Körfez Savaşı

Kısaca: Körfez Savaşı (Gulf War) Saddam Hüseyin liderliğindeki Irak'ın silahlı kuvvetleri 1 Ağustos 1990'da Kuveyt Krallığını, Kuveyt ülkesinin Osmanlı Devleti döneminde Basra eyaletine bağlı olduğu, Basra'nın da Irak'a ait olduğu gerekçesiyle işgal etti. Pekçok ülke Irak'a geri çekilmesi konusunda uyarıda bulunmuş, ancak Irak bunları dikkate almamıştır. ...devamı ☟

Körfez Savaşı
Körfez Savaşı

Körfez Savaşı (Gulf War)

<b>Körfez Savaşı</b>

Amerikan askerleri
Körfez Savaşı Amerikan askerleri
Saddam Hüseyin liderliğindeki Irak'ın silahlı kuvvetleri 1 Ağustos 1990'da Kuveyt Krallığını, Kuveyt ülkesinin Osmanlı Devleti döneminde Basra eyaletine bağlı olduğu, Basra'nın da Irak'a ait olduğu gerekçesiyle işgal etti. Pekçok ülke Irak'a geri çekilmesi konusunda uyarıda bulunmuş, ancak Irak bunları dikkate almamıştır. Birleşmiş Milletler 15 Ocak 1991'de, Irak'ın geri çekilmesi konusunda ültimatomu içeren bir karar almıştır. Ayrıca ABD, 7 Ağustos 1990'da Suudi Arabistan'a askeri birlikler göndermiştir. 12 Ocak 1991'de ise ABD Kongresi, Başkan George Bush'un, Irak'a ABD kuvvetleri sevk etme planını onaylamıştır. Ardından, 430.000'i Amerikalı olmak üzere 28 koalisyon ülkesi kuvvetlerinden oluşan 700.000 kişilik askeri birlik Irak'a karşı koymuştur. Irak'ın müttefikleri sadece Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ve Ürdün olmuştur. Saldırının Hazırlanması sırasında Iraklılar, ülkedeki yabancı işçileri rehin almıştır. Bu rehinler arasında 1.200 İngiliz, 900 Amerikalı, 200 Japon, ayrıca daha az sayıda olmak üzere Polonyalılar ve Almanlar bulunmaktaydı. Irak kuvvetlerine karşı saldırı 17 Ocak 1991'de başlamış ve Iraklılar Kuveyt'ten geri çekilmişlerdir. Saldırı sırasında müttefikler tarafından 200 kişi ölmüş ya da yaralanmış buna karşılık 100,000 den fazla Irak'lı yaşamını yitirmiştir. Bunlar arasında siviller azımsanmayacak sayıdaydı. 180.000 Iraklı asker ise koalisyon güçlerine teslim olmuştur. Savaş sırasında Irak hava gücünün büyük kısmı, tahribattan korunmak için İran'a geçmiştir. ABD Başkanı Bush'un Iraklı liderleri ve özellikle de, kendi yönetiminden kaçan Kürtlere baskı uygulayan ve kimyasal ve nükleer silah materyallerini gelecekte kullanmak üzere saklayan Saddam Hüseyin'i yeterince takip edip uğraşmama kararı oldukça eleştirilmiştir. ABD gelecekteki muhtemel bir kullanım için bölgede 25.000 askerden oluşan bir kuvveti ve 200 hava gücünü bölgede bırakmıştır. Amerikan Savunma Bakanlığı tarafından hazırlanan bir istatistiğe göre savaşın maliyeti 61.1 milyar dolar olmuştur. Savaşın açıklanan sebebi Kuveyt'in, Irak'ın saldırısından kurtarılmasıdır. Ancak bu savaşı soğuk savaş ertesi dönemde Amerikan'ın Pax-Amerikana'yı oluşturmaya yönelik bir girişim olarak değerlendirenler de vardır. ABD bu savaşta, soğuk savaşta rastlanmayan bir askeri stratejiyi (orta yoğunlukta çatışma-mid-intensity conflict) uygulamıştır. ABD Irak'a yönelik bu stratejinin hazırlıklarına Körfez Savaşı'ndan birkaç yıl önce başlamıştır. Irak yönetimi, ateşkes antlaşmasından sonra, savaş sırasında ayaklanan Kürt ve Şiilere karşı askeri bir harekat düzenlenmiştir. Baskı karşısında Türkiye'ye sığınan Kürt, Şii ve Azeriler için Irak'ın kuzeyinde ve Türkiye'de sığınma kampları oluşturulmuştur. Irak'ta Zaho kenti çevresi koalisyon güçlerince denetim altına alınarak sığınmacılar için güvenlik bölgesi oluşturulmuştur. Kurulan yerleşim yerlerinin aşamalı olarak Birleşmiş Milletler denetimine bırakılması kararlaştırılmıştır.

Türkiye, Körfez savaşı sırasında Birleşmiş Milletler'in ambargo kararına uyarak, Kerkük-Yumurtalık Petrol boru hattının kapatmış, ayrıca güneyde bulunan İncirlik ve Pirinçlik üslerini koalisyon güçlerinin kullanımına açmıştır.

Savaş sonrası

Körfez savaşı Irak için kelimenin tam anlamıyla bir yıkım oldu. Ülke Tüm alt yapısını ve sanayisinin büyük bir kısmını bu savaş esnasında kaybetti. Savaşın insan açısından bilançosu ise 200.000 ölüydü. Irak tüm bu yıkımın ardından kendi toprak bütünlüğünü tehlikeye sokan bazı iç sorunlarla da karşılaştı. Kuzeyde Kürt unsurlar Güneyde ise Sii unsurlar Saddam yönetimine karşı ayaklandılar.

Bu ayaklanmalara karşı Irak rejimini gösterdiği sert tepki nedeniyle Iraklı Kürtlerin topraklarını terk ederek Türkiye ve İran sınırına doğru göç etmesi ile sorun ayrı bir boyut kazandı. Bu göçler esnasında İran sınırına 1 milyon Türkiye sınırına ise 500.000 kişi yığıldı. Kürtlerin bu durumu karşısında ABD harekete geçerek Huzur operasyonu adında bir operasyon düzenlendi. Kuzey Irak’ta uçuşa kapalı güvenlikli bölgeler ilan edilerek Kürtlerin ve Şiilerin Saddam rejimi tarafından daha fazla ezilmelerine engel olunmaya çalışıldı. Kürtlerin tekrar yurtlarına geri dönmeleriyle huzur operasyonuna son verildi. Amerikan birliklerinin geri çekilmesi bölgede tekrar Saddam’ın saldırılarına karşı endişe yarattı. Kuzey Irak’taki Kürtlere yönelip tekrar yapılacak bir saldırı her şeyi başlangıç noktasına çevirecekti. Böyle bir durumda sığınmacıların Türk sınırına yeniden yığılması istenmeye bir çok duruma sebep verebilirdi.

Bu boşluğu doldurmak için ABD, İngiltere ve Fransa bölgede keşif ve denetim görevi görebilecek uluslar arası bir birliğin bulundurulmasını Türkiye’ye teklif etti. Ankara bu teklife olumlu yanıt vermesiyle 12 Temmuz 1991’de Çekiç güç adıyla uluslar arası bir birlik Türkiye’de koşullandırıldı. Bugün de halihazırda bu birlik Türkiye’de bulunmakta ve Kuzey Irak’ta keşif görevini yerine getirmektedir.

Savaş sonrası anlaşma gereği Bileşmiş Milletler görevlileri Irak’ın sahip olduğu silahların imhası için bazı görevlileri Irak’a gönderdi. Bu çalışmalar sürekli olarak problemli oldu. Irak bir çok yerde bu çalışmaları engellemeye ve bazı bölgeleri bu denetimden uzak tutmaya çalıştı. Bu çalışmalara esnasında Irak’a ait bir çok silah ve silah üretiminde kullanılan tesis denetim görevlileri tarafından imha edildi. Bu çalışmalar Irak’ın bazı tesisleri ve binaları denetime açmamsı nedeniyle açmaza girdi. Bu çalışmalarda meydana gelen sorunlar nedeniyle bırak Amerikan ve İngiliz uçakları tarafından bir çok defa vuruldu.

Körfez savaşı sonrasında belki de Irak halkını savaştan daha çok vuran ikinci bir olay da uygulanan ambargo oldu. Amerika ortaya attığı çifte çevrileme politikası doğrultusunda İran ve Irak’a ambargo uyguladı. Bu uygulanan ambargo sonucunda İran ve Saddam rejiminin zayıflayacağı ve muhalifleri tarafından devrileceği düşünülüyordu. Ambargo Irak yönetimi açısından böyle bir etki yapmazken, Aksine bundan en büyük zararı sivil halk gördü. Ambargo sonrası özellikle beslenme yetersizliği ve ilaç eksikliğinden dolayı artan çocuk ölümleri oldukça dikkat çekicidir.

Irak’a bu ambargo kapsamında sadece petrol karşılığı gıda alış verişine izin verilmektedir. Bu kapsamda ambargo öncesi Irak’a en çok ihraç yapan ülke Türkiye iken, şu anda en çok ihracat yapan ülkenin Amerika’dır.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Körfez Savaşı Resimleri

Körfez Savaşı (anlam ayrımı)
6 yıl önce

Basra Körfezi bölgesinde 3 önemli savaş olmuştur. İran-Irak Savaşı, 1980-1988 yılları arasında İran-Irak arasında olan savaş. 1980'lerde Körfez Savaşı olarak...

Irak Savaşı
2 yıl önce

askerî harekâtla Irak'a girmesiyle başlayan ve devam eden savaş. Ayrıca İkinci Körfez Savaşı, Irak'ın İşgali ve koalisyon ülkelerince Irak'ı Özgürleştirme...

Irak Savaşı, 1. Körfez Savaşı, 11 Eylül, 16 Aralık, 17 Aralık, 1 Mayıs, 2001, 2003, 2004, 2005, 2006
İran-Irak Savaşı
2 yıl önce

Birinci Körfez Savaşı (حرب الخليج الأولى Ḥarb al-Khalīj al-'Ūlā) olarak anılan 1980-1988 yılları arasında İran ve Irak arasında yaşanmış savaş. Yaklaşık...

Basra körfezi
2 yıl önce

Okyanusu'na bağlı körfez. Zengin petrol ve doğalgaz yatakları vardır. Körfezin bilinen en eski adı "Pers Körfezi"dir. Ancak körfez kıyılarının Arap fetihleriyle...

Basra Körfezi, Arapça, Farsça
Modern Savaş
6 yıl önce

İntifada 1988 Karabağ Savaşı 1988 Somali İç Savaşı 1990 Körfez Savaşı 1991 Hırvatistan Savaşı 1992 Bosna Savaşı 1994 Birinci Çeçen-Rus Savaşı 1994 Ruanda Soykırımı...

Hudson Körfezi
2 yıl önce

Hudson Körfezi, 1.230.000 km²'lik alanı ile Kuzey Amerika'da bulunan en büyük ikinci körfez unvanını alır. Ontario, Québec, Manitoba ve Nunavut eyaletlerin...

Hudson Körfezi, Alberta, Atlas Okyanusu, Belcher Adaları, Henry Hudson, Manitoba, Minnesota, Nunavut, Ontario, Quebec, Saskatchewan
Yenikale Körfezi Savaşı
6 yıl önce

Yenikale Körfezi Muharebesi (Yenikale Körfezi Savaşı ya da Kerç Körfezi Deniz Muharebesi), bir deniz savaşı olup Rus İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu...

Yenikale Körfezi Savaşı, 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı, Avusturya, Osmanlı, Ukrayna, Çarlık Rusyası, ISBN 04422233366, Kategorı:1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı, Yenikale, ,
Domuzlar Körfezi Çıkarması
2 yıl önce

gerçekleştirdikleri başarısız işgal girişimi. Adını, çıkarmanın yapıldığı körfez olan Playa Giron'dan almıştır. Kübalı devrimci Fidel Castro, ABD'nin desteklediği...