları içerir: DBU...

Amarantine (albüm)
6 yıl önce

– 4:42 Someone Said Goodbye – 4:02 A Moment Lost – 3:08 Drifting – 4:12 Amid the Falling Snow – 3:38 Water Shows the Hidden Heart – 4:39 * Less Than a...

Mısırlılar
2 yıl önce

eg/allnews/DisplayNews.aspx?CatId=16&NewsId=88758 ^ Wallace, Bruce (January 4, 2013). "Amid Instability In Egypt, Coptic Christians Flee To U.S.". Retrieved 18 April...

Mısır (ülke), .eg, 1171, 1250, 1517, 15 Mart, 1798, 1800, 1801, 1802, 1805
Vaşşuganni
6 yıl önce

Vaşşuganni Amid,diyarbekir bölgesi başkenti denebilecek bir hurri imparatorluğu dönemidir ^ İBRAHİM, İ̇̇brahim (17 Eylül 2020). "EBU'L-FİDÂ'NIN TAKVÎMU'L-BULDÂN...

Mülki idare amiri
2 yıl önce

Selçuklularında da il merkezlerinde askeri ve mülki işlere bakan komutanlara amid denilmiştir.[kaynak belirtilmeli] Mülayim-i evvel Mülayim-i sani (Kaymakam)...

Yukarıortaören, Çınar
6 yıl önce

dönemin DSİ Diyarbakır sorumlusu Recai Kutan tarafından yaptırılmış Sulama Göleti vardır. Türkiye portali Yerelnet Amid Okulları Köy Ziyareti Köy Düğünü...

Yukarıortaören, Çınar, 1984, 1989, 1994, 1997, 1999, 2000, 2004, 2007, Aktepe, Çınar, Akçomak, Çınar
Şahi (para birimi)
6 yıl önce

yüksek olduğundan süratle yaygınlaştı. İran'a komşu Bağdad, Basra, Halep, Amid ve Van darphanelerinde de basımına izin verildi. 1513'te gümüş sikke olarak...

Şahi (para birimi), II. Selim, Osmanlı İmparatorluğu