Tünel

Kısaca: Tünel Yatay doğrultuda yer altından veya nehir altından geçiş sağlayan üstü kapalı mukavim geçit, yol. Tünel, maden çıkarmak maksadıyle kazılmış, şehirleşme ilerledikçe su yolları, giriş çıkış yolları olarak kullanılmaya başlanmıştır. Tüneller kale duvarlarının uçurulması ve kale içlerine girilmek üzere askeri maksatla da kullanılmıştır. Endüstrinin ve ticaretin artmasıyle dağlara, nehir altlarına hatta boğaz şeklindeki deniz diplerine yolları kısaltmak maksadıyla hem karayolu hem de d ...devamı ☟

tünel
Tünel

Tünel Yatay doğrultuda yer altından veya nehir altından geçiş sağlayan üstü kapalı mukavim geçit, yol. Tünel, maden çıkarmak maksadıyle kazılmış, şehirleşme ilerledikçe su yolları, giriş çıkış yolları olarak kullanılmaya başlanmıştır. Tüneller kale duvarlarının uçurulması ve kale içlerine girilmek üzere askeri maksatla da kullanılmıştır.

Endüstrinin ve ticaretin artmasıyle dağlara, nehir altlarına hatta boğaz şeklindeki deniz diplerine yolları kısaltmak maksadıyla hem karayolu hem de demiryolu geçitleri olarak birçok tünel inşa edilmiştir. Şehir nüfusları arttıkça yolcu ve eşya taşınmasının getirdiği güçlükler şehirler altına metro ismi verilen tüneller kazılmasıyla hafifletilmiş oldu. (Bkz. Metro)

Hidroelektrik santralları, şehirlerin kanalizasyon, hava gazı, su boruları ile elektrik enerji kablolarının döşenmesiyle ilgili ihtiyaçlar arttıkça tünel yapımı da artmıştır. Tünel şeklinde yapılan geçitlerin şehirlerde trafik problemlerini, hava kirliliği, gürültü, hayvan ve bitkilere zararlarını ortadan kaldırdığı ve iyi bir sığınak olduğu muhakkaktır.

M.Ö. 2100 senelerinde Babil'de yer altında bir binayı diğerine bağlayan tüneller yapılmıştır. Babillilerin tüneller kazarak Fırat Nehrinin yatağını değiştirdikleri tarihlerde yazılıdır. Fırat Nehri yatağı altında 4,6x3,6 metre genişliğinde üstü biriketle örtülü geçit tünel yapmışlardır. Tünel yapma tekniği eski Mısırlılar zamanında çok ileri gitmişti. Sert kayalar testere ve matkaplarla kesilmek ve delinmek suretiyle parçalanıyordu. Romalılar kayaları parçalamak için ateş yakma metodunu kullanıyorlardı. Tünel açmada barutla patlatma metodu 1600'lerde tatbikata konuldu. Alfred Nobel'in 1867 senesinde dinamiti keşfetmesiyle barut, yerini dinamite bıraktı.

Tünelin tatbik sahası en çok demiryolları, karayolları, barajlardan arazi ve şehirlere su kanalları, kanalizasyon (Bkz. Kanalizasyon) ve metrolardır. Dünyanın en uzun demiryolu tüneli 1980 senesinde Japonya'da yapılıp işletmeye açılan 54.100 metre uzunluğundaki Seikan Tünelidir. Dünyanın en uzun karayolu tüneliyse İsviçre'de 1978 senesinde işletmeye açılan 16.400 m uzunluğundaki Alp Dağlarında yer alan St. Gothard Tünelidir. 1993 yılı sonlarında kısmen bitirilen Manş Tüneliyse 37,9 km deniz altında olmak üzere toplam 50,5 km'dir. Alp Dağlarında İtalya'yı Fransa'ya bağlayan diğer iki uzun tünel 1965 senesinde açılan ve 11.700 m uzunluğundaki Mont Blanc ve 1978 senesinde açılan ve 12.700 m uzunluğundaki Frejus Tünelleridir. Türkiye'deki en uzun tünel Adana Ayrancı Tüneli olup, 5 km'dir. Karayolu tüneli olarak da 1600 metre uzunluğundaki Zigana Geçidi vardır.

Gayelerine göre tünelleri iki ana gruba ayırabiliriz:

a. Trafik tünelleri: 1) Demiryolu tüneli, 2) Karayolu tüneli, 3) Yahya tüneli, 4) Nevigasyon tünelleri, 5) Metrolar.

B. Taşıma tünelleri: 1) Hidroelektrik güç istasyonları tünelleri, 2) Su tünelleri, 3) Genel tesislerin giriş veya su yolu tünelleri, 4) Kanalizasyon tünelleri, 5)Endüstriyel yapılarda ulaştırma tünelleri.

Su taşıma maksadıyla inşa edilen basınca dayanıklı dünyanın en uzun tüneli ise ABD'dePansilvanie eyaletindeki Delaware Su Tüneli olup, toplam uzunluğu 137 kilometredir. Türkiye'de en uzun sulama tüneli Urfa İkiz Tüneli olup, 28 km'dir.

Tünel açma metodları: Tünelin açılacağı bölgede ilk yapılacak işlem toprak yapısının jeolojik yönden incelenmesi ve toprak katmanlarının yapıları hakkında bilgi toplamaktır. Toprak yapısına bağlı olarak çeşitli işlemler seçilerek tatbik edilir. Tatbik edilen bu metodların arazi yapısına göre çeşitli isimleri vardır. Bunlar: 1) İngiliz tünel açma metodu, 2) Alman tünel açma metodu, 3) Yeni Avusturya tünel açma metodu, 4) Belçika tünel açma metodudur.

Sert kayaların bulunduğu toprak yapıda matkaplarla delme ve bu deliklere yerleştirilen dinamit kalıpların infilak ettirilmesi en çok kullanılan usuldür. Tünelin tamamı aynı anda kazılabileceği gibi kısım kısım boşaltmak suretiyle de açılabilir. 1960'larda süratli bir şekilde 6-12 metre çapında delik açabilen hidroelektrik kumandalı tünel açma makinaları yapılmıştır. Bu makinaların uçlarındaki silindirik kafaya elektrik motorlarıyla döndürülen kesici dişliler yerleştirilmiştir. Dişlilerin kopardığı sert kaya parçaları hareketli bandlarla geriye doğru taşınıp dışarı atılır. Kazılan tünel boşluğu mukavim elemanlarla döşenerek ya çelik boru veya betonla tüp haline getirilir.

Derin olmayan akıntısı az suların zeminine dışarda bölümler halinde hazırlanmış geniş çaplı borular indirilerek tünel yapılır. Borular çelik veya çelik beton karışımı yapıda olup, önce her iki tarafı su girmeyecek şekilde kapalıdır. Bölümler birleştirilip, sızdırmazlık temin edildikten sonra tüp içindeki kapalı perdeler kesilerek tünel boydan boya açılmış olur.

Uzun tünellerde havalandırma çok mühimdir. Tünellere havalandırma tesisleri konularak kirli hava dışarı atılır.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

tünel

Türkçe tünel kelimesinin İngilizce karşılığı.
[Tunel] n. tunnel, protected conveyance conduit through a mountain or under a body of water n. tunnel, hollow underground passage n. tunnel, gallery, subway, tube, adit

tünel

kara taşımacılığı, su ve enerji üretimi gibi alanlarda kullanılan, dar, uzun yapay ya da doğal yeraltı geçiti: "dağların içinde bir tren gidiyor. bak! tam tünele girmek üzere." -s. faik. . çevresi kapalı yol. iki kara kütlesini su altından birbirine bağlayan çelikten boru biçimli geçit.

tünel

Türkçe tünel kelimesinin Fransızca karşılığı.
tunnel [le]

tünel

Türkçe tünel kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Tunnel

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

tünel Resimleri

Tünel
2 yıl önce

Tünel, uluslararası literatürde anlaşma sağlanmış bir tanımı olmamakla birlikte; genel anlamıyla yer altından kazı yapılarak oluşturulan geçitlerdir....

Tünel, Beyoğlu, Tünel (geçit), Yol, İstanbul, Tünel (semt), Anlam ayrım
Kâğıthane-Piyalepaşa Tüneli
6 yıl önce

Kâğıthane-Piyalepaşa Tüneli, İstanbul'da karayolu ulaşımında kullanılan bir geçittir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ortaya koyulan 7 Tepeye 7 Tünel projesi...

Nefise Akçelik Tüneli
6 yıl önce

Hapan (Hapağan) Tüneli ya da Nefise Akçelik Tüneli, Türkiye'nin en uzun 2. tünelidir. Ordu sınırları içindeki Bolaman mevkisinde bulunan ve Fatsa ilçesi...

Avrasya Tüneli
2 yıl önce

28°59′42.6″D / 41.003194°K 28.995167°D / 41.003194; 28.995167 Avrasya tüneli ya da İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi Projesi, temeli 26 Şubat 2011...

75. Yıl Selatin Tüneli
2 yıl önce

uzun tüneliydi. Tünel 121.000.000 Amerikan dolarına mal oldu. Dağın 370 metre Avusturya Yeni Tünel Açma Yöntemi ile oyulmasıyla gerçekleşen tünel, 20 Nisan...

Bomonti-Dolmabahçe Tüneli
6 yıl önce

Bomonti-Dolmabahçe Tüneli, İstanbul'da karayolu ulaşımında kullanılan bir geçittir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ortaya koyulan 7 Tepeye 7 Tünel projesi...

Manş Tüneli
2 yıl önce

Manş Tüneli, İngiltere ile Fransa'yı denizden birbirine bağlayan Fransa ve İngiltere ortak yapımı bir demir yolu tünelidir. Manş Denizi'nin tebeşir kayalarından...

İngiltere, Fransa, Tünel, Mühendislik, Manş Denizi, Dover Boğazı, Napolyon
Ovit Dağı Tüneli
2 yıl önce

Ovit Dağı Tüneli, Türkiye'de Rize-Erzurum arasındaki kara yolunun İkizdere-İspir mevkinde bulunan Ovit Dağı Geçidi'ni aşan kara yolu tünelidir. Toplam uzunluğu...