Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA) ve Afrika Futbol Federasyonları Birliği (CAF) işbirliği ile organize edilen Meridyen Kupası`nın beşincisi 4-11 Şubat 2005 tarihleri arasında Türkiye`de düzenlenecek.
Meridyen Kupası`nın temelleri, 1996 Avrupa Futbol Şampiyonası`nda atıldı. İngiltere`de düzenlenen bu şampiyonada biraraya gelen Avrupa ve Afrika Futbol Federasyonlarının temsilcileri -Avrupalı ve Afrikalı genç futbolcuların uluslararası tecrübelerini artırmak ve farklı kültürleri tanımalarını sağlamak amacı ile- uluslararası bir turnuva düzenleme fikri üzerinde yoğunlaştılar. 30 Ocak 1997 tarihinde Portekiz`in başkenti Lizbon`da son şeklini alan turnuva, bu tarihten bir gün sonra oynanan Gana-Fildişi Sahilleri (5-0, Lizbon) ve Portekiz-İspanya (1-1, Estoril) maçları ile start aldı.
KUPA FORMATI
Meridyen Kupası, Avrupa ve Afrika kıtalarından 4`er ülkenin 17 Yaşaltı Milli Takımları düzeyinde katılımı ile 2 sene aralıklarla düzenleniyor. İlki 1997 yılında Portekiz`de organize edilen turnuvaya daha sonra sırasıyla Güney Afrika Cumhuriyeti (1999), İtalya (2001) ve Mısır (2003) evsahipliği yaptılar.İlk iki turnuvada a€˜grup sistemi` uygulandı. Bu sisteme göre, 8 takım 4`erli iki gruba ayrıldı ve her iki grupta da 2 Avrupa ve 2 Afrika kıtası takımı yeraldı. Tek devreli lig usulü ile oynanan maçlar sonunda gruplarında ilk iki sırayı alan takımlar çapraz eşleşme ile yarı finalde karşılaştılar. Yarı final maçlarını kazanan takımlar final maçı oynamaya hak kazanırlarken, mağlup olan takımlar 3.lük maçı oynadılar.
2001 Yılından itibaren ise a€˜kıta ligi` uygulamasına geçildi. Bu yeni lig statüsüne göre, turnuva boyunca oynanan her maçta bir Avrupa temsilcisi ile bir Afrika temsilcisi karşı karşıya geldi. Takımlar sadece rakip kıtanın takımları ile (toplam dört) maç yaptılar ve böylece kıtalararası rekabet ön plana çıktı. Puan cetvelinin ilk sırasında yeralan takım a€˜şampiyon` olurken, temsilcileri en çok puan toplayan konfederasyon da a€˜şampiyon konfederasyon` olarak değerlendirme kapsamına alındı.
KUPA PROGRAMI
Meridyen Kupası maçları 4, 6, 8 ve 11 Şubat`ta Aydın Mukan Perinçek, Kuşadası Özer Türk, Ödemiş Şehir ve Söke Stadyumlarında oynanacak.Toplam 16 müsabakanın oynanacağı kupanın programı şöyle:
- 4 Şubat Cuma : Kamerun-Fransa (Ödemiş, 13:30), Siera Leone-İspanya (Söke, 13:30), Portekiz-Nijerya (Kuşadası, 13:30), Türkiye-Mısır (Aydın, 13:30).
- 6 Şubat Pazar : İspanya-Kamerun (Aydın, 13:30), Fransa-Siera Leone (Kuşadası, 13:30), Nijerya-Türkiye (Söke, 13:30), Mısır-Portekiz (Ödemiş, 13:30).
- 8 Şubat Salı : Kamerun-Portekiz (Söke, 13:30), Siera Leone-Türkiye (Ödemiş, 13.30), Fransa-Nijerya (Aydın, 13:30), İspanya-Mısır (Kuşadası, 13:30).
- 11 Şubat Cuma: Türkiye-Kamerun (Kuşadası, 13:30), Portekiz-Siera Leone (Aydın, 13:30), Nijerya-İspanya (Ödemiş, 13:30), Mısır-Fransa (Söke, 13:30).
Bu maçlarla birlikte, turnuva programında bir de a€˜gala maçı` yeralıyor. Evsahibi Türkiye ile 2004 Afrika Uluslar Kupası Şampiyonu Tunus A Milli Takımlarını karşı karşıya getirecek olan bu maç, 9 Şubat Çarşamba günü İstanbul Atatürk Stadyumu`nda oynanacak. İlginçtir, Türkiye tarihinde ilk kez Dünya Kupası`nda yarı final oynarken ve Tunus da tarihinde ilk kez Afrika Uluslar Kupası`nı kazanırken, çeyrek final maçlarını Senegal`e karşı oynadılar ve her iki ülke de Senegal`i 1-0 mağlup ederek yollarına devam ettiler.
ÖDÜLLER
Turnuvanın ödül töreni 11 Şubat Cuma gecesi Kuşadası Adakule Oteli`nde düzenlenecek. Puan cetvelinin zirvesinde yeralan takıma ve en çok puan toplayan konfederasyona Meridyen Kupası`nın takdim edileceği bu gecede, üyesi oldukları konfederasyonu şampiyonluğa taşıyan 4 ülkenin futbolcularına altın madalya, ikinci sırada yeralan konfederasyona üye ülkelerin futbolcularına ise gümüş madalya verilecek.Gecede ayrıca, turnuvanın a€˜gol kralı`na ve a€˜en başarılı kalecisi`ne birer özel ödül verilecek. Centilmen sporcu ve takımlar da a€˜fair-play ödülü` ile onurlandırılacak.
MERİDYEN KUPASI ŞAMPİYONLARI
Bu sene beşincisi düzenlenecek olan Meridyen Kupası`nda Avrupa takımlarının üstünlüğü göze çarpıyor. Geride kalan 4 kupanın ilk 3 sırasında 10 kez Avrupa takımları (4 kez İspanya, 3 kez Portekiz, birer kez İtalya, İsviçre ve Fransa) yeralırlarken, sadece 2 Afrika temsilcisi (Nijerya ve Gana) ilk 3 sırada yer bulabildiler. İlk Meridyen Kupası finalini Nijerya`ya karşı kaybeden İspanya, daha sonraki 3 kupada da altın madalyanın sahibi oldu:- 1997: 1. Nijerya, 2. İspanya, 3. Portekiz
- 1999: 1. İspanya, 2. Gana, 3. Portekiz
- 2001: 1. İspanya, 2. İtalya, 3. Portekiz
- 2003: 1. İspanya, 2. İsviçre, 3. Fransa
a€˜Kıta Ligi` uygulamasının ilk kez yapıldığı 2001 yılında, Afrikalı takımlar 8 puan (Nijerya 4, Gana 2, Kamerun 1, Mali 1) toplarlarken, bu puan Avrupalı takımlar arasında en son sırada yeralan Çek Cumhuriyeti`nin topladığı puana eşitti. Afrika temsilcileri 2003 yılında daha büyük bir hezimete uğradılar ve (Burkina Faso ve Nijerya`nın ikişer, Mısır ve Mali`nin birer puanı ile) 6 toplam puanda kaldılar. Avrupa temsilcileri ise 2001 yılında 35, 2003 yılında ise 36 puan topladılar. Bu son iki turnuvada Afrika temsilcilerinin tek galibiyetini -2001 yılında evsahibi İtalya`yı 1-0 yenen- Nijerya aldı.
İZ BIRAKANLAR
Meridyen Kupası birçok başarılı genç futbolcuyu uluslararası arenada vitrine çıkardı. İşte Meridyen Kupası maçları ile uluslararası havayı solumaya başlayan ve daha sonra futbol dünyasının önemli isimleri arasında yer bulan futbolcular:1997... Portekiz: Simao Sabrosa (SL Benfica), Nuno Gomes (SL Benfica), Hugo Leal (FC Porto), Pedro Mendes (Tottenham Hotspur FC); Fransa: Sebastien Frey (Parma FC), Steed Malbranque (Fulham FC), Jeremie Brechet (Real Sociedad), Peter Luccin (Atletico Madrid), Anthony Reveillere (Olympique Lyon); Gine: Pascal Feindouno (Girondins de Bordeaux); Gana: Abubakari Yakubu (SBV Vitesse).
1999... İspanya: Iker Casillas (Real Madrid CF), Vicente Rodriguez (Valencia CF); Gana: Michael Essien (Olympique Lyon); İrlanda Cumhuriyeti: John O`Shea (Manchester United FC), Liam Miller (Manchester United FC), Andy Reid (Tottenham Hotspur FC); İtalya: Daniele Bonera (Parma FC); Nijerya: Bartholomew Ogbeche (FC Metz).
2001... Çek Cumhuriyeti: Tomas Jun (AC Sparta Praha); Portekiz: Hugo Viana (Sporting Lisbon), Ricardo Quaresma (FC Porto); İtalya: Cesare Bovo (Parma FC).
2003... İngiltere: Lewis Guy (Newcastle United); İsviçre: Reto Ziegler (Tottenham Hotspur FC).
futbol-taslak
