Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası

Kısaca: Türkiye`de çok sesli müziği yayma, tanıtma sevdirme, Türk bestecilerin eserlerini yurtdışında seslendirme amaçlarına hizmet eden Ankara`da yerleşik senfoni orkestrasıdır. Dünyada, kuruluşundan itibaren varlığını kesintisiz sürdüren en eski orkestralardan biridir. ...devamı ☟

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası

Türkiye`de çok sesli müziği yayma, tanıtma sevdirme, Türk bestecilerin eserlerini yurtdışında seslendirme amaçlarına hizmet eden Ankara`da yerleşik senfoni orkestrasıdır. Dünyada, kuruluşundan itibaren varlığını kesintisiz sürdüren en eski orkestralardan biridir.

Tarihçe

1826`da Osmanlı padişahı II. Mahmut devrinde İstanbul`da batılı bir bando oluşturmak düşüncesiyle Mızıka-ı Hümayun adı ile kurulan topluluk, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası`nın temelini oluşturur. Mızıka`ı Humayun 1924`te Atatürk`ün isteği ile Ankara`ya taşındı ve 1932`de ve Riyaset-i Cumhur Filarmoni Orkestrası adını alarak Milli Eğitim Bakanlığı`na bağlı olarak hizmetlerine devam etti. 1957 yılında Orkestranın Özel Kuruluş Yasası çıktı ve Riyaset-i Cumhur Senfoni Orkestrası adını aldı. Orkestra, günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı`na bağlıdır.

Osmanlı Dönemi

Mehter takımı yerine batılı bir askeri bando oluşturmak için kurulan Mızıka-ı Hümayun, zamanla çeşitli müzik, sahne sanatı ve eğlence dallarını(orkestra, kadınlar orkestrası, operet, tiyatro, karagöz, fasıl takımı gibi) bünyesinde toplayan bir örgüt olmuştu. Orkestranın başına başlangıçta İstanbul`da yaşayan Fransız uyruklu bir sanatçı getirildiyse de yetersiz olduğu görülünce Sardunya Hükümeti`nin tavsiyesi üzerine davet edilen Guiseppe Donizetti 17 Eylül 1828`de İstanbul`a gelerek Orkestra Şefliği`ne atandı. Donizetti, 1856`daki ölümüne kadar görevini sürdürdü. Donizetti`nin yerine İtalyan sanatçı Callisto Guatelli orkestranın yönetimine getirildi. Callisto`nun 1899`da ölümünden sonra Aranda Paşa orkestrayı yönetti. 1908`de flütist Saffet Bey ilk Türk şef olarak orkestranın başına geçti ve orkestraya yenilikler getirdi.

Mızıka-ı Humayun`un ilk parlak sanatsal yükselişi, 1919`de 60 kişilik kadrosu ile Avrupa kentlerinde verilen konserler ile gerçekleşti. Konser öncesinde Mızıka-ı Humayun yönetciliği ile orkestra şefliği birbirinden ayrılarak Zeki Bey (Üngör)ilk defa bağımsız bir orkestra şefi olarak göreve başladı.

Kurtuluş Savaşı yıllarında orkestra, Osmanlı Sultanı`na bağlı bir kurum olarak varlığını devam ettirdi, saltanat kaldırılınca halifeye bağlandı ve Makam-ı Hilafet Mızıkası adını aldı.

Cumhuriyet Dönemi

Hilafetin kaldırılmasında 8 gün sonra, 11 Mart 1924`te orkestra, TBMM`nin karşısındaki binada Ankara`daki ilk konserini verdi. Yeni hükümetin önünde ilk sınavını böylece veren orkestra, 27 Nisan 1924 tarihinde Cumhurbaşkanı Atatürk`ün emri ile Ankara`ya taşındı. Zeki Bey`in yönetiminde çalışmalarına devam eden orkestra, Türk Ocağı`ndaki konserlerin yanı sıra radyo konserlerine önem verdi.

Cumhuriyet dönemindeki ilk yurtdışı turne 1926`da gerçekleşti. Karadeniz Gemisi`ndeki Yerli Malı Haftası sergisinin Avrupa sahil şehirlerine yaptığı 4 aylık geziye katılan orkestra, büyük ilgi gördü.

1932`ye kadar Milli Savunma Bakanlığı`na bağlı olarak çalışmayı sürdüren orkestra, 25 Haziran 1932`de Zeki Üngör`ün çabaları ile Milli Eğitim Bakanlığı`na bağlandı. Riyaset-i Cumhur Filarmoni Orkestrası adını alarak cumhuriyet ile özdeşleşti. Bu adın alınması ile bando ve orkestra kesin olarak birbirlerinden ayrıldı. Zeki Bey, 1934`te orkestradan ayrıldı.

1934`te Adnan Saygun, 1935`de Dr. Ernst Preatorius Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası`nın şefi oldu. 1946- 1952 yılları arasında Hasan Ferit Alnar orkestrayı yönetti. 1957-1959`da Robert Lawrence, 1960-1962`de Bruno Bogo, 1960-1963`de Otto Matzerah, 1963-1971`de Prof. Gotthold E. Lessıng, 1971-1975`de Jean Perisson, 1977-1982`de Tadeusz Strugala orkestranın daimi şefi olmuştur 1959`da şef yardımcısı olan Hikmet Şimşek ise 1986`ya kadar görevini sürdürmüştür. 1988`de Gürer Aykal şef olmuştur.

Orkestra Yönetimi

1951`e kadar orkestrada idari ve sanat otoritesi tek şefte toplanmaktaydı.Orkestra sanatçıları 1951`de kendilerine bir yönetim kurulu seçtiler. Bu yönetim şekli 1957`de Kuruluş Özel Yasası ile resmileşti.

Orkestra Yönetimi şu şekilde işlemektedir: Yönetim Kurulu ve Teknik kurul olmak üzere iki organ vardır. Her sene tekrarlanan bir seçimle orkestrayı yönetecek 5 kişilik yönetim kurulu belirlenir. Kültür Bakanlığı, seçilen beş kişi arasından müdür ve muavini atar. Yönetim kurulu orkestranın senelik programını belirler, teknik kurul ise yabancı şef ve solistlerin seçimini yapar.

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu

Avrupa`nın en büyük üç orgundan birine sahiptir. Bu dev orgun beş bin borusu vardır; uzun zaman Türkiye`de yaşamış olan İngiliz Edmond Giraud`un vasiyeti üzerine Cumhurbaşkanlığı Senfoni`ye bağışlanmıştır.

Dış Kaynaklar

CSO Tarihi

resmi sayfası

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu
6 yıl önce

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu, Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın konserlerini verdiği ve provalarını gerçekleştirdiği...

Bursa Bölge Devlet Senfoni Orkestrası
6 yıl önce

Bölge Devlet Senfoni Orkestrası (BBDSO), T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı senfoni orkestrasıdır. 1999-2000 sanat...

Çağatay Akyol
6 yıl önce

Büyükşehir Belediyesi Senfoni Orkestrası Anadolu Üniversitesi Senfoni Orkestrası Bilkent Senfoni Orkestrası Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Dokuz Eylül Üniversitesi...

Gürer Aykal
2 yıl önce

orkestra şefi. 1988'den beri Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın şefliğini, ayrıca Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın genel müzik direktörlüğünü...

Gürer Aykal, 1942, 1953, 1969, 1973, 1981, 1988, 1999, 2006, ABD, Adnan Saygun
Hikmet Şimşek
2 yıl önce

korosunu yöneterek şefliğe ilk adımını atan Hikmet Şimşek, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nı başarılı bir şekilde yönetince dikkatleri üzerine çekti...

Hikmet ݞimşek, Hikmet ݞimşek
Sevin Berk
6 yıl önce

Jolivet’nin Arp Konçertosu’nu bestecinin de bulunduğu konserde, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde Türkiye’de ilk defa seslendirdi. İsmet İnönü Vakfının...

Sevin Berk, ,
Ayşegül Sarıca
6 yıl önce

piyanist. Türkiye’nin en tanınmış piyanistlerindendir. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın solistlerinden olan sanatıçı, 1971 yılında Devlet Sanatçısı...

Ayşegül Sarıca, 1935, 1951, 1953, 1959, 1968, 1971, 1974, Almanya, Avustralya, Avusturya
Fırat Yükselir
6 yıl önce

Scoring Bölümünü kazanıp Amerika'ya yerleşmiştir. 2006 yılında Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası tarafından "Asil Bir An'ın Çığlığı" adlı eseri Genç Türk...