Eski Türk Edebiyatı

Kısaca: 13. yüzyıldan sonra Türk cemiyet hayatında çeşitli zümre ve çevrelerin teşekkülü, değişik edebî mahsullerin ortaya çıkmasına sebep olmuştu. Saray, konak, medrese çevrelerinde ve bunlara yakın topluluklarda okumuşlara mahsus yeni bir edebiyat doğmaya başlamıştı. ...devamı ☟

13. yüzyıldan sonra Türk cemiyet hayatında çeşitli zümre ve çevrelerin teşekkülü, değişik edebi mahsullerin ortaya çıkmasına sebep olmuştu. Saray, konak, medrese çevrelerinde ve bunlara yakın topluluklarda okumuşlara mahsus yeni bir edebiyat doğmaya başlamıştı. Kaynağını ve örneğini daha çok İran edebiyatından alan, İslam kültürünün bütün kollarından belenen, Türk ruhunun hususiyetlerini aksettiren ve mahalli çizgileri veren bu edebiyat, 600 yıldan fazla devam etmiş ve canlılığını kaybetmekle beraber günümüze kadar gelmiştir. Yüksek zümre edebiyatı denen ve asırlar boyunca dil ve muhteva bakımından örnek teşkil ettiği ve okullarda okutulduğu için "klasik" kabul edilen bu edebiyat, umumiyetle Divan edebiyatı ismiyle tanınmıştır. Bu suretle adlandırılmasına sebep, bu edebiyatın daha çok manzum eserlerden meydana gelmesi ve şiir kitaplarına "divan" denmesidir.

Divan şiiri Anadolu'da 13. yüzyılda Selçuklular zamanında Hoca Dehhani ile başlamıştır. XIV. asırda Ahmedi, Şeyhoğlu, Ahmed-i Dai gibi şairlere sahip bulunan bu edebiyatın ilk büyük üstadı XV. asırda yaşamış olan Şeyhi'dir. Fatih devrinde Ahmet Paşa ve daha sonra Necati'yi yetiştiren Divan şiiri XVI. asırda Zati, Baki, Hayali, Taşlıcalı Yahya, Nev'i, Fuzuli, Ruhi-i Bağdadi, Hakani, XVII. asırda Şeyhülislam Yahya, Nef'i, Naili, Necati, Nev'i-zade Atai, Nabi, Sabit. XVIII. asırda Nedim, Şeyh Galib, Ragıb Paşa, XIX. asırda Yenişehirli Avni, Ziya Paşa gibi büyük sanatkarların eserleriyle fevkalade bir gelişme göstermiştir.

İslam kültürü kaynağından beslenen ve bilhassa başlangıçta İran edebiyatını örnek alan Divan edebiyatımız muhteva itibariyle çok çeşitli unsurlara dayanmaktadır. Divan edebiyatının iç zenginliğini ve özünü teşkil eden ve bugün onu iyi anlamak için bilinmesi gereken bu eski kültür ve bilgi malzemesi şunlardır : 1- Dini inançlar (ayet ve hadisler), 2- İslami ilimler (tefsir, kelam, fıkıh) 3- İslam tarihi, 4- Tasavvuf ve remizleri, 5- İran mitolojisi (şahsiyetler ve hadiseler), 6- Peygamber kıssaları, mucizeler, efsaneler, rivayetler 7- Tarihi, efsanevi, mitolojik şahsiyetler ve hadiseler, 8- Çağın ilimleri (hikmet, kimya, hendese, tıp vs.), 9- Türk tarihi ve milli kültür unsurları, 10- Devrin edebiyat anlayışı ve edebi bilgileri (belagat), 11- Dil malzemesi (deyimler, atasözleri; Arapça ve Farsça kelimeler, şekiller, tamlamalar, birleşik sıfatlar vs.).

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Türk Dili ve Edebiyatı
2 yıl önce

seviyede hazırlamaktır. Türk Dili ve Edebiyatı anabilim dalında eski Türk edebiyatı, yeni Türk edebiyatı ve halk edebiyatı üzerine dersler verilir. Bu bölümü...

Türk Dili ve Edebiyatı, 2007, Türk Edebiyatı, Türkiye, Türkolog, Türkçe, Yıl, Üniversite
Türk edebiyatı
2 yıl önce

kadar İran-İslâm medeniyeti çerçevesinde gelişen Türk edebiyatının ürünleri Halk edebiyatı ve Divan Edebiyatı olarak birbirinden farklı yanları olan iki kolda...

Edebiyat, Türkler, Türkçe, Roman, Hikaye, Klasizm, Sembolizm, Romantizm
Türk Halk edebiyatı
2 yıl önce

aydınların oluşturduğu "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve İslam öncesinden gelen sözlü bir "Halk Edebiyatı". Anadolu'ya göç eden Türkler arasında aynı ayrım devam etti...

Halk edebiyatı, Hikmet, Devriye, Ayin, Selis, İlahi, Semai, Varsağı, Şathiye, Tevhid, Kalenderí®
Divan Edebiyatı
2 yıl önce

Klasik Türk edebiyatı, divan edebiyatı, yüksek zümre edebiyatı, havas edebiyatı, saray edebiyatı, enderun edebiyatı, klasik edebiyat, eski edebiyat veya...

Divan edebiyatı, Edebiyat
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı
2 yıl önce

süren yeni bir edebiyat başlamıştır. Bu dönemlerden biri de Cumhuriyet dönemi edebiyatıdır. Cumhuriyet dönemi edebiyatı, Millî Edebiyat 'tan kesin hatlarla...

Tanzimat edebiyatı
2 yıl önce

Tanzimat edebiyatı, Tanzimat döneminin kültürel ve siyasi hareketlerinin sonucu olarak ortaya çıkmış edebiyat akımı. 3 Kasım 1839'da Mustafa Reşid Paşa...

Edebiyat, Türk Edebiyatı, Türkiye Cumhuriyeti, Edebiyat Tarihi
Irak Türk Edebiyatı
6 yıl önce

olarak günümüze ulaşmıştır. Irak Türk edebiyatını: Ortak Devir Edebiyatı (Başlangıcından 1918'e kadar) Çağdaş Edebiyat (1918-Günümüz) diye ikiye ayırabiliriz...

Türk Edebiyatında Şiir
6 yıl önce

sonra Edebiyat alanında batılaşmayı sağlamışlardır. Bu dönem edebiyatına Tanzimat Edebiyatı denmektedir. Türk şiirinin halk ağzından derlenmiş en eski ürünlerinden...

Türk edebiyatında şiir, 1839, 1860, 1874, 1896, 1901, 1909, 1912, 1921, 1939, 1970