Leos Janacek
Kısaca: (1854-1920) Antonin Dvorak'tan sonra en büyük Çek-Mo-ravya bestecisi olarak kabul edilen Leos Janâcek, on dört çocuklu bir okul müdürünün dokuzuncu çocuğu olarak, 3 Temmuz, 1854'te Hukvaldy'de dünyaya gelir. Smetana gibi köy çevresinde büyür. On yaşında çevredeki bir manastırda ilk müzik eğitimini alır. Burada tanıdığı Gregorius Ezgileri ve köyde öğrendiği halk şarkıları, yaşam boyu müziğinde etkili olur. On altı yaşında koronun şefliğine getirilir. Prag Konservatuvarı'ndaki öğrenciliği sır ...devamı ☟
Prag Konservatuvarı'ndaki öğrenciliği sırasında Rus ulusal müzikçilerinin kaygısına düşer. Karışık ulusların müziğine değil, yalın bir şekilde kendi ülkesinin müziğine eğilmelidir. Ve Moravya yöresinin müziğini bestelemelidir. Leipzig ve Viyana'da bestecilik çalışır. 1881-1919 arasında Brno'da kendi konservatuvarını kurar; öğretmen ve şef olarak çalışır. Bu arada köyleri dolaşıp köylülerin acı ve sevinç gibi çeşitli olaylar karşısındaki tepkisel seslerini dinleyerek, Çek halk müziği ve Çek konuşma dilinin ritmik yapısı ve dalgalanmaları üstüne incelemeler yapar. Aynı zamanda doğanın seslerini dinler. Kuşları, akarsuları, rüzgarı müziksel olarak algılar. Sonradan bu çalışmalarını opera ve diğer vokal yapıtlarına uygular. Janacek'in müziğindeki en önemli özellik de konuşma sesinden ve doğa seslerinden aktardığı ritim özelliğidir.
Janacek'in başlıca yapıtları, önderi Dvorak'ın etkisindedir. Orkestra, oda müziği, piyano ve vokal müzikleri, 2 yaylı çalgılar kuvarteti, Gençlik (Mladi) başlıklı üfleme çalgılar altılısı (1924); Tanış Bulba başlıklı rapsodik senfoni (1918), Sinfonietta (1926) ve Glagolitic Missa (1926)'smdan oluşur.
Operaları ise ulusal renkler taşıdığı kadar Freud'un bilinçaltı derinliğinin etkisindedir. Jenufa (1894-1903)'dan başka tek perdelik gülünçlü operalarından Mr. Broucek'in Gezileri (The Excursions of Mr. Broucek) (1917); minyatür opera havasında, tenor, soprano, kadınlar korosu ve piyano için yazılan Yiten Gencin Güncesi (Diary of One Who Disappeared) (1919); Katya Kabanova (1921); Küçük Kurnaz Tilki (The Cunning Little Vixen) (1923); Makropulos Olayı (The Makropulos Affair) (1925) ve son operası, Dostoyevski'den kaynaklanan Ölüler Evinden (From the House of the Dead) (1928) bu alandaki başlıca yapıtlarıdır.
Sonunda, 1926 yılında Jenufa'nın Prag'daki temsilinden sonra Janacek, Çek izleyicisi tarafından benimsenmeye başlar. Aynı yıl içinde Prag'da bir profesörlük görevine kavuşur. Uluslararası önemi, ölümünden sonra anlaşılmış ve yapıtları plağa alındıkça, değeri günden güne artan bestecilerden biri olmuştur. Janacek, 12 Ağustos 1928'de, 74 yaşında zatürreeden ölür.
Bu konuda henüz görüş yok.
