Yakutiye Medresesi

Kısaca: Cumhuriyet Caddesi üzerinde Lala Mustafa Paşa Câmii’nin batışında bulunmaktadır. Ilhanlı hükümdarı Sultan Olcaytu zamanında Gazan Han ve Bolugan ...devamı ☟

Yakutiye Medresesi
Yakutiye Medresesi

Cumhuriyet Caddesi üzerinde Lala Mustafa Paşa Camii’nin batışında bulunmaktadır. Ilhanlı hükümdarı Sultan Olcaytu zamanında Gazan Han ve Bolugan Hatun adına, Cemaleddın Hoca Yakut Gazani tarafindan 1310 yilinda yaptırılmıştır.

Yakutiye Medresesi İlhanlı Valisi Hoca Cemaleddin'in Sultan Olcaytu ve Bulgan Hatun adına Erzurum'da yaptırdığı medrese. 1310 yılında yaptırılan medresenin orta bölümü, dört paye üzerine iki tonoz ve aralarında mukarnaslı, ortası açık bir çapraz tonozla örtülüdür. Çifte Minarenin tesiri açıkça görülür. Yaklaşık 25x34 m ebadında, dikdörtgen planlı ve kesme taştan olan binanın orta bölüme açılan üç eyvanı vardır. Doğu yanında bulunan baş eyvanın iki yanında sivri beşik tonozla örtülü birer büyük oda mevcuttur. Soldaki odadan bir merdivenle baş eyvana dışardan bitişik olan kümbete çıkılır. Medresenin mescidi sağ yan eyvandadır. Diğer taç kapılı medreselerin aksine minareler, taç kapı üzerinde olmayıp, köşe kuleleri üzerinde iki taraftan cepheyi kavramaktadır. Sağdaki minare, şerefe altına kadar ayakta kalmış, soldaki minare ise beden duvarının biraz üstüne kadar yükselebilmiştir. Yukarısı belki yıkılmış, belki de hiç yapılmamıştır. Portalin iki dış yanına hurma ağacının tepesine başı sağa veya sola dönük kartal, alta da simetrik olarak karşılıklı birer aslan figürü işlenmiştir.

Anadolu’daki kapalı avlulu medreselerin son örneklerinden biri olan yapı, cepheden dışa taşan taç kapısı ile Çifte Minareli olarak planlanmıştır. Ancak, minareler Çifte Minareli Medrese’de olduğu gibi taç kapı üzerinde değil köşelere yerleştirilmiştir. Ön yüzde geniş kuşaklar halinde mukarnas bitki ve geometrik motifler yer almaktadır. Taç kapının yan yüzlerindeki silme kemerle çevrili nisler içinde sembolik Pars ve Kartal motifleri bulunmaktadır. Ajurlu bir küreden çıkan hurma yaprakları şeklindeki hayat ağacının altında iki pars üzerindeki kartal figürlerinin Orta Asya Türk inancıyla ilgili ifadeleri yansıttıkları görülür. Köşelerde yer alan kalın gövdeli minarelerden biri çok önceden yıkılmış veya hiç yapılmamış, kaidesinin üzeri konik bir külahla kapatılmıştır. Diğerinin ise üst bölümü mevcut değildir.

Dört eyvanlı iç mekanda bulunan dikdörtgen avlunun orta bölümü mukarnaslı bir kubbe ile, diğer kısımlar ise sivri kemerli beşik tonozlarla örtülüdür.

Anadolu’daki kapalı avlulu medreselerin en büyüğü olan Yakutiye Medresesi plan düzeni, dengeli mimarisi ve iri motifli süslemeleri ile Erzurum’un en gösterişli yapılarından biridir. Günümüzde Türk-Islam Eserleri ve Etnografya Müzesi olarak kullanılmaktadır.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Yakutiye
6 yıl önce

tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198888 ^ "T.C.Yakutiye Kaymakamlığı". Yakutiye Tarihi. Yakutiye Kaymakamlığı. 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından...

Saha Cumhuriyeti, Yakutistan, .ru, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 1 Ocak, 1 Temmuz, 2002
Lala Mustafa Paşa Camii (Erzurum)
6 yıl önce

Cumhuriyet Caddesi üzerinde yerleşiktir. Caminin batı yönünde yer alan Yakutiye Medresesi ile aynı alan içerisinde yer alır. Erzurum Lala Mustafa Paşa Camii...

Erzurum
2 yıl önce

İlhanlılar döneminde yapılan önemli bir medrese yapısı olan Erzurum'daki Yakutiye Medresesi, Olcaytu zamanında Hoca Cemaleddin Yakut adına inşa ettirildi. Dört...

Doğu Anadolu Bölgesi, Erzurum Kongresi, 1923, 1959, 1990, Türkler, Anadolu, Araplar, Atatürk, Atatürk Üniversitesi, Aşkale, Palandöken
İlhanlılar
2 yıl önce

Calut Savaşı Birinci Humus Muharebesi Vadi el-Haznedar Muharebesi Yakutiye Medresesi ^ Corci Zeydan. Medeniyet-i İslamiye Tarihi. İkdam Matbaası.  ^ İsmail...

Tepsi Minare
2 yıl önce

Tepsi Minare, Kesik Kule ya da Erzurum Saat Kulesi, Erzurum'un Yakutiye ilçesinde yer alan saat kulesi. 1124 ve 1132 yılları arasında hüküm süren Ebu'l-Muzaffer...

Türkiye'deki müzeler listesi
2 yıl önce

Erzincan Müzesi Kemaliye Ali Gürer Özel Müzesi Erzurum Arkeoloji Müzesi Yakutiye Medresesi 23 Temmuz Kongre Müzesi Erzurum Atatürk Evi Müzesi Erzurum Kalesi...

Türkiye`deki müzeler listesi, 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi, Adana Arkeoloji Müzesi, Adana Etnografya Müzesi, Afyon Bolvadin Müzesi, Alagöz Karargah Müzesi, Alanya Arkeoloji Müzesi, Alanya Atatürk Evi Müzesi, Alanya Etnografya Müzesi, Anadolu Hisarı, Anadolu Medeniyetleri Müzesi