Hatay

Kısaca: Hatay Türkiye'nin güneyinde yer alan il. 35°52' ve 37°04' kuzey enlemleri ile 35°40' ve 36°35' doğu boylamları arasında yer alır. İl toprakları, doğu ve güneyde Suriye sınırı, kuzeydoğuda Gaziantep, kuzey ve kuzeybatıda Adana, batıda ise İskenderun Körfezi ile çevrilidir. Trafik numarası 31'dir. ...devamı ☟

Hatay
Hatay

Hatay Haritası

Hatay'ın konumu
Hatay'ın konumu
Hatay Türkiye’nin güneyinde yer alan il. 35°52’ ve 37°04’ kuzey enlemleri ile 35°40’ ve 36°35’ doğu boylamları arasında yer alır. İl toprakları, doğu ve güneyde Suriye sınırı, kuzeydoğuda Gaziantep, kuzey ve kuzeybatıda Adana, batıda ise İskenderun Körfezi ile çevrilidir. Trafik numarası 31’dir.

İsminin kökeni

Osmanlı devrinde “İskenderun Sancağı” adıyla anılan bölge, Cumhuriyet devrinde Türkiye’ye katıldıktan sonra“Hatay” ismini almıştır. Hititlere “Hatti” denir ve bunlar da, Hatay bölgesine “Hattena” derlerdi. Araplar “Antakiye”, Selökitler ise Antiokheia demişlerdir.

Hatay ili

Osmanlı Devleti`nin 1516 yılında Memluklerden zapt ettiği Antakya, önce Halep`e bağlı bir sancak ve daha sonra kaza olarak yönetilmiştir. Bu dönemde Antakya, Asi Nehri ile Habib Neccar Dağı arasındaki dar ve meyilli alanda, 1,5-2 km2`lik bir alan üzerine yerleşmiş orta büyüklükte bir şehirdi. Osmanlı Devleti`nin Hatay`daki hakimiyeti 1918 yılına kadar devam etti. Mondros Mütarekesinden sonra işgale uğrayan ve 1921 yılında Türkiye sınırları dışında kalan Antakya, İskenderun ve havalisinde İskenderun Sancağı adıyla bir yönetim kuruldu. 1938`de bu Sancak`ta kurulan "Hatay Devleti", Hatay Devlet Meclisi`nin aldığı kararla 29 Haziran 1939 tarihinde sona erdi, 23 Temmuz 1939`da "Hatay" adıyla bir vilayet olarak Türkiye`ye katıldı.

Türkiye`nin güney illerinden biri olan Hatay, Akdeniz`in doğu şeridinde 35 derece 52 dakika-37 derece 4 dakika kuzey enlemleri ile 35 derece 40 dakika-36 derece 35 dakika boylamları arasında yer alır. doğusunda ve güneyinde Suriye, batısında Akdeniz, kuzeybatısında Adana, kuzeyinde Osmaniye ve kuzeydoğusunda Gaziantep bulunur.

İl topraklarının yüzölçümü 5403 kilometrekare ve nüfusu 1997 sayımına göre 1.192.393 ve 2000 sayımına göre de 1.256.726 kişidir. nüfus artış hızı yaklaşık olarak %1.2 dir. il topraklarının %46 sını dağlar, %33 ünü ovalar ve %20 sini platolar oluşturur.

İl topraklarının en önemli yükseltisini kuzey-güney hattında uzanan Nur Dağları (Gavur dağları ve Amanos dağları olarak da bilinir) oluşturur. Bu sıradağların en yüksek noktası ise Mığırtepe`dir(2240 m.). Diğer önemli yükseltiler Ziyaret dağı ve Keldağ`dır (Arapça Cebel Akra` ya da latince Casius) (1739 m.).

Hatay`ın en önemli akarsuyu olan Asi nehri (Orontes) Lübnan dağları ve Anti-Lübnan dağları arasındaki Bekaa vadisinde kaynayan akarsuların birleşmesiyle oluşur, Suriye topraklarından geçerek ilin güneydoğu sınırlarından girer ve Samandağ yakınlarında delta oluşturarak Akdeniz`e dökülür.

Amik ovası`nın orta kısımlarında yer alan Amik gölü 1970li yıllarda tamamen kurutulmuş ve tarıma açılmıştır. diğer önemli göller ise Gölbaşı ve Yenişehir gölüdür.

Amik Ovası ilin en önemli düzlüğüdür, bu topraklarda tarım oldukça gelişmiştir. diğer önmli düzlükler ise Dörtyol ovası, Arsuz, Payas, İskenderun ve Erzin ovasıdır.

İlin büyük kesimi Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. ancak yükselti ve karasallığa bağlı olarak çeşitli farklılıklar da mevcuttur. genel olarak kışlar ılık ve yağışlı yazlar sıcak ve kurak geçer.yıllık yağış tutarı il merkezi Antakya`da 1173.4 mm., İskenderun` da 785 mm. dir.

Maden varlığı açısından önemli kaynaklara sahip olmamakla birlikte il genelinde krom,demir,bakır ve kurşun yatakları mevcuttur. ayrıca Yayladağı ilçesi yakınlarında ismi "Hatay Gülü" olarak bilinen renkli bir mermer türü çıkarılır.

İl merkezi Antakya olmakla beraber ilin en büyük kenti İskenderun`dur.

Hatay Türkiye`nin en önemli eski yerleşim yerlerinden biridir. Yapılan arkeolojik araştırmalarda milattan önce 100.000 ile 40.000 yılları arasına tarihlenen bulgulara ulaşılmıştır. İl toprakları ilk tunç çağından itibaren Akat beyliği ve M.Ö. 1800-1600 yıları arasında Yamhad krallığına bağlı bir beyliğin sınırları içerisinde yer almıştır. Daha sonra M.Ö. 17. yüzyıl sonlarında Hititler`in ve M.Ö. 1490 yıllarında Mısır`ın egemenliğine girmiştir. Ardından Urartular, Asurlular ve Persler`in egemenliğine girdi.

M.Ö. 300 yılında Antakya kurulmuş ve kent hızla gelişmiştir.kent M.Ö. 64 yılında Roma İmparatorluğu`na katılmış ve imparatorluğun Suriye eyaletinin başkenti olmuştur.

İl toprakları M.S. 638 yılında islam ordusu tarafından fethedilmiş, Emevi ve Abbasi egemenliğinde kalmıştır. Daha sonra 877 de Tolunoğulları`nın fethettiği topraklar sırayla Ihşitler ve Selçuklular tarafından yıkılan Halep merkezli Hamdanoğulları (Beni Hamdan) egemenliğine girdi. 969 yılında Bizans İmparatorluğunun topraklarına katılan il Haçlı seferleri sırasında da önemli rol oynamıştır.

Antakya Memluklar tarafınmdan Haçlıların elinden alınmıştır(18 Mayıs 1268). 1516`da Yavuz Sultan Selim bu toprakları ele geçirmiş ve Osmanlı dönemi başlamıştır.

I. Dünya Savaşının ardından Fransızların işgal ettiği il topraklarında 2 Eylül 1938`de günü Hatay Cumhuriyeti kurulmuştur. Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, başbakanı Abdurrahman Melek, milli marşı İstiklal Marşı olmuştur.

23 Haziran 1939 yılında Türkiye`ye ilhak kararı alınmıştır.

İlin yüksek öğretim merkezi Mustafa Kemal Üniversitesi`dir. Çok uzun bir süre boyunca bir arada yaşamayı öğrenmiş etnik kökenleri, dinleri farklı birçok topluluğa ev sahipliğ yapan Hatay ili UNESCO barış kenti seçilmiştir.

Tarihi ve turistik mekanlar açısından da zengin olan ilde dünyanın ikinci büyük mozaik kolleksiyonunu barındıran Hatay Arkeoloji Müzesi bulunmaktadır.

Dünyanın ilk mağara kiliselerinden biri olan Saint Pierre Kilisesi hristiyanlarca hac yeri olarak kabul edilmekte ve her yıl burada 29 Haziran günü Katolik Kilisesince ayin düzenlenmektedir.

Hatay, Türkiye Cumhuriyeti`nin en kozmopolit illerinden birisidir. Çokkültürlü yapısını tarih boyunca kormumuş olan ilde aynı ulusa mensup birden fazla dini cemaat bile bulunmaktadır. En büyük nüfusa sahip Sünni Türkler`in yanında Alevi Türkler, Sünni ve Nusayri Araplar`ın yanında Hristiyan Ortodoks ve Hristiyan Protestan Araplar, Maruni Araplar, Fellah Araplar, Ermeniler ve diğer küçük topluluklar Hatay`ın çokkültürlü yapısının dinamiklerini oluştururlar.

İlçeleri



Antakya (Merkez ilçe), Altınözü, Belen, Dörtyol, Erzin, Hassa, İskenderun, Kırıkhan, Kumlu, Reyhanlı, Samandağ ve Yayladağı olmak üzere 12 ilçedir. Akdeniz`deki önemli bir liman şehri olan İskenderun ile merkez ilçe Antakya, ilin en büyük iki yerleşim yeridir.

Linkler



Kaynaklar

Vikipedi

Liste - Türkiye'nin illeri

Adana | Adıyaman | Afyon | Ağrı | Amasya | Ankara | Antalya | Artvin | Aydın | Balıkesir | Bilecik | Bingöl | Bitlis | Bolu | Burdur | Bursa | Çanakkale | Çankırı | Çorum | Denizli | Diyarbakır | Edirne | Elazığ | Erzincan | Erzurum | Eskişehir | Gaziantep | Giresun | Gümüşhane | Hakkari | Hatay | Isparta | Mersin | İstanbul | İzmir | Kars | Kastamonu | Kayseri| Kırklareli | Kırşehir | Kocaeli | Konya | Kütahya | Malatya | Manisa | Kahramanmaraş | Mardin | Muğla | Muş | Nevşehir | Niğde | Ordu | Rize | Sakarya | Samsun | Siirt | Sinop | Sivas | Tekirdağ | Tokat | Trabzon | Tunceli | Şanlıurfa | Uşak | Van | Yozgat | Zonguldak | Aksaray | Bayburt | Karaman | Kırıkkale | Batman | Şırnak | Bartın | Ardahan | Iğdır | Yalova | Karabük | Kilis | Osmaniye | Düzce

İlgili konu başlıkları

  • Hatay sorunu
  • Hatay Sorunu ve Antlaşması
  • Hatay Devleti
  • Hatay

    Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'nde yer alan illerinden biri.

    misafir - 8 yıl önce
    künefesi meşhurdur.hamdi alkan, selami şahin,gökhan güney hatay doğumludur.harbiye,sempiyer kilisesi,batıayaz gezilecek güzel yerlerinin başında gelir.

    misafir - 8 yıl önce
    bizim meral daha bizi götürecek memleketine 4 yıldır gidiyoz mozaikleri merak ediyorum başka derdim yok

    misafir - 8 yıl önce
    hatayın nesi meşhur deüil ki?buraya hangi birini yazalım...bence sözün bittiği yer hatay...herkesi bekleriz.

    misafir - 8 yıl önce
    ben bi hataylı olarak tüm herkesi memleketime bekliyorum çoook amaa çook güzel bi yer...yani gelen pişman olmaz bence herkesi bekliyoruz

    misafir - 8 yıl önce
    hatay din özgürlüğü açısından çook önemli bi şehirdir..gezilecek yerleri olsun degişik damak tatlarıyla harika bi şehir ...gezilecek yerlerini yazmak istiyorum:harbiye, sempier kilisesi,camileri,müzesi,asi nehri,batıayaz,çevlik...daha sayılacak bi sürü yer var..kendi yaşadığım şehri çok seviyorum..yani gelirseniz pişman olmayacağınıza eminim çünkü bu şehirde insanlar konukseverliği çok severler,hiç bi zaman ayrım yapmazlar galiba bu yüzden de seviyorum şehrimi..neyse çok fazla konuştum herkezi bekliyorum.... [email protected]

    misafir - 8 yıl önce
    hataylı iki sanatçımız vardır. biri okuma uğruna gözlerini kaybeden cemil meriç''tir. diğeri ünlü bir heykeltraştır. ismi ibrahim çallı.gezilecek yerleri:St.Piyer kilisesi, harbiye,sokullu mehmet paşa kervansarayı ve saka hamamıdır. asi nehri de görülmeye değerdir

    misafir - 8 yıl önce
    hatay süper bir şehir biz oradan taşınalı 2 sene oldu gözümde tütüyor heryeri

    misafir - 8 yıl önce
    benim erkek arkadaşım hataylı oraya çok gitmek istiyorum... özellikle asi nehrine ve batıayaza gitmek istiyorum..seni çoook seviyorum askım benim(R.S)

    misafir - 8 yıl önce
    bende harbi hataylıyım ve memleketimi çok seviyorum şuanda askerdeyim of of gözümde tütüyor kurtuluşcad desi vali göbeyi köprü harbiye daha nesayayım ya şafak 418 gez doymassın gör bıkmazsın öylesine güzel bir şehir

    misafir - 8 yıl önce
    Ünlü şeylerini saymama gerek yok ki.Görerek yaşamak lazım.Has Hatay lı biri olarak,memleketime hayranım.Türkiye nin neresinden gelirseniz gelin,şehrimizin büyüsüne kapılacaksınız...

    misafir - 8 yıl önce
    hatay bambaşka bir şehir olmazsa olmazlardan özledim hatayım seni duyun dostlar ben hatayın taŞINA TOPRAĞINA AŞIĞIM

    misafir - 8 yıl önce
    güzel olmazmı elimde imkan olsa hemen taşınıcam antakyaya nederler ona yanlış yazarsam düzeltin lahmıne varka galiba yemiyi özledim

    misafir - 8 yıl önce
    hee unutnayım bide humuz vardı tadı aklımda daha bizim cahiller yapamıyo istanbulda aksaray metro duranda hatay sofrası var fırsat buldukca ordayım 3 hafta sonra iş icin antakyadayım 2günlüne ama uyumak yok oraların tadını cıkarcam tüm antakya halkına saygı ve selamlarımla adalı onur

    misafir - 8 yıl önce
    benim erkek arkadaşım hataylı ben karamanlıyım ama hatayı onunla tanımak isterim ama ilk önce asi nehrini görmek isterim canısı memlekete hasretsin ama sen hatay aşığı bende senin aşığınım aşkım

    misafir - 8 yıl önce
    hataylı deyilim ama hataylı bir sevdam var mustafa kırıkhan lı hatayı onunla tanımak isterim ama eğer insanlarının hepsi mustafa gibiyse hatay yoluna ölünecek yer çünkü içinde yaşayan insanlar altın diyorum ama mustafa gibiyse

    misafir - 8 yıl önce
    bende tam birhataylıyıyım gezmeyisefiyorsanız hatayıgezin tanıyın dünyayı gezmekle eşdegerde yaladagı behlivan lardiyarı lokumu insanları vede konuşmatarzları cokgüzel olgunlar köyü bir sembol mehmet tefik özdemir

    misafir - 8 yıl önce
    Antakyanın künefesi katıklı ekmeği iskenderunun narenciyesi döneri kızları :D

    misafir - 8 yıl önce
    Hatay çok güzel bir yer herkesin gelip gezmesi görmesi gereken bir yer ben hataylıyım vede hataylı olduğum için kendimi şanslı hissediyorum

    misafir - 8 yıl önce
    Arkadaşlar iki hafta önce hataydaydım.Hakikaten çok güzel yerleri var fakat insanları kazıklamayı çok seviyolar.Hataya gidecek arkadaşlar dikkat etsinler.

    misafir - 8 yıl önce
    ne olursan ol yine gel biz her millet le birlik beraberlik içinde yapıyoruz sen gör tanık ol yaşantımıza ayrıca künefe ikram edelim köyümü memleketimi seviyorum köyüm büyük oba köyü

    Görüş/mesaj gerekli.
    Markdown kullanılabilir.

    Hatay Haritaları

    turkiye hatay harita.png
    turkiye hatay harita.png

    Hatay Devleti
    2 yıl önce

    Hatay Devleti (Fransızca: État du Hatay, Arapça: دولة هتاي Devlat Hatay), İskenderun Sancağı'nın 2 Eylül 1938'de bağımsızlığını ilan etmesi ile kurulmuş...

    Hatay Cumhuriyeti, 1937, 1938, 1939, 2.Dünya Savaşı, 29 Haziran, 2 Eylül, 7 Eylül, Birleşmiş Milletler, Fransa, Hatay
    Hatay Havalimanı
    6 yıl önce

    Türkiye'nin en güneyinde yer alan Hatay Havalimanı (IATA: HTY, ICAO: LTDA), 9 Aralık 2007'de açılmıştır.Havalimanı İskenderun ilçesine 45 km., Antakya...

    Hatay Arkeoloji Müzesi
    2 yıl önce

    Hatay Arkeoloji Müzesi, Hatay Müzesi ya da Antakya Arkeoloji Müzesi, antik döneme ait eserlerin sergilendiği bir sanat müzesidir. 28 Aralık 2014 itibarıyla...

    Hatay Devleti Millet Meclisi
    2 yıl önce

    Hatay Devleti Millet Meclisi, 7 Eylül 1938 ile 29 Haziran 1939 tarihleri arasında faaliyet gösteren Hatay Devleti yasama organıdır. Meclisi oluşturan...

    Hatay ili genel seçim sonuçları
    6 yıl önce

    Hatay İli, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) 11 milletvekili göndermektedir. 1938'de Türkiye'ne katılan ve 1939'da il olan Hatay, 1939'dan beri yapılan...

    Hatay, Konak
    6 yıl önce

    Hatay, İzmir'in Konak ve Karabağlar ilçelerinin ortak semtlerinden biridir. Yönetim olarak, İzmir Anakenti sınırları içinde kalan ve İzmir'in yönetsel...

    Reyhanlı
    2 yıl önce

    Reyhanlı, Türkiye'nin Hatay iline bağlı bir ilçesidir. Reyhanlı daha önceki tarihlerde İrtah Dinlenme yeri anlamına da gelir. Genelde birkaç Arap aşiretinin...

    Reyhanlı, Reyhanlı