içki
1 . İçinde alkol bulunan içecek:"Masamızda ne içki ne yemiş ne meze eksildi."- B. Felek.
2 . Bu içeceği içme işi:
"Arkadaş yoluna kumara, içkiye alıştım."- T. Buğra.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
içkiyi bırakmak
Alkollü içkiler de ikiye ayrılır: 1. Damıtılmamış içkiler (şarap, bira, kanyak, vermut vb.); 2. Damıtılmış içkiler (rakı, votka, cin vb.). Alkolsüz içkiler sınıfına ise, kolalı içkiler, gazozlar, meyve suları, maden suları gibi içecekler girer. İçkilerde bulunan alkol, kimyadaki alkoller grubunun etilalkol adıyla bilinen ve formülü C2H5OH olan üyesidir. Damıtılmamış içkiler, ham maddeleri olan tanelerin veya meyvelerin mayalandırılmasından elde edilen ürünün ayrıca damıtılmasıyla hazırlanır. Bunların başlıcaları üzüm, incir veya armuttan yapılıp anason, sakız vb. katkı maddeleri konulanlardır. Bunlar % 40,60 alkolü havidirler.
Kimyacılar tarafından yapılan bir başka tasnif daha vardır: Birincisi şaraptır. Pişmemiş üzüm suyu (şıra) havasız fıçılarda durmakla gaz habbeleri ve köpük meydana gelerek mayalanır ve şarab haline döner. İkincisi tıladır. Taze şıra, ateşte ve güneşte ısıtılıp üçte ikisinden azı uçarsa (üçte birinden çok kalırsa), bu kalana “tıla” denir. Tıla, gaz çıkararak kabarıp, tadı keskin olunca sarhoş eder. Üçüncüsü sekerdir. Hurmanın maserasyonu, yani su içinde ısıtmadan bırakılınca, köpüklenir ve tadı keskin olursa “seker” denir. Dördüncüsü, kuru üzüm nakiidir. Kuru üzüm soğuk suda bırakılınca, şekeri suya geçer. Bu suya kuru üzüm naki denir. Bu, gaz peyda ederek, köpüklenir ve tadı keskin olursa, alkollü içkilerden sayılır. Hububattan elde edilen rakıya, İngilizler “viski”, Ruslar “votka” derler. Bunlar, yüzde elli altmış alkolü havidirler.
İçkilerdeki etilalkol herhangi bir sindirim işlemine uğramadan, küçük bir bölümü mideden, geriye kalan kısmı da ince barsaklardan doğrudan doğruya kana geçer. Karaciğere varınca orada, tesir bakımından etilalkolden daha zehirli olan asetaldehide dönüşür ve vücudun dokularına taşınır ve oralarda parçalanarak asetik asit halini alır. Bu da sonunda karbondioksit ve su halinde ayrışır. (bkz. Alkol)
Vücutta, alkolden en çok zarar gören bölüm beyindir. İçki, beynin çeşitli kısımlarının çalışmalarını yavaşlatan bir çökertme tesiri yapar. Kandaki alkol yoğunluğu kanın her litresinde yarım gram ve daha fazla olduğu zaman, beynin, tedbirleri kontrol eden kesimini çökertir. Böylece sarhoşluk belirtileri başlar. Litrede bir grama eriştiği zaman, beynin, hareketleri kontrol eden kesimini çökertir. Litrede iki gram ve daha fazla olunca orta beynin kontrolü bozulur. Alkol yoğunluğu litrede 6-7 gram hatta alışkın olmayanlarda litrede dört gramı bulduğunda kalbin atışını ve solunumu idare eden merkezler felce uğrar ve insan ölür.
