Abhazya

Kısaca: Abhazya (Abhazca: Аҧсны/Apsny;, resmî adıyla Abhazya Cumhuriyeti (Abhazca: Аҧсны Аҳәынҭқарра / Apsny Ahuıntkarra, Rusça: Респу́блика Абха́зия / Respublika Abkhaziya), Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda tarihsel ülke. 1992'deki savaşın ardından de jure (hukuki) parçası olan Gürcistan Cumhuriyeti'nden 1994 yılında bağımsızlığını ilan edilmiş bağımsız bir devletidir. ...devamı ☟

Abhazya
Abhazya

Abhazya Haritası

Abhaz halkının tarihi çok eskilere dayanır. Abhaz tarihi Antik Yunan kaynaklarından izlenebilmektedir. Antik Grekler, ayrım yapmadan Doğu Karadeniz kıyılarında yaşayan herkese "COLCHIS" demişlerdir. Strabo'ya göre M.Ö. I.yy. da Abhazya'nın sınırları bugünkü Pitsunda kentinin bulunduğu yerden, Trabzon'a kadar uzanmaktaydı. Hekataios (M.Ö. 500) Heniokhai'yi (Wubıh Yurdu) Abhazya'nın sınırları içinde göstermektedir. Karyanda ise (M.Ö. 500) Akhaioi (Achaenos) olarak belirttiği toplumu ve bölgeyi yine Abhazya ile çakıştırmaktadır.

Abhazyanın kuzeyinde yaşayan, Akhaioilar Antik Yunan Akhalarının atalarıdır. Antik çağ coğrafyacılarına göre Soçi ve Gagra civarı Akha yurdu idi. Akhaların Wubıh, Abhaz ve Abazinlerin ataları oldukları bilim çevrelerince bilinmektedir. Bu yöreler, Ortaçağ başlarında, Bizans İmparatorluğu'nun nüfuz alanı olarak görülmektedir. Dolayısle İmparator Justinyanus döneminde Hıristiyanlık dini ile tanışmışlardır. Özellikler Pitsunda yöresi, Abhaz Hıristiyanlığının dini ve kültürel merkezi olmuştur. Bu dönemim Hıristiyan kaynakları ve Ortaçağ Gürcü tarihçileri Abhazların varlığından söz etmektedir. 8. yüzyıl sonlarında Bizans İmparatorluğu'nun gücü azalınca, Abhaz Kralı Levan II, Abhazya, Egrisi, Likhe'yi de kendi tacı altında Abhaz Krallığı olarak birleştirmiştir. Giderek Abhaz Krallığı bugünkü batı Gürcistan'ı da içine alan bir genişliğe ulaşmıştır. Bu durum 200 yıl sürmüştür. Bu dönem Abhaz Kralı Bagrat III.'ün Gürcü tahtına geçerek iki devleti birleştirdiği tarihe kadar sürmüştür. 790-975 tarihleri arasında "Abhazia" adı, bütün Gürcistan'a verilen ad olarak kalmıştır. 13.yy'da Moğolların batıya yürüyerek Selçuklu devletini yıkmaları sonucu Gürcistan'ın özellikle doğu ve orta kısmı Moğolların eline geçmiştir. Tiflis yakılıp yıkılmış, Moğol vahşetinden kaçan Gürcüler batıda yoğunlaşmıştır. Bu olaylar sonucu devlet yönetimi çökmüş, devlet eskiden olduğu gibi yine Abhaz ve Gürcü prenslikleri olarak ikiye bölünmüştür.

Abhazların Müslüman oluşu

14. yy'da Mingrel (Laz) Prensi Georgi Dadiani, Abhaz Hanedanı Çaçbaları kuzeye sıkıştırarak Abhazya'nın güneyini, bugünkü Gal ve Oçamçıra bölgelerini ele geçirmiştir. Bu zaman dilimi içinde sıkışan nüfusun bir kısmı, kuzeydekileri de iterek harekete geçmiş, küçük bir grup Abhaz ile Abhazya ve Wubıh bölgesi arasında oturanlar, bugünkü Adler, Loov Mitesta (Abazaca'da Mıtsaşta-ateş yolu) ile Mızımta vadisinden kalkarak ve Kulhor geçitlerinden kuzeye, bugünkü Çerkessk ve Khabardey topraklarına doğru yayılmışlardır. Abhazya topraklarında kalanlar ise zaman zaman Mingrelya egemenliğine başkaldırarak çatışmalara girmişlerdir. Tam bu sıralarda 16. yy'ın başlarında Osmanlılar, Abhaz Halkı ile İslamiyet'i tanıştırmışlardır. 1500-1800 arası 300 yıl, Türk-Abhaz ilişkilerinin yoğun yaşandığı dönem olarak tarihte yer almaktadır. Abhazya'da Osmanlı egemenliği, Rus saldırıları sonucu 1810' da sona ermiştir. Bu dönemde Abhaz nüfusunun büyük bir çoğunluğu İslamiyet'i kabul etmiştir. Bu tarihten itibaren Rus-Abhaz çatışmaları başlamaktadır. Abhaz halkı, Çar yönetimini her fırsatta ayaklanarak kabul etmediğini belirtmiştir.

Abhazya Cumhuriyeti'ne doğru

1864'te biten Kafkas-Rus savaşları, bütün Kuzey Kafkasya'da olduğu gibi Abhazya'da da halka çok büyük felaketler getirmiştir. Bu dönemde Abhaz tahtında bulunan ve Rus ordularında generallik yapmış olan Çaçba Hamid (Mikhail Şervaşidze) 11-12 Mayıs 1864'deki intihar savaşlarını engelleyememiştir. Felaket, 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşıyla büyümüş ve Abhazya tarihinin en büyük nüfus kaybına ve kıyımına sahne olmuştur. Ülkede bugün yaşayan Abhazlar 100 bin civarındadır. Türkiye'de yaşayan Kuzey Kafkasyalıların 500 bin kadarının Abhaz kökenli olduğu dikkate alındığında bu trajik sürgünün boyutları açıkça gözler önüne serilecektir. 1918 yılı içerisinde Abhazya'da ilk Sovyet yerel yönetimi kurulmuştur. Kırk gün süren bu yönetim Menşevik Gürcü hükümetinin saldırısı sonucu ortadan kaldırılmıştır. Yeni yönetim kurulduktan hemen sonra mahalli askeri devrim komitesinin yöneticileri olan Eşba Efrem, Lakoba Nester, Platon Agiyaşvili, N. Akırtaa, V.I. Lenin ve J. Stalin'e Abhazya'ya ilişkin kararlarında ağırlık noktalarının şu üç şeyi kapsamasını bildirmişlerdir.

-Abhazya'nın birinci derecede bir devlet olarak ilan edilmesi, -Abhazya'nın Sovyet Federayonu içerisinde yerini alması, -Halkın kendi kaderine terk edilmemesi ve Sovyet Rusya ile bağdaşlaştırılması (henüz Gürcistan'a bağlı değildir).

Özgür Abhazya Cumhuriyeti'nin kurulmuş olduğu 31 Mart 1921' de Lenin'e bildirilmişken Gürcistan ancak 21 Mayıs'ta "Bağımsız Abhazya Cumhuriyeti'ni" tanıdığını açıklamıştır. Bu gelişmeleri tehlikelerde bekliyordu. 5 Temmuz 1921' de Komünist Parti merkez bürosunda toplanan Stalin'in verdiği karar şöyleydi: "Parti çalışmaları açısından Abhazya'nın özerk cumhuriyet statüsünde ve Gürcistan Sosyalist Cumhuriyeti sınırları içerisinde kalması gerekmektedir".

Stalin'in bu müdahalesi, Abhazya Cumhuriyeti'ne ve Abhaz halkına duyduğu ve saklayamadığı kin ve düşmanlığını da belirtmektedir. Stalin'in bu tutumunun Sosyalist Rusya Federatif Cumhuriyeti'nin (RSFSR) ve Sovyetler Birliği Sendikaları Komitesinin (VISK) tepkisiyle karşılaştığı, 8 Eylül 1921'de açıklanmıştır. Bütün bu direnmelere karşın, Abhazya 1922 yılında, başlangıçta anlaşmalı bir federatif statüyle Gürcistan devletine bağlanmıştır.

1931 yılında ise "Karşılıklı Anlaşma ve Özel İttifak" tek yanlı olarak bozulmuştur. Abhazya yalnızca özerklik hakkına layık görülerek Gürcistan Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmıştır.

misafir - 8 yıl önce
bu güzel site ve verdiğiniz değerli bilgiler için teşekkürler.

misafir - 8 yıl önce
abhazya dünyada tanrının kendisi için ayırdıgı tek yerdir her yeri eşsiz güzelliktetir canlar ülkesi abhazyanın burası abaza larındır 3500 yıldır abazaların topraklarıdır ve öyle kalacaktır son aBAZA YAŞAYANA DEK

misafir - 8 yıl önce
'' Solmadı Gönlümüzde Umutlar. Bİr Gün Solacak Sanma. Bir Şanlı Sevdaki Daim Gönlümüzde Yatar, Sevdamızsın ABHAZYA... (Açanba) HErşeyin özetidir...

misafir - 8 yıl önce
Abhazya Cumhuriyetinin SINIRLARINI Lütfen belirleyelim.Abhazya 15 yıl önce bağımsızlığını ilan etmiş kendi sınırları olan bir CUMHURİYETTİR gürcüstana bağlı degildir.

misafir - 8 yıl önce
Bu haritada ABHAZYA sinirlari onceden belirli iken daha sonra kayboldu...google`a yaniltici bilgi verenler oldugu kesin...

misafir - 8 yıl önce
Binlerce yildir var olan abhazya sonsuza dek var olacaktir bunu bir takim menfaatler ugruna inkar etmeye kalkanlar tarihin tokadini yuzlerine yiyeceklerdir.Abhazlarin kaderiyle oynamanin kimsenin hakki yoktur Abhaz halki kendi yolunu kendi sececek guce sahip ozgur bagimsiz bir milletttir .sinirlarida topraklarida bellidir.

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Abhazya Resimleri

Abhazya Arması
6 yıl önce

özerk olan Abhazya Özerk Cumhuriyeti'nin armasıdır. Abhazya Cumhuriyeti, Gürcistan'dan ayrıldıktan sonra 23 Temmuz 1992 tarihinde Abhazya Yüksek Sovyet'i...

Abhazya Bayrağı
6 yıl önce

Abhazya bayrağı, 23 Temmuz 1992'de Sohum'da tek taraflı ilan edilmiş olan ve dünyada sayılı ülke tarafından tanınan Abhazya Cumhuriyeti'nin ulusal bayrağıdır...

Abhazya Özerk Cumhuriyeti
2 yıl önce

Avtonomtei Respublika), Gürcistan tarafından Abhazya'nın tek ve yasal hükûmeti olarak tanınan yönetimdir. Abhazya, uluslararası alanda tanınırlığı sınırlı...

Abhazya Türkleri
2 yıl önce

Abhazya Türkleri, Abhazyalı Türkler olarak da bilinen Abhazya'daki Türklerdir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Abhazya çevresini fethetmesiyle birlikte, Türkler...

Abhazya Cumhuriyeti'nin dış ilişkileri
6 yıl önce

Abhazya Cumhuriyeti, kendi kendine bağımsızlığını ilan eden de facto bir yönetim olarak sadece Rusya, Nikaragua, Venezuela, Nauru, Güney Osetya Cumhuriyeti...

Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
6 yıl önce

Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya SSC, (Rusça: Социалистическая Советская Республика Абхазия) Sovyetler Birliği içindeki Abhazya...

Abhazya, 1881, 1897, 1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 1990, 2003
Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
6 yıl önce

Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya ÖSSC, (Rusça: Абхазская Автономная Советская Социалистическая Республика) Gürcistan Sovyet...

Abhazya (anlam ayrımı)
6 yıl önce

Abhazya, Güney Kafkasya'da bir bölge. Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, SSCB döneminde 1921'den 1931'e kadar varlığını sürdürmüş cumhuriyet. Abhazya...