Katabolizma

Kısaca: Maddelerin yüksek terkiplerinin, dokularda yakılarak daha basit terkipte maddeler meydana gelmesi. ...devamı ☟

katabolizma
Katabolizma

Katabolizma, maddelerin yüksek terkiplerinin, dokularda yakılarak daha basit terkipte maddeler meydana gelmesi.

Yadımlama veya Katabolizma, enerjice zengin ve büyük moleküllü moleküllerin daha küçük moleküllere parçalanması olayı ve bu işlemler sürecidir. Yani metabolizmanın yıkım aşamaları olarak da genellenebilir. Katabolizma kapsamında besin maddeleri niteliğinde olan uzun moleküllerin hücre içinde enzimlerin katalizörlüğünde parçalanarak, molekül bağlarında depolanmış enerji açığa çıkarılıp kullanılır.

Katabolizma tepkimeleri sırasında ortaya çıkan enerjinin bir bölümü, hücrenin yaşamsal etkinliklerinde kullanılırken bir bölümü de ATP molekülünün fosfat bağlarında, daha sonra kullanılmak üzere depolanır. Fotosentez bu olay için örnek olarak gösterilebilir.

Aşamaları

Katabolizma süreçleriyle enerjinin açığa çıkması üç aşamada gerçekleşir:
  • Birinci aşamada polisakkaritler, yağlar ve proteinler parçalanır. Bu işlemde bir miktar ısı ortaya çıkacaktır.
  • İkinci aşamada bu ısının da katkısıyla ATP molekülleri sentezlenir.
  • Üçüncü aşama ise Krebs döngüsü adı verilen tepkimeler zinciriyle besin maddelerinin su ve karbondioksite kadar yıkımları sağlanır.


ATP eldesi

Besin maddeleri olarak tanımlanan, enerji içeren organik bileşiklerin hücre içinde yıkımıyla ATP sentezlenmesi süreçleri, iki kategoride incelenir. Bunlar;
*Oksijenli (aerobik) ve
*Oksijensiz (anaerobik) katabolizma süreçleridir.


Oksijensiz katabolizma

Oksijensiz katabolizma süreçlerinde besin maddelerinin oksijen kullanılmaksızın yıkımı sonucunda ATP sentezlenir. Ancak bu moleküllerin oksijen kullanılmadan yıkımı, karbondioksit ve suya kadar sürdürülemeyeceği için, moleküler bağlar arasındaki kimyasal enerjinin büyük bir bölümü, ATP sentezi için kullanılamaz.

Oksijensiz katabolizma, büyük oranda fermantasyon tepkimeleridir. Ancak hayvansal hücrelerde de belirli durumlarda oksijensiz katabolizma tepkimelerinden yararlanılır. Retina ve kıkırdak hücrelerinde esas olan oksijensiz tepkimeler iken, kas hücrelerinde, yeterli oksijen ulaşmadığında kullanılan tepkimelerdir. Öte yandan kısa bir süre içinde yüksek efor gerektiren hareketlerde –örneğin yüzme, kısa mesafe koşu gibi sportif etkinliklerde- oksijensiz katabolizma yoluyla enerji sağlamanın daha kısa sürede gerçekleşmesi nedeniyle bu tepkimeler devreye girecektir.

Oksijenli katabolizma

Oksijenli katabolizma süreçlerinde ise besin maddelerinin yıkımı, karbondioksit ve suya kadar sürdürülebilir ve içerdikleri tüm kimyasal enerji açığa çıkarılabilir. Ancak bu enerjinin sadece yarısı ATP sentezinde kullanılabilir, kalan yarısı ısı enerjisine dönüşür.

Hücre, katabolizma tepkimelerini ister oksijenli ister oksijensiz olarak yapsın, başlangıç reaksiyonları hücrenin sitoplazmasında gerçekleşir ve hep aynıdır. Bu reaksiyon dizisi glikozun pürivata kadar parçalandığı süreçtir ve glikoliz olarak adlandırılır.

Ayrıca bakınız

katabolizma

Türkçe katabolizma kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. catabolism

katabolizma

yadımlama.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

katabolizma Resimleri

Katabolizma
2 yıl önce

Yadımlama veya katabolizma, enerjice zengin ve büyük moleküllü moleküllerin daha küçük moleküllere parçalanması olayı ve bu işlemler sürecidir. Yani metabolizmanın...

Katabolizma, ATP, Biyoloji, Enzim, Fermantasyon, Glikoliz, Krebs döngüsü, Protein, Taslak
Metabolizma
2 yıl önce

organizmada, daha basit yapılı moleküllere yıkımı süreçlerine metabolizmanın katabolizma süreçleri denilir. Daha basit yapıdaki molleküllerin, daha karmaşık yapıdaki...

Metabolizma, Biyoloji, Katabolizma, Taslak, Anabolizma
Peroksizom
2 yıl önce

dallı zincirli yağ asitlerinin, D amino asitlerinin, poliaminlerin katabolizmasında ve memelilerin beyin ve akciğerlerinin normal fonksiyonu için önem...

Peroksizom, Akrozom, Aminoasit, Bileşik, Böbrek, Endoplazmik retikulum, Endozom, Enzim, Etanol, Golgi aygıtı, H
Atrofi
2 yıl önce

sistemik inaktivite atrofisi, açlık atrofisi, senilite (yaşlanma) ve katabolizma artışı ve infeksiyon hastalıkları bulunur. Uzun süreli hareketsizlik...

Stres
2 yıl önce

ve adrenal glukokortikoitlerin sempatoadrenal salınımını artırarak katabolizmayı artırmaktadır. Bunun sonucunda lipolizi ve glikoz reservlerinin mobilizasyonunu...

Stres, Alerji, Anjin, Ansiklopedi, Astım, Biyoloji, Depresyon, Diyabet, Fenomen, Fizyoloji, Hipertansiyon
Yağ asidi metabolizması
2 yıl önce

metabolizması, yağ asitlerinin primer metabolitlerinin ve enerjinin oluştuğu katabolizmalarını ve biyolojik olarak oldukça önemli bileşiklerin sentez edildiği anabolizmalarını...

Katabolit Aktivatör Protein
6 yıl önce

nedeniyle her iki heliks pekiştirilmiştir. DNA moleküllerini açarak,laktoz katabolizmasına katılan genlerin transkribe edilmesini ve bağlanmasını sağlayan RNA...

Hidroliz
2 yıl önce

ve demirin hidroliziyle oluşurlar. Asit hidrolizi Adenozin trifosfat Katabolizma Yoğunlaşma reaksiyonu Dehidrasyon reaksiyonu Hidroliz sabiti İnhibitör...

Hidroliz, Denge, Hidrojen, Kimya, Oksijen, Taslak, Çözünme