Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Lefkoşa
- Haydarpaşa Camii - Lefkoşa`da 14. yüzyılda katolik katedrali olarak inşa edilen yapı 1571`de Osmanlıların Kıbrıs`ı fethinden sonra camiye çevrilmiştir.
- Selimiye Camii - 13. yüzyılda yapılan cami fethin ardından camiye çevrilmiştir.
Magosa
- Lala Mustafa Paşa Cami - Magosa`daki yapı 1571`den sonra camiye çevrilmiştir.
Türkiye
Adana
İstanbul
- Ayasofya Müzesi - Bugünkü haliyle Jüstinyen tarafından 6. yüzyılda yaptırılan kilise Fatih Sultan Mehmedin İstanbul`u fethetmesinden hemen sonra camiye çevrilmiştir. Minarelerden ilkini yaptırdı. İkinci minareyi II. Beyazıt, birincinin yerine yenisini II. Selim, diğer iki minareyi III. Murad yaptırmıştır. Minber, mihrab, mahfiller, levhalar eklenmiştir. Güneydoğusunda padişah ve yakınlarının türbeleri vardır. I. Mahmut döneminde külliye olmuştur. Abdülmecit döneminde Kazasker Mustafa Efendi hattıyla Allah, Muhammed, Ali, Ömer, Osman, Ebubekir, Hasan, Hüseyin levhaları asılmış, dış duvarlar sarı kırmızıya boyanmıştır. 1 Şubat 1935`de müze olmuştur.
- Koca Mustafa Paşa Camii - Camiye çevrilmeden önceki adıyla Aya Andrea Enti Krisi Kocamustafapaşa semtindedir. 1486`da camiye çevrilmiştir.
- Fethiye Camii - Eski adıyla Pammakaristos Çarşamba semtindedir. III. Murad 1590 yılı civarlarında camiye çevrimiştir. 193d`da müze haline getirilen yapı, 1960`da yeniden cami yapılmıştır.
- Fenari İsa Camii - Lips Manastırı Fatih`dedir. 15. yüzyılda II. Beyazıt döneminde camiye çevrilmiştir.Molla Fenari İsa Camii olarak da bilinir.
- Eski İmaret Camii - Eski adıyla Pantepoptes Manastırı Zeyrek yakınlarındadır. 15. yüzyılda camiye çevrilmiştir.
- Zeyrek Camii - Eski adı Pantokratoros`tur. İsmini camiden alan Zeyrek semtindedir. 15. yüzyılda camiye çevrilmiştir.
- Atik Mustafa Paşa Camii - Camiye çevrilmeden önceki adı bilinmemektedir. Ayvansaray semtindeki yapı II. Beyazıt döneminde camiye çevrilmiştir.
- Vefa Kilise Camii - Eski adıyla Ayios Teodoros Vefa semtindedir. Fatih Sultan Mehmed döneminde camiye çevrilmiştir.
- Gül Camii - Eski adıyla Ayia Teodosia Ayakapı`dadır. 1499`da kiliseden camiye dönüştürülmüştür.
- Kariye Müzesi - Eski adıyla Khora Hristos Sofiras Edirnekapı`dadır. II. Beyazıt döneminde camiye çevrilmiş, 1948`de müze haline getirilmiştir.
- Kalenderhane Camii - Eski adıyla Yeotoks Kiriotissa Vezneciler`dedir. Fetihten sonra dini ve sosyal amaçlara tahsis edilmiş, 18. yüzyılda camiye çevrilmiştir.
- İmrahor Camii - Aya İoannes Prodomos Yedikule semtindedir. II. Beyazıt döneminde camiye çevrilmiştir.
- Hırami Ahmet Paşa Mescidi - Eski adıyla Ayios İoannis Çarşamba semtindedir. 1586`da camiye çevrilmiştir.
- Küçük Ayasofya Camii - Eski adıyla Aya Sergios ve Bakos kilisesi Çatladıkapı`dadır. II. Beyazıt döneminde camiye çevrilmiştir.
- İsakapı Mescidi - Eski adı bilinmiyor. Cerrahpaşa`daki yapı 1560`larda camiye çevrilmiştir.
- Kefeli Mescidi - Eski adı bilimiyor. 1626 yılında mescide çevrilmiştir. Karagümrük`tedir.
- Sancaktar Mescidi - Eski adının Gastria olduğu sanılıyor. Cerrahpaşa`dadır.
- Manastır Mescidi - Eski adı bilinmiyor. Topkapı yakınlarındadır.
- Bodrum Camii - Eski adıyla Mireleon Laleli`dedir. 15. yüzyılda camiye çevrilmiştir.
- Arap Camii - Eski adıyla Aziz Dominik katedrali ve Aziz Pavlus şapeli Galata`dadır. Fetihten sonra camiye çevrilmiştir.
Kars
- Kümbet Camii - Kars`ta Ermeni kilisesi olarak 10. yüzyılda yapılmış, ilk olarak 1064 yılında camiye çevrilmiştir. 1964`te müze haline getirilen bina 1993`te yeniden cami oldu.
Kaynaklar
- Sennur Sezer-Adnan Özyalçıner, ``Üç Dinin Buluştuğu Kent İstanbul``, İnkılap Y., İst. 2003.
