Mısır

Kısaca: Mısır (Arapça: Mısr/Masr, مصر) adıyla bilinen Mısır Arap Cumhuriyeti (Arapça: Gumhûriyet Masr'al Arabiye, جمهورية مصر العربية) Kuzey Afrika'nın en kalabalık ülkesidir. Nüfusun büyük bir bölümü Nil Nehri boyunca yerleşmiştir. Mısır, Kuzeydoğu Afrika'da yer alan, Kuzeyden Akdeniz ve doğudan Kızıldeniz'le kuşatılmıştır. ...devamı ☟

mısır
Mısır

Mısır Haritası

Bu madde Kuzey Afrika ülkelerinden Mısır ile ilgili bilgiler içeriyor. Mısır bitkisi için bakınız: Mısır

Jumhuriyat Misr al-Arabiyah Arab Republic of Egypt Mısır Arap Cumhuriyeti
Mısır Bayrağı(Bayrağı)
Mısır'ın konumu
Resmi dili Arapça
Başkent Kahire
En büyük şehri Kahire
Devlet Başkanı
Başbakan
Yüzölçümü
 - Toplam 
 - % su
29. 1,001,450 km2 0.6%
Nüfus
 - Toplam (2017) 
 - Yoğunluk
97,500,000 99/km²
Bağımsızlık Birleşik Krallık Şubat 28, 1922
Döviz Birimi Mısır poundu (EGP)
Yerel saat GMT +2 (EET)
Milli marş Bilady, Bilady, Bilady
Internet alan adı.eg
Ülke telefon kodu20
Yaygın olarak Mısır (Arapça: Mısr/Masr, مصر) adıyla bilinen Mısır Arap Cumhuriyeti (Arapça: Gumhuriyet Masr'al Arabiye, جمهورية مصر العربية) Kuzey Afrika'nın en kalabalık ülkesidir. Nüfusun büyük bir bölümü Nil Nehri boyunca yerleşmiştir.

Asya kıtasında yer alan bölümü Sina Yarımadası ile birlikte 1.020.000 km²'lik bir yüzölçümüne sahiptir. Batıda Libya, güneyde Sudan ve kuzeydoğuda Filistin ve İsrail'le kara sınırı bulunmaktadır. Mısır'ın kuzeyde Akdeniz'e, doğuda Kızıldeniz'e kıyısı bulunmaktadır.

Adının kaynağı

Mısır adı dünya literatüründe iki ana isimle anılmaktadır. Eski Mısır dilinde bu ülkenin adı olan Kemet'ten türeyen Kopt/ El-Kopt ile bu ülkeye İbranilerin verdiği Mizraim sözcüğünden türeyen Mısr'dır. Mısır adı, Hitit kaynaklarında Miziri şeklinde geçmektedir. Avrupa dillerine ise El-Kopt türevinden geçmiştir.

Türkçe'deki tahıl anlamındaki mısırsözcüğünün aslı Mısır buğdayı iken zamanla buğday sözcüğü kullanımdan düşmüş ve ülke adını ifade eden Mısır'la eşsesli hale gelmiştir.

Mısır, Kuzeydoğu Afrika'da yer alan, Kuzeyden Akdeniz ve doğudan Kızıldeniz'le kuşatılmış ve Sina Yarımadası ile Asya kıtasına da taşan ülke.

Tarihi

Dünyanın zengin bir maziye sahip olan ülkelerinden biri de Mısır'dır. Mısır, tarih boyunca birçok medeniyetin beşiği olmuştur. Arkeolojik kazılardan çıkarılan neticelere göre, bilinen ilk tarihi M.Ö. 5000 yıllarında kurulmuş olan, Aşağı ve Yukarı Mısır Krallıkları ile başlar. Bunlardan en eskisi Firavunlar dönemidir.Bugüne kadar sır olarak kalan ve dünyanın yedi harikası arasında birincisi olan piramitler, bunların zamanlarında yaptırılmıştır. Piramitlerin inşasında kullanılan ve bazıları 15 tona ulaşabilen dev taş blokların taşınması, hesaplarının 'pi' sayısına uygun olması ve en ücra yerlerinin aydınlatılması gibi sırlar halen çözülememiştir. Ayrıca teşekkülleri ayrı bir muamma olan ve rüzgarlar tesiriyle çeşitli hayvan şekillerini alan sfenksler de, bugün hayretleri üzerlerine çekmektedirler. Bunu Menes Hanedanlığı ve arkasından Pers hakimiyeti takip eder. Perslerin, Kiyaniyan şahlarının sonuncusu olan Dara; Erbil'de mağlup olunca Mısır, Makedonya Kralı Filip'in oğlu İskender'in eline geçti. İskenderiye şehrini kurdu. Elde ettiği zaferleriyle ahlakı bozuldu. Sonunda işret ve sefahetle öldü. Bundan sonra Mısır, 640 yılına kadar Roma ve Bizans hakimiyetinde kaldı.

Bu tarihte hazret-i Ömer,Eshab-ı kiramdan Amr ibni Âs komutasındaki orduyu Mısır'ın fethine gönderdi. Mısır feth edilerek burada El-Fustat (Eski Kahire) garnizonu kuruldu. Bu tarihlerde bütün Mısır halkı İslamiyetle şereflendi.

Halife hazret-i Muaviye zamanında Arapça, halkın dili haline geldi. Din ve dil beraberliği sağlanmış olan Mısır, Abbasiler döneminde refah ve huzur bakımından altın bir devir yaşadı. Abbasilerden sonra 1171 tarihine kadar Fatımilerin elinde kaldı. Bu tarihte Selahaddin Eyyubi tarafından fethedildi. Eyyubilerden sonra 16. yüzyıla kadar Mısır, Türk asıllı Memlük Sultanlarınca idare edildi. Memlükler zamanında idari, askeri, iktisadi ve daha birçok alanda yenilikler yapıldı. Mısır tüccarları, ülkenin stratejik ve iktisadi mevkiinin verdiği avantajlardan geniş çapta faydalanarak Çin-Avrupa arası ticareti ellerine geçirdiler.

Aynı tarihlerde Osmanlı Devleti yükselme devrini yaşamaktaydı. Padişah Yavuz Sultan Selim Han, 1516'da Mısır Seferine çıktı. Önce Mercidabık Ovasında Memlükleri kesin bir şekilde mağlup etti. Sina Çölünü 13 günde zayiat vermeden geçti. Arkasından Ridaniye'de Memlükleri tekrar yenerek Mısır'ı Osmanlı topraklarına kattı. Böylece Osmanlı Devleti üç büyük kıtada topraklara sahip olmuş ve buralarda İslamiyetin yayılmasına ve kuvvetlenmesine hizmet etmiştir.

İngiltere'nin Hindistan yolunu kapatmak maksadıyla Fransa İmparatoru Napolyon Bonoparte, 1798'de Mısır'ı işgal etti. Fakat Akka Kalesinde Cezzar Ahmed Paşa tarafından hezimete uğratıldı. Bunun üzerine Fransızlar geri çekildiler. Bu arada Kavalalı Mehmed Ali Paşa, Mısır'a yardım için gönderildi. Fransızlar yenilerek, 1801'de tamamen çekildi. Mehmed Ali Paşa ise Mısır'da kalarak vali oldu. Batı ülkelerinden teknik malzeme ve uzman personel getirtti. Birçok medrese ve okullar açarak Mısır'ın en güçlü lideri oldu. Kurduğu Mısır donanmasını 1827 Osmanlı-Yunan Savaşında yardım için gönderdi. Ayrıca tarımın gelişmesi için kanallar açtırdı ve Mısır ekonomisini zenginleştirdi. Kavalalı Mehmed Ali Paşa dinine bağlı iyi bir insandı. Bundan sonra Mısır bozuldu. Yerine büyük oğlu ve Cidde Valisi olan İbrahim Paşa geçti. İbrahim Paşa, Sultan Mahmud Hanın emriyle Vehhabilerle harp ederek başşehirleri Der'iyye'yi aldı. Sonra Mora İsyanını bastırdı. Bu arada Sultan İkinci Mahmud Hana isyan ederek Kütahya'ya kadar geldi. Suriye, Adana ve Mısır ona verildi. Halifeden, müstakil vali demek olan (Hidiv) ünvanını aldı. İkinci defa isyan ettiyse de İngiltere işe karıştı ve Suriye tekrar Osmanlılarda kaldı. 1848'de vefatından sonra yerine Birinci Abbas, bundan sonra da 1854'te İbrahim Paşanın oğlu Said Paşa hidiv oldu. Said Paşa, Süveyş Kanalını ve Port Said şehrini yaptırdı. Bunun ölümünden sonra kardeşiİsmail Paşa hidiv oldu. Bunun 1879'da azl edilmesi üzerine, oğlu Tevfik Paşa yerine geçti. İngilizler bunun zamanında Mısır idaresine karıştı.

Bu yıllarda Cemaleddin-i Efgani'nin reisliğini yaptığı Kahire Mason Locası üyeleri, İngilizlerle işbirliği halinde faaliyette bulunuyordu. Din adamı olarak tanıtılan Abduh da bunların aralarındaydı. Ekonomik ve askeri açıdan iyice zayıflamış olan Mısır, böylece 1882'de İngilizlerce işgal edildi.

İngilizler, meşhur casus yüzbaşı Lavrens kanalıyla halk arasında bölücü fitneler çıkartarak başta Mısır, Ürdün, Irak ve Suudi Arabistan'ı karıştırdılar. İttihatçıların basiretsiz ve kararsız siyasetleri bu gelişmeleri önleyemedi ve bu ülkelerin yavaş yavaş Osmanlı Devletinden ayrılmasına sebep oldu. Böylece İngiliz kontrolüne geçen Mısır'da Tevfik Paşadan sonra sırayla Abbas Hilmi Paşa, Hüseyin Kamil Paşa ve Ahmed Fuad Paşalar başa geçti. Fuad Paşa, Osmanlılardan tamamen ayrılarak melik adını aldı. 1936'da ölümü üzerine oğlu Faruk, melik oldu. İkinci Dünya Harbi esnasında Alman ve İtalyan birlikleri Mısır'a saldırmışlardı. Mısır, 1945'e kadar harbe katılmadı. Bu tarihte Japonya ve Almanya'ya karşı harp ilan etti. Aynı yıl bağımsızlığını da elde ederek BM'e üye oldu.

İç isyanlar, dış borçlar, kanal problemi ve çeşitli harbler Mısır'a ağır külfetler getirmişti. Bu yüzden 1952 yılında askeri ihtilal oldu ve Melik Faruk yurt dışına çıkarıldı. Ertesi yıl cumhuriyet ilan edildi ve general Necib Cumhurbaşkanı oldu. 1956'da Sudan, Mısır'dan ayrıldı. Askeri ihtilal, genç subaylar tarafından yapılmıştı. Bunların içinde bulunan Cemal Abduh Nasır, ordu içinde durumu en güçlü olanıydı. İki sene sonra Cumhurbaşkanı Necib'in askeri idareye son vermek istemesi üzerine, zaten farklı fikirler taşıyan Nasır, Necib'i tutuklatarak Mısır'ı ele geçirdi.

Nasır, uyguladığı politika ile sosyalizmi Mısır'a getirdi. Mısır'ı batı dünyasından kopararak Rusya'nın kucağına düşürdü. Rus askeri ve teknik yadımlarına kapılarını açtı. Çeşitli sebeplerle yaklaşık 60 bin Müslümanı zindanlara attırdı. Bir çok kuruluşları devletleştirdi. Zehirli fikirlerini diğer Arap ülkelerine de bulaştırdı. 1958-61 yılları arasında Suriye ile birleşme faaliyetine girdiyse de, Suriye, 1961 yılında bundan vazgeçti. Bu arada İsrail'le anlaşmazlıklar başladı. Zamanla Mısır-İsrail münasebetleri gerginleşti. Nasır, Süveyş Kanalını millileştirince, İngiltere, Fransa ve İsrail, Mısır'a saldırmış, fakat ABD ve Rusya'nın ikazları ile saldırı durmuştu. İsrail sınırına ve Akabe Körfezine BM gücü yerleştirilmişti. Nasır, 1967'de bu kuvvetleri geri çektirdi. Kanalı İsrail gemilerine kapattı. Bunun üzerine İsrail, Mısır'a taarruz ederek, Mısır Hava Kuvvetlerini imha etti. Altı gün süren muharebelerden sonra İsrail, Sina bölgesini işgal etti.

1970'te Nasır ölünce yerine Enver Sedat geçti. Mısır, 1973'te İsrail'e taarruz etti. 1975 ve 1977 müzakereleri sonunda Camp David zirvesi gerçekleşti. Buna göre, İsrail, Sina'dan çekilirken Mısır, Kanalı İsrail gemilerine açmayı kabul etti.

Sedat döneminde Mısır, Rus tesirinden ve sosyalizmden ayrıldı. İsrail'le barış yaparak, ABD'ye yanaştı. Nasır politikasının tersine, Mısır'ı liberal ve hür dünya sistemine getirdi, fakat Arap dünyasındaki liderliği sarsıldı ve ordu desteği zayıfladı. Nihayet Sedat 6 Ocak 1981'de bir suikast neticesi öldürüldü. Yerine eski Hava Kuvvetleri Komutanı Hüsnü Mübarek başkan oldu. Ocak 1991 Körfez harekatında müttefik kuvvetler yanında yer alan Hüsnü Mübarek dış borçlardan kurtulmak için çeşitli çarelere baş vurmaktadır.

Fiziki Yapı



Mısır Arap Cumhuriyeti'nin politik haritası
Mısır Arap Cumhuriyeti'nin politik haritası
Kuzeydoğu Afrika'da yer alıp, Sina Yarımadası ile Asya'ya bağlanan Mısır'ın kuzeydoğusunda İsrail, doğusunda Kızıldeniz ve Suudi Arabistan, güneyinde Sudan, batısında Libya ve Akdeniz bulunur. Kuzeyi ve doğusu deniz, güneyi ve batısı çöl olan, şekil itibariyle kareyi andıran Mısır, 23° kuzey ve 31° kuzey enlemleriyle 25° doğu ve 35° doğu boylamları arasında yer alır. Stratejik mevki itibarıyle Asya, Avrupa ve Afrika arasında kilit bir noktadadır.

Afrika'nın ve Mısır'ın can damarı Nil Nehri, ülkeyi dört bölgeye ayırır: Nil Nehri havzası, Sina Yarımadası, Doğu (Arap) Çölü, batı ve güney çöller bölgeleri.

Nil Nehri, başlangıcı Victoria Gölü olmak üzere 6390 km uzunluğundadır. Eğer bu göle dökülen Kagera Nehrinin kaynağı başlangıç kabul edilirse, 6671 km olur. Buna göre dünya nehirleri arasında, kolları hesaba katılmaksızın, en uzun olanıdır. Nil, Bahrelgazal ve Mavi Nil ile birleştikten sonra 250 m'lik çavlanlarla Mısır topraklarına girer. Mısır'ı boydan boya geçerek Kahire'de kollar ayrılıp, geniş bir delta yaparak Akdeniz'e ulaşır. Uzunluğu 500 km olan, 5000 km2lik, Nasır Gölünden çıktıktan sonra genişliği 500 m olan Nil Nehrinin Kahire yakınlarına ulaştığındaki genişliği 2 km civarındadır. Burada biri Süveyş Kanalına birleşen bir başka kanal olmak üzere iki ana kola ayrılır. Ortalama 3 km genişliğinde olup, bazı yerlerde 23 km'ye ulaşabilen Nil Nehrinin Reşit ve Damietta adlı bu iki büyük kolu arasındaki delta, en geniş yeri 250 km ve uzunluğu 160 km olan bir bölgedir. Sanki Mısır bu bölgededir. Mısır'ın can damarı, hayat kaynağı olan Nil, meydana getirdiği yemyeşil ve verimli havzasıyla, çoğunluğunu sarı çölün teşkil ettiği 1.001.449 km2lik muazzam toprakları ıssız bıraktırmış ve Mısır'ı 36.000 km2ye sıkıştırmıştır.

Nil'in batısı, Libya sınırına kadar, 10.000.000 km2lik Büyük Sahra'nın uzantısı Libya Çölünün devamı olan batı ve güney çölleri, ülkenin dörtte üçüdür. Yüzölçümü 673.000 km2lik çöl yaylasının ortalama yüksekliği, güney batıdaki 2000 metre yükseklikteki kayalık engebeli arazi hariç 250 m civarındadır. Kızıldeniz kıyısındaki Doğu (Arap) Gölü ise nisbeten dağlık olup, en yüksek yeri 2100 m'ye ulaşır, kuzeyde Akdeniz, güneyde Kızıldeniz, batıda Süveyş Kanalı ve Körfezi doğuda da Gazze şeridi, Arap Körfezi ve İsrail'le çevrili, ucu güneye bakan üçgen şeklindeki Sina Yarımadası, Doğu Gölü bölgesi gibi sivri tepelerle kaplı bir yayladır. Bu yüksek araziler, Asya-Afrika bağlantılarını meydana getiren birçok boğaz ve geçitlerle doludur. Mısır'ın en yüksek tepeleri olan Sina Dağı 2641 m ve El Thbet Dağı 2439 m'dir.

Mısır'ın yaklaşık 1000 m uzunluğundaki Akdeniz kıyıları, genel olarak dik ve girintisiz çıkıntısızdır. Nil Nehrinin meydana getirdiği delta ağzı ise kısmen düzdür. Kızıldeniz kıyıları 1800 km'dir. Bazı yerleri alçak ve kumluk, bazı yerleriyse oldukça yüksektir. Mevcut mercan kayalıkları ulaşımı aksatır. 1869'da kesin olarak açılmış Süveyş Kanalı ile Akdeniz ve Kızıldeniz birleştirilmiş ve Hindistan'a giden deniz yolu kısalmıştır.

İklim



Mısır, sıcak ve kurak bir iklime sahiptir. Yaz ve kış olmak üzere iki mevsim hüküm sürer. Kış ayları sert olmayıp, oldukça yumuşaktır. Akdeniz kıyılarında yıllık yaklaşık 200 mm civarındaki yağışlardan başka, yağış pek görülmez. Güney bölgelerde yaz günleri 43°C'ye kadar ulaşabilen sıcaklık, kış aylarında 15°C civarına düşer. Mısır'ın gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkı ise yüksektir. Mesela çöl bölgesinde gündüz 37°C olan sıcaklık, gece 15°C'ye kadar düşebilmektedir. Ülkeyi etkileyen kuzey rüzgarlarından başka Nisan ve Mayıs aylarında ortaya çıkan 'hamsin' rüzgarı, kum fırtınalarına sebep olur. Bu kavurucu rüzgar, ülkenin % 80'ini kaplayan Batı Sahrası'nın uzantısı olan batı ve güney çöllerinden doğuya doğru eser.

Tabii Kaynakları



Mısır'ın kurak ve sıcak iklimi, ormanlık alanlarının olmasına ve bitki örtüsünün zenginleşmesine mani olmuştur. Kıyı bölgeleri de, Nil kıyıları ve havzasıyla çöllerde bulunan vaha ve kuyular çevresinde bitki örtüsü yemyeşil ve verimlidir. Diğer bölgelerdeyse çoğunlukla sarı çöldür. Çöller genellikle kurak bitki örtüsüne sahiptir. Ülkenin tek hayat kaynağı Nil suları, en önemli tabii kaynağı teşkil eder. Nil Nehri suları, bugün kontrol altına alınmış ve dolayısıyla ülkenin sadece 1/28'ini teşkil eden Nil Vadisiyle bereketli deltasından yılda tek ürün yerine üç ürün alınmaktadır. Nil sularıyla meydana gelen güneyindeki Assuan sun'i gölünün çevresi 3000 km, yüzölçümü 5000 km2 ve en derin yeri 70 m'dir.

Bitki örtüsü gibi, hayvanlar bakımından da vasat olan Mısır'da daha çok evcil hayvanlar görülür. Çöl olan bölgelerde umumiyetle ceylan, nubian keçisi, sırtlan, çakal, çöl tilkisi, yabani tavşan ve vaşak yaşamaktadır. Ayrıca birçok tür kuş ve yabani ördek de bulunur. Yaylalık bölgelerdeyse kaba çuha ve devekuşu yaşar. Nil suları ise, tatlı su levreği bakımından zengindir.

En önemli yeraltı kaynağı petroldür. Batı ve doğu çölleri, Süveyş Körfezi ve Sina Yarımadası petrol bakımından oldukça zengindir. Demir filizi, fosfat, kireçtaşı ve tuz diğer önemli tabii kaynaklarıdır.

Nüfus ve Sosyal Hayat



Afrika veAsya arasında köprü ve Avrupa ile Hindistan ve Uzakdoğu arasında deniz ulaşımında geçiş merkezi olan Mısır, tarih boyunca birçok istilalara sahne olmuştur. Stratejik mevkii onu, Afrika Birliği, Arap Milliyetçiliği veİslam Dünyası gibi büyük meselelerde büyük nüfuza sahip kılmıştır. Ülke coğrafyası, tarihin en eski devirlerinden bu yana çok çeşitli milletlerin kaynaşması ile meydana gelen Mısırlıların % 99'unu dar bir havzada yaşamaya zorlayarak, birlik ve beraberliğin kolayca meydana gelmesine sebep olmuştur.

Mısır, 55.979.000'lik nüfusuyla, Nijerya'dan sonra Afrika'nın en kalabalık memleketidir. Endüstrileşmedeki noksanlıklara rağmen, Nil Vadisindeki nüfus yoğunluğu, Batı Avrupa milletlerinin en yoğun nüfuslu olanlarının yaklaşık iki katıdır. Nüfusun büyük çoğunluğu, Hami soyundan olan beyazlardan meydana gelir. Ayrıca Kıpti ve Nübyalılar da mevcuttur. Halkın % 99'u Müslümandır. Arapça, halkın esas konuşma dilidir. Yalnız köylerde yaşayan fellahların (köylüler) konuştuğu Arapça, şehirlerde konuşulandan biraz farklıdır. Ayrıca İngilizce ve Fransızca yaygın olarak konuşulur.

Halk, yaşayış tarzı bakımından beş gruba ayrılabilir. Gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan Mısır'da nüfusun çoğunluğunu teşkil eden fellahlar (köylüler) ile, genellikle şehirlerde yaşayan, okumuş ve ticari sınıf arasında, dilde olduğu gibi hayat tarzında da farklılıklar göze çarpar. Umumiyetle Türkçe de bilen idari kademeyi, çoğunlukla Araplar, Kuzey Afrikalılar, Türkler ve İngilizler teşkil ederler. Ayrıca bugün azınlıkta kalan arazi sahipleriyle vahalarda yaşayan Bedeviler, siyasi güçlerini kaybetmiş durumdadırlar. Son yıllardaki Mısır liderleri, ekonomik ve politik birçok problemin eğitim ve öğretimle halledilebileceğine inandıklarından, özellikle 1952'den sonra okul, öğrenci, öğretmen ve uzman sayıları artmıştır. Sadece ilk öğretim mecburi, diğerleri isteğe bağlı ve ücretsizdir. Yabancı okullardan başka 7 üniversite mevcuttur. En meşhurları El-Ezher Üniversitesidir. Halkın % 50'si okur-yazardır.

Afrika kıtasının en büyük şehri olan Kahire, Arap aleminin kültür merkezidir. Araplar tarafından 969'da kurulmuş olan bu şehirde eski ve tarihi eserler bol olup, modern bir turizm merkezidir. Dünyanın 7 harikasından biri olan İskenderiye Feneri'nin bulunduğuİskenderiye, Abu-Simbel tapınaklarının bulunduğu Assuan ve dünyanın en büyük sfenksiyle en büyük üç piramidinin bulunduğu Gize, diğer önemli büyük şehirleridir. Gize'deki üç piramitten Kefren piramidi yanındaki 'Horus' isimli sfenks 73 m uzunluğunda ve 20 m yüksekliğindedir.

Mısır Türk sanat eserleri: Mısır, 826 senesinden Osmanlıların son zamanlarına kadar Türk tesiri altında kalmıştır. Abbasiler zamanından itibaren Türk valiler tarafından idare edilmeye başlanan Mısır'da Türk mimari tarzında birçok eser yaptırılmıştır. Kahire'de bulunan Abbasi halifelerinin türbeleri, Türk mimarisinin güzel örneklerindendir. Abbasi Valilerinden Ahmed bin Tulun, bugün hala duran ve ismini taşıyan İbn-i Tulun Camiini yaptırdı. Bu caminin tuğladan yapılması, binanın kaleyi andıran bir tarzda olması, mimari stilinde Türkistan ve Samarra tesirlerini açıkça göstermektedir. Uygur yapılarında olduğu gibi, motifler büyük çapta ve sadedir.

Eyyubiler zamanında ise darülhadis, tekke ve eyvanlı medreseler, Türkistan mimari tarzında inşa edilmiştir.

Memlükler zamanında Türk hükümdarı, hatunları ve beyleri Türk mimari tarzında birçok mescid, külliye, medrese, tekke, türbe ve hanlar yaptırmışlardır. Bugün bunların büyük kısmı Memlük sanat abideleri olarak ayakta durmaktadır.

Yavuz Sultan Selim'in Mısır'ı fethetmesinden sonra, Memlük mimari tarzı unutularak, Osmanlı mimari tarzı Mısır'a yerleşmiştir. Osmanlı devrinde valilerin yaptırdıkları mescidler, sebiller ve tekkeler, Osmanlı mimari tarzında yapılmıştır. Bunlara örnek olarak Süleymaniye Camii, Mahmudiye Camii, Murad PaşaCamii, Mehmed Ali Camii, Kethüda Abdurrahman Sebili, Osmanlı eserlerinden en tanınanlarıdır. Mısır'daki Osmanlı camileri büyük kubbeli ve ince minareli klasik Osmanlı eserleri olup, çinileri Türkiye'den getirtilmiştir.

Siyasi Hayat



Başkanlık sistemine dayanan Mısır Cumhuriyeti, 25 idari bölgeye (illere) ayrılır. En güçlü lider kabul edilen başkan, altı yılda bir halk tarafından seçilir. O da, hükumeti kurar ve başkanlık görevini yürütür. Ayrıca kendisine yardım edecek bir başkan yardımcısı vardır. On üyesi devlet başkanınca tayin edilen meclisin geri kalan 392 üyesi, beş yıl için halk tarafından seçilir. Mısır vilayetleri, valiye bağlı olup, müdürlerle idare edilen kazaların temsilcilerinden meydana gelen 'il konseyi' tarafından idare edilir.

Mısır'da 1952'de yapılan askeri darbe, Melik Faruk'u devirmiş ve yerine yeni bir politik sistemin devri başlamıştır.

Sedat döneminde daha çok barışçı ve ekonomik kalkınmaya dönük bir politika takip edilmiştir. Bunun neticesi ABD aracılığıyla gerçekleştirilen Camp David Barış Antlaşması ile İsrail'le barış sağlanmıştır. Ayrıca ekonomik kalkınma gerçekleştirilmiş ve nükleer santraller yapılmıştır. Enver Sedat'tan sonra yerine geçen Hüsnü Mübarek, liberal iktisad sistemi, özel teşebbüs, basın hürriyeti, çok partili demokrasi hayatı olan Sedat modelinde bir değişiklik yapmadı.

Ekonomi



Mısır, kişi başına milli gelir bakımından Afrika'nın en zengin ülkesidir. Fakat dünya ülkeleri arasında ortalarda yer alır. 1980 yılından evvel Mısır, iktisaden dünyanın en kötü on ülkesi arasındaydı. Camp David Anlaşmasından sonra Enver Sedat'ın yeni ekonomik tedbirleri ile % 10 kalkınma hızı ile dünyanın en hızlı kalkınan ülkeleri arasında yer aldı.

Mısır, sulama sistemlerinin düzenlenmesinden evvel oldukça fakir ve dengesiz bir ülkeydi. Daha sonra açılan kanallar ve inşa edilen sulama sistemleriyle, Nil suları kontrol altına alınmıştır. Böylece yılda ancak bir defa alınabilen ürün miktarı üçe çıkmıştır. Nil Vadisi ve deltası tarıma elverişli olan bölgedir. Ekilebilir alanların artmasına sebep olan barajlar ve sulama sistemleri gibi su kontrol sistemlerinin en önemlisi, Büyük Assuan Barajıdır. Bu barajın inşası Kavalalı Mehmed Ali Paşa tarafından planlanmış ve ancak çeşitli sebepler yüzünden 1902 yılında tamamlanabilmiştir. En son olarak 1934'te yükseltilmiş olan baraj, 4 km uzunluğunda, 110 m yüksekliğinde olup, 500.000 hektarlık yeni bir arazi bölümünü ekime müsait kılmıştır. Barajın hemen güneyinde 554 km uzunluğunda, 5000 km2 yüzölçümündeki Nasır Gölü yer alır.

Böylece on iki türbini olan barajlardan yılda 10 milyar KW'lık elektrik üretilebilmektedir. Yaklaşık 130 milyar metreküp su hacimli baraj, son yirmi yıl içerisinde tarım ürünlerinde üç misli bir artışa sebep olmuştur.

Baraj çevresi, Nil vadi ve deltası ve kıyı bölgelerde daha çok pamuk, fasulye, mısır, buğday, şekerkamışı, akdarı, pirinç, soğan, patates, sebze ve meyve yetiştirilir.

Mısır, maden bakımından zengindir. Petrol, manganez, çinko, demir, kurşun, fosfat, krom, altın, amyant, kükürt, volfram ve titan en önemli madenleridir. Ayrıca, kireç taşı, tuz, bazalt ve pembe mermer oldukça bol çıkarılır.

En önemli ihraç ürünleri; pamuk, pirinç, petrol, tabii gaz, fosfat, tuz, demir, manganez, sigara, post ve deridir. Buna karşılık dışarıdan buğday, makine, teknik malzeme, harp silahı, araç ve gereçleri satın alır.

Mısır ekonomisi, tarımdan başka endüstri ve turizme de dayanır. Tekstil, kimyevi ürünler, petro-kimya ve çimento başlıca endüstri dallarıdır. Mevcut eski ve tarihi eserler, her mevsim uygun iklimi ve kıyıları turistlerin ilgisini çekmektedir. Dünyanın yedi harikasından olan piramitler ve İskenderiye feneri, kral mezarları, sfenksler önemli turizm gelir kaynaklarıdır. Bundan başka uzun ve çeşitli tarihe sahip olmasıyla Mısır, birçok milletin izlerini taşır. Özellikle Emeviler, Abbasiler, Memlükler ve Osmanlılardan kalma cami ve medreseler, han ve kervansaraylar önemli tarihi yerlerdir.

Mısır'ın diğer önemli gelir kaynaklarından biri de Süveyş Kanalı ve Sina Yarımadasındaki mevcut petrol kuyularıdır.

Süveyş Kanalı Firavunlar devrinden beri mevcuttu. M.Ö. 600 yıllarında Nil ile Kızıldeniz birleştirilmişti. Sonraları kumla dolmuştu. Yavuz Sultan Selim Han, İkinci Selim Han ve Üçüncü Mustafa Han zamanlarında kanal için teşebbüslerde bulunulmuş ve nihayet 1859'da Mısır Hidivi Said Paşa zamanında 50.000'in üzerinde işçi kullanılarak kanal kazılmaya başlandı. 1869'da hizmete açıldı ve üç yıl sonra senetleri İngiltere'ye satıldıysa da, 1956'da millileştirildi. Genişliği 150 m, derinliği 14 m ve uzunluğu 172 km olan kanal, Mısır ticari dengesindeki pürüzlerin yarısından çoğunu karşılamaktadır. 1967 İsrail Harbi bu gelirlerin kaybına yol açtıysa da Enver Sedat'ın Camp David Antlaşmasını gerçekleştirmesinden sonra tekrar ekonomik kalkınma hızına katkıda bulunmaya başlamıştır.

Ulaşım: Mısır'da yerleşim merkezleri arasında yeterli bir ulaşım ağı vardır. 5335 km'ye varan demiryolları, devlet tarafından işletilmektedir. Karayollarının uzunluğu ise 32.241 km'ye ulaşmıştır. Bu yolların % 52'si asfalt kaplıdır.

Demiryolları ve karayollarının büyük bir kısmı yerleşim bölgesinin yoğun olduğu Nil Havzası boyunca yer almaktadır.

Nil'in büyük kısmında, belli tonaja kadar olan gemilerle ulaşım yapılmaktadır. Aynı zamanda iki yanı denizle çevrili olan Mısır'da her türlü geminin yanaşabileceği limanlar vardır. Ülkenin büyük şehirlerinde ve büyük kısmında hava alanları bulunmaktadır. Hava ulaşımı Mısır Hava Yolları tarafından sağlanmaktadır.

2011 Mısır Devrimi



11 Şubat 2011 tarihinde Mısır cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek gösteriler nedeniyle istifa etti. Ardından yapılan seçimlerde yeni cumhurbaşkanı olarak Müslüman Kardeşler hareketinden Muhammed Mursi seçildi. Ancak Mursi iktidarı bir sene sonrasında gelen askeri darbe 2013 Temmuz ayında devrildi. Darbe sonrası anayasa askıya alındı. Mursi'nin yerini askeri yönetimin atadığı Adil Mansur aldı.

2013'de yapılan askeri darbe ABD ve AB tarafından net bir şekilde darbe olarak yorumlanmamıştır. Amerikan Başkanı ve AB yetkilileri yapılan müdaheleye darbe deme konusunda adeta direnmişlerdir.

mısır

Türkçe mısır kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. Egypt, Arab Republic of Egypt, country in northern Africa
adj. Egyptian, of Egyptian origin, of or pertaining to Egypt
n. maize, corn, Indian corn, sweet corn

mısır

Mısır, Kuzey Afrika'da bir ülke. Mısır Arap Cumhuriyeti.

mısır

Türkçe mısır kelimesinin Fransızca karşılığı.
égyptien/ne

mısır

Türkçe mısır kelimesinin Almanca karşılığı.
adj. ägyptisch
npr. Ägypten

mısır

1 . Buğdaygillerden gövdesi boğumlu ve kalın, yaprakları şerit biçiminde, boyu yaklaşık 2 m olabilen, erkek çiçekleri tepede salkım durumunda, dişi çiçekleri yaprakla gövde arasında koçan biçiminde olan bir kültür bitkisi (Zea mays).
2 . Bu bitkinin koçan üzerindeki taneli ürünü.
3 . Bu ürünün taneleri.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
mısır patlatmak

misafir - 8 yıl önce
[[Mısır]]'ın [[Bağdat]] Büyükelçisi'nin kaçırıldığı bildirildi. Adlarının açıklanmasını istemeyen Mısırlı diplomatlar, Irak'ın eski Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in devrilmesinden sonra Irak'a atanan ilk Mısır büyükelçisi olan İhab El Şerif'in dün gece, Irak'ın başkenti Bağdat'ta kaçırıldığını söylediler. El Şerif'in, Bağdat'taki görevine 1 Haziran'da başladığı belirtildi.

misafir - 8 yıl önce
Mısır Nil'in can verdiği topraklarda, Kuzey Afrika'da, köklü bir tarihi olan ülke.

misafir - 8 yıl önce
mısır gerçekden güzel bir ülke bence tek tehlike kişisel ticaret yaparken ortaya çıkabilir bunun dışında çok hoş bir yer 3 defa gittim arkadaşlıkları kuvvetli insanı severlerse aynı türk gibi davranıyorlar yemek türk yemeklerine benzemez ama tamiya yani bakla ezmesinden köfte ve ful yani bakla ezmesi barbunyayı andırıyor çok lezzetli fazla bişey beklemeyin yemek konusunda kahire hanhalil beyazıta benziyor çok güzel piramitler gizede kahire gize taxı ile 15 dakika veucuz 5 dolar falan ama yanınızda mısırlı olursa çünki burda taxı metre yok pazarlık var demiştim kişisel alışverişe dikkat benim ahmet talat isminde bir arkadaşım var port saıtte onun sayesinde zorluk hiç çekmiyorum çok serbest ve mistikülke hırsızlık pek kolay olmaz polisten tırsarlar uygun fiatlı otel bulunabilir kahşrede 25 dolar gibi aslında anlatmakla bitmez bu mısır gittiğim ülkeler arasında mısır en güzeli her konuda ülkede here şey var türkiye gibi her şey bence mutlaka görülmesi lazım bu ülkenin

misafir - 8 yıl önce
mumyalama ölülerin beyninden başlayarak çıkarıyorlar sonra parça parça konserve gibi şeylare koyuyorlar ve daha sonra onları yapıştırıyorlar ve onların özel bir sıvıları var onu sürüyorlar ve daha sonra mumyalıyorlar

misafir - 8 yıl önce
Mısır antik medeniyetiyle ünlü bir ülkedir ve dünyanın en çok ilgi çeken tarihsel anıtlarından bazıları yine buradadır. Gize Piramitleri, Karnak Tapınağı ve Krallar Vadisi en önemli tarihsel anıtlardır. Sabahın ilk saatlerine kadar açık olan dükkânlardaki alışveriş, ailelerin doldurduğu kordonboyu kahvehaneleri Kahire, İskenderiye gibi büyük şehirlerde hayatın 24 saat sürdüğünün işaretidir. Çarşı olarak; Kahire'deki Khan El Halil görülmesi gereken bizdeki Kapalı Çarşı tarzında önemli bir mekandır. Tarihi turizm gelirine dönüştürmekte başarılı olan Mısır'da görülmesi tavsiye edilecek bir mekan da Kahire'deki Firavunlar Köyü'dür. Nil'in kenarında ayrılmış özel bölümde Firavunlar çağındaki yaşam canlı oyuncular tarafından tasvir edilmektedir. Mısır'ın liman kentleri; Port Said ve İskenderiye'dir. Ticaret kapasitesi (pamuk,gıda,tarım ürünleri) , endüstriyel işlevi (petrol rafinerisi,tekstil ürünleri,kâğıt,plastik) ve limanıyla (taşımacılık) birinci önemdeki İskenderiye, Mısır'ın ikinci büyük kenti, düzen ve yaşam tarzı olarak İzmir'i andırır. Kısa bir bloka sahip olan kentte yerleşim kıyı boyunca yayıldıktan sonra kıyıdan içeriye doğru gelişmiştir. Dünyanın yedi harikasından biri olarak nitelendirilen İskenderiye Feneri bugün sadece kartpostallarda yer almaktadır. Çok lezzetli Akdeniz balıklarını yeme şansını bulabileceğiniz çağdaş balık restoranları (Balık Pazarı) özellikle öğle yemeği zamanı saat 15'ten gecenin ilerleyen saatlerine kadar doludur. Mısır'a özgü kebaplar ve aşure ile muhallebi karışımı tatlısı "Umm'ali" tadabileceğiniz mal restoranlarda (Abu Shakra) kaliteli servis sunulmaktadır. Şehrin valiliğince kordonboyundaki binaların dış yüzey yenilemesi yapılarak görüntü kirliliğine son verilmiştir. Özellikle tarihi dokuyu koruyan tedbirlerin alınmasıyla Mısır'ın tarih ve turizm ilişkisinin gücüne verdiği önem örnek alınasıdır. Büyük zelzelede yıkılmış tarihteki ilk kütüphane olan İskenderiye Kütüphanesi, Muhammed Hüsnü Mübarek'in koruması altında Unesco desteğiyle eski yerinde yeniden inşa edilerek açılmıştır. Çağdaş mimarisi ve açılan önemli sergiler yönünden gezilmesi önerilir. Gezilecek diğer yerler arasında Kral Faruk'un Yazlık Sarayı, Sanat Müzesi, kale, Pompey sütunu, Roma-Mısır dini sembollerini taşıyan Kom el Sukkfa adıyla bilinen katlı mezarlar ve Kom el Dikka Roma Hamamları yeralır. Herbiri ayrı mimari özellikler taşıyan camilerin yanında inşa edilmiş kilise ve sinagoglar ilginç bir dinsel doku görüntüsü vermektedir. Müslümanlar için hafta tatili Cuma günü olup Hıristiyan ve Yahudi Mısır vatandaşları Cumartesi ve Pazar günleri tatil yapmaktadırlar. Bankalar Cuma/Cumartesi kapalıdır.

misafir - 8 yıl önce
Uzun yıllar Osmanlı hakimiyetinde kalan Mısır'da Osmanlı paşalarının sülalelerinden gelmekle öğünen birçok yerli aile sosyal hayatta önemli yerlerdedir. Osmanlı sonrasında yerleşen İngilizler'in getirdikleri "kulüp" anlayışı Mısırlılar için ayrıcalığın simgesidir. Nesilden nesile verasetle de geçen üyelikler kişinin sosyal statüsünü belirlemekte önemli role sahiptir.1900 yılında yaklaşık 2,5 milyon olan nüfusu günümüzde 75-80 milyon arasındadır.

misafir - 8 yıl önce
mısır çok güzel piramitlerine ev sahipliği yapıp dünyanın 7 harikası arasında yer alan eserlere ev sahipliği yapmaktadır

misafir - 8 yıl önce
sa ben mısırlı olduğum için bir kere şu an cumhurbaşkanı şu anda başkandır yani hiç cumhuriyetle alkası yoktur hüsnü mübarek 93 yaşındadır. mumyalma tekniği ise burnundan beyine ve tüm organlerı ordan çıkarılmaktdır. bir kerede şu an mısır israille dost drumdadır ancak cumhurbaşknı ölür veya bırakrısa hür ve israille dotluğu bırakır

misafir - 8 yıl önce
mısır insanının birlik ve beraberlik adına verdiği mücadeelenin haklılığına .nanıyor başarılı olacaklarına güveniyoruz.Ben insanım diyten herkesin bu mücadeleye destek vermesi gerektiğini düşünüyorum,hepinize saygılarımı unuyorum ey mücadele erleri

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

mısır Resimleri

mısır Haritaları

bayrak harita misir.png
bayrak harita misir.png
dunya uzerinde misir nerede.png
dunya uzerinde misir nerede.png
eg harita.png
eg harita.png
harita misir.png
harita misir.png
harita misir 2.png
harita misir 2.png
misir bayrak harita.png
misir bayrak harita.png
misir bolgeler ve boundaries.png
misir bolgeler ve boundaries.png
misir harita.gif
misir harita.gif
misir harita.jpg
misir harita.jpg

Mısır
2 yıl önce

Mısır ya da resmî adıyla Mısır Arap Cumhuriyeti (Arapça: جمهورية مصر العربية, Cumhûriyyetü Mısr el-Arabiyye), Afrika ile Asya kıtalarının kesişiminde yer...

Mısır, Kahire, Arap, Afrika, Nil Nehri, Filistin, İsrail, Firavun, Piramitler, Kızıldeniz, Mehmet Ali Paşa, Napolyon, Hüsnü Mübarek, Hz. Yusuf
Antik Mısır
2 yıl önce

Antik Mısır (veya Eski Mısır), Antik Çağ'daki medeniyetlerden biridir. Kuzeydoğu Afrika'da Nil Nehri'nin denize ulaştığı yarısı çevresinde yayılmış antik...

Antik Mısır, Antik Mısır
Mısır Eyaleti
2 yıl önce

Mısır Eyaleti veya Mısır Beylerbeyliği, 1517 yılında Yavuz Sultan Selim'in Ridaniye Muharebesi'yle Memlûk Sultanlığı'nı yıkarak Mısır'ı Osmanlı topraklarına...

Mısır Sultanlığı
6 yıl önce

Mısır Sultanlığı veya Mısır İngiliz Protektorası, bugünkü Mısır topraklarında 1914-1922 yılları arası varlığı sürdürmüş olan devlet. Fransız Ekvatoral...

Mısırca
2 yıl önce

Mısırca, Afroasya dillerine bağlıdır. Eski Mısır dili: MÖ 2700 - MÖ 2200 Orta Mısır dili: MÖ 2200 - MÖ 1500 Yeni Mısır dili: MÖ 1500 - MÖ 700 Demotik:...

Mısırca, 1700, 400, Ebers Tıp Papirüsü, Kıptí® Alfabesi, Mısır Hiyeroglifleri, M.í–. 700, M.í–. 2200, M.í–. 1500, M.í–. 2700
Mısır Hidivliği
2 yıl önce

Mısır Hidivliği, 1805 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa tarafından kurularak 1914 yılına kadar Mısır ve Sudan'ın...

Fransa'nın Mısır ve Suriye Seferi
6 yıl önce

Mısır Seferi, 1798-1801 yılları arasında Fransa'nın Mısır ve doğu ticaret yolları üzerinde üstünlük elde etme amacıyla sürdürdüğü askeri sefer. Mısır...

2011 Mısır Devrimi
2 yıl önce

2011 Mısır Devrimi, 2010-2011 Yasemin Devrimi'nin öncülüğünde, 25 Ocak 2011'den beri Mısır'da devam eden, halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağıran...