Dört Yüce Gerçek

Kısaca: Dört Asil Hakikat, (Pali: cattāri ariyasāccani, Sanskritçe: catvāri āryasatyāni, चत्वारि आर्यसत्यानि), Budizmin temelini oluşturmaktadır. ...devamı ☟

Dört Asil Hakikat, (Pali: cattāri ariyasāccani, Sanskritçe: catvāri āryasatyāni, चत्वारि आर्यसत्यानि), Budizmin temelini oluşturmaktadır. # Dukkha - Yaşam acı dolu dur. #: Doğum acı dır, yaşlanmak acı dır, ölüm acı dır; sevmediğin ile birlikte olmak acı dır ; sevdiğinden uzak kalmak acı dır; istediğini almamak acı dır; kısaca , beş olgular ,Upadana acı dır." # Samudaya - Acıların sebepleri: nefret, pisboğazlık ve görmezlik # Nirodha - Sebeplerin sönmesi , acıların sönmesini getirir. # 'Magga' - Acıçekmenin sonunu Sekiz Katlı Asil Yol gösterir. Dört Yüce Gerçek, Buda Gautama’nın aydınlığa ulaştıktan sonra verdiği, ilk öğreti halkasının ve Budist öğretilerin temelini oluşturan bir ifadedir. Pali- Kanon’un Samyutta- Nikaya’sında yer almaktadır. Günümüz Budizm’inde, Dört Yüce Gerçek farklı yorumlanmaktadır. Theravada Budizm’i eski Budist geleneklerini sürdürüp, Buda’nın öğretilerini uygularken, Mahayana Budizm’i, öğreti halkasının ikinci dönemini ve Bodhicitta’nın öğretilerini uygulamaktadır. Vajrayana Budizm’i ise halkanın üçüncü dönemini dikkate alır ve odak noktası “Saf Ruh” temellidir. Birinci Gerçek (dukkha) Pali Kanon kaynaklarında, yaşamın tüm evresinin, acılarla dolu olduğu görüşü yer almaktadır. Doğum acıdır, yaşlılık acıdır, ölüm acıdır, çaresizlik, hastalık, üzüntü acıdır, sevmediğin biriyle olmak acıdır, istediğini alamamak acıdır. Kısaca yaşam acı doludur. Dukkha kelimesi diğer dillere çoğunlukla “Acı” olarak çevrilmiştir; fakat “dukkha”nın anlamı felsefi olarak rahatsız bir durumda duyulan kaygıyı dolaylı bir şekilde anlatan bir ifadedir. Din bilimci Michael von Brück Budist ve Hıristiyan görüşünü ayrıntılı olarak inceleyerek ikisi arasındaki farklılıkları ortaya koymuştur. Budist okullarının büyük çoğunluğu acıların temelini, cahilliğin oluşturduğunu öne sürerler. Bu anlayış oluşumun ikinci zincirinde yer almaktadır. Cahillik, her şeye körü körüne bağlanarak, gerçeği anlayamama ve yanlış davranışlarda bulunmaktır. Gerçeği anlayamamak, insanın, kendini ve nefsini yanlış bilmesi, evrenin nesnelerden ibaret olduğunu düşünmesidir. İkinci Gerçek (samudaya) Pali Kanon kaynaklarında Samudaya ile ilgili, acıların sebeplerini; nefret, pisboğazlık ve cahilliğin oluşturduğu görüşü yer almaktadır. En bilindik anlamda genel tanımı ise yeniden doğum isteği, acı veren açgözlülüktür. Kişi kendini birtakım düşüncelerle oyalar: 1.Altı duyunun hazlarına yönelik açlık (kama-tanha) 2.Varoluş isteği (bhava-tanha) 3.Yok olma isteği (vibhava-tanha) Bu istekler, bağımlılıklar, açgözlülük; farklı durumlardan meydana gelmektedir. Tanha, dukkha’nın oluşumundaki ilk ve tek sebep değildir. Arzular kendiliğinden oluşmaz, onları tetikleyen bir şeyler elbette vardır. Arzular sadece insanı mutlu eden zenginlik, güç gibi durumları içermez, aynı zamanda inanış, öğreti, anlayış gibi durumları da içermektedir. Buda’ya göre tartışmalar, en küçük birim olan ailede başlar, daha sonra halkın içine, oradan da ülkelere savaş olarak yayılır. Bunun temelindeki tek sebep arzularımıza yenik düşmemizdir. Üçüncü Gerçek (nirodha) İsteklerin ve arzuların sona ermesi, acıları da ortadan kaldırır. Ruha acı veren duygulardan arınılmalıdır. Dördüncü Gerçek (magga) Acıları sona erdirmek mümkündür. Bu da ancak “Sekiz Aşamalı Asil Yol” sayesinde olmaktadır: doğru düşünce, doğru amaç, doğru söz, doğru anlayış, namuslu kazanç, doğru eylem, uyanıklık ve doğru odaklanma.

Kaynaklar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.