İngilizce tercümesi ile "TAM TEMAS "anlamına gelen bu terim temas sporları dalında ilk defa "FULL CONTACT KARATE " adı ile 1970 lerin başında "ABD turnuva karate şampiyonası uygulayıcıları " tarafından ortaya atılmıştır..."abd turnuva karate müsabakaları" 1960 ların başlarında ortaya konmuş herkese açık olan "taekwondo,kenpo,tangso do,kungfu vb" sistem döğüşcülerinin kendilerini gösterebildikleri, katılımı zamanına göre oldukça zengin olan bir sistemdi.."chuck norris ,bruce lee "gibi artistler de bu turnuvalarda yer almışlardır..bruce lee gösteri yapmış, chuck norris ise 7 kez bu turnuvalarda şampiyon olmuştur..kuralları "light contact" (hafif temas)a yakın,uygulaması tatami veya zeminde yapılan bu sistemde döğüşen sporcuların bir bölümünün daha serbest, gerçek döğüşe yakın faaliyet sergilemek istemeleri üzerine, bu talep doğrultusunda özellikle "jhon ree "(taekwondo ustası) ve mike anderson`un girişimleri neticesinde bazı çalışmalar başlatılmıştır...olaya ticari olarak bakan girişimciler ,aynı dönemde doğuda faaliyet sergileyen "muay thai ve yine bundan türetilen japon kickboxing" ini baz almayı düşünmemişlerdir...bunda ,gerek disiplinlerin sözkonusu bu sistemlerden tamamen uzak bir mantıkta olması, ayrıca mevcut "kuşak,derece,diploma vb "gibi hiyerarşik sistemlerin terk edilmesinin aynı zamanda finansal kaynakların terk edileceği anlamına gelmesi önemli bir neden olmuştur...nitekim "boks teknikleri, ters yumruk, sadece belden yukarı atılan tekmeler, bilek seviyesi süpürmelere " izin verilen," ring,el içi açık eldiven, altı açık ayak botları ,pantalon " kullanılan bu sistemin ilk resmi denemeleri "PKA" (Professional Karate Association" tarafından "a.b.d " de başlatılmıştır...ilk önemli girişiciler "joe lewis, jeff smit, gordon franks,billy wallace ,iseas duenias,mike anderson" gibi isimler olmuş, bunları daha sonra ikinci kuşak olan "benny urquidez,howard jackson,havanas" takip etmişlerdir...Sistemin avrupa`daki ilk uygulayıcıları ise karate maçlarından men edilen ünlü farnsız şampiyon "dominique valera " ve "roger pachy" olmuşlardır...sistem "diz,dirsek,atış,clinch,bacak tekmelerine "izin vermediğinden zamanındaki "karate,taekwondo" uygulayıcılarından bayağı rağbet görmüştür...ancak, zamanla özellikle "japon kickboxing`inin" kyokushin karate bağları nedeniyle ortaya çıkan açığı kapatmak amacı ile "WKA" (World Karate Organization) kuruluşu yine abd li girişimciler neticesinde kurulmuştur ve japonlar ile temasa geçmişlerdir...bu kuruluş PKA dan farklı olarak bacak tekmelerine izin vermiştir...aynı yıllarda "kyokushin karate "camiası "full contact karate "adının kendilerine ait olduğunu iddia etmekte idi.. belirli bir süre sonra "wka " döğüşcülerinin "pka "döğüşcülerine dominant olmaları neticesinde temas sistemleri ile uğraşanlar "wka "ya doğru yönlenmişlerdir...1977 lerde avrupa da "pka" muadili olarak "WAKO "(world amateur karate organization) george brückner tarafından kurulmuştur..Nitekim 1980 lerde "karate "terminolojisi terkedilmiş ve sadece "full contact" ,hatta bazı çevrelerde "amerikan boksu" terimleri kullanılmaya başlanmıştır.1980 lerin sonunda "pka" nın iflası ile "wka" önem kazanmış olup,batı ve doğulu döğüşcüler arasında bir köprü vazifesi görmüştür...pka nın sisteminde uzun yıllar "ISKA" (international sporive karate association) doldurmuştur (ISKA ve WAKO bacak tekmelerini(kow kicks) uzun yıllar 1990 lara kadar uygulamamışlardır. Daha sonraki Yilarda dunyada bircok organizasyonlar ve federasyonlar kurulmustur. bunlara WKN, WKL, WIASKA, WASKO (waskonun kurucusu bir Turk olan selahattin BIYIKLI dir. Su an 75 ulkede faliyet gostermektedir) www.allmartialart.com
198o lerde özellikle "japon ve hollandalı" kickboxing uygulayıcılarının (royers,kaman,brilleman,el geubli,muzaffer yamalı vb) "wka" müsabakalarında dominat olmaları neticesinde "kickboxing "terimi dünyaya iyice yayılmaya başlamıştır...hele hele 1985 lerdede "abd`li efsane wka şampiyonlarının ünlü bir kickboxing uygulayıcısı olan hollandalı "mejiro gym" döğüşcüleri karşısında yenilmeleri üzerine ,bu kuruluşlar kendilerini kapsam değiştirmek zorunda hissetmişlerdir...nitekim ,zaman içerisinde isimlerini "karate "den "kickboxing" e çevirmek ve türlü modifikasyonlar yapmak zorunda kalmışlardır...zaman bazında "FULL CONTACT" terimi , kickboxing kuruluşlarını bünyesinde olan bir bölümü tarif etmeye dönüşmüştür...
GÜNÜMÜZDE ve ÜLKEMİZDE DURUMU
Artık ,günümüzde dünyada temaslı sistemlerdeki spor dallarında "Full Contact" terimi kullanıldığında önümüze "boks teknikleri,belden yukarı tekmelere ve süpürmeler izin veren,uzun pantalon, altı açık ayak botu giyilen, ringde yapılan, raundlardan "oluşan bir sistem ve bu doğrultuda yapılan çalışmalar gelmektedir...("full contact karate" terimi ise "kyokushin,ashihara,seidokeikan" ailesi tarafından kullanılmaktadır...)
Ancak full contact , gerek "muay thai" , gerekse "k-1 " sistemlerinin güncel dominantlığı,populerizasyonu neticesinde dünyada eski populerliğini yitirmiş olup, ancak belirli,kısıtlı çevrelerde uygulanmaktadır...(dünyada sporcu ve uygulayıcı açısından 80`li senelere oranla dramatik bir düşüş ortadadır)
"Full Contact " sistemini bünyesinde barındıran başlıca kickboxing kuruluşları "wako,iska,wkn,wkf" gibi kuruluşlardır...bunlar bünyelerinde amatör bölümleri de kapsamaktadırlar...
ülkemizde bu sistemde ilk faaliyetler "ercan gürgöze,cemal çolak,sami akın,hayrullah camadan,selahattin bıyıklı" gibi çalıştırıcılar tarafından 1980 lerde başaltılmıştır..1994 de amatör kickboxing spor dalı kurulmuş ,boks federasyonuna bağlanılmış ve uluslarrası kapsamda "iaksa" ile ilişkiler sürdürülmüştür...türkiye bu sistemde federasyon başkanı "Tunç Turgut" un girişimleri neticesinde 2006 yılında "iaksa"dan "wako" ya geçiş yapmıştır...nitekim "wako" olimpiyat kriter organziasyonu "gaisf" tarafından "kickboxing "dalında kabul edilmiştir...WAKO , amatör ve bir nevi yarı profesyonel kapsamda faaliyet sergilemektedir...
Ercan Gürgöze
