MERMERİN TANIMI, SINIFLANDIRILMASI VE TÜRLERİ
Mermerin tanımı bilimsel (jeolojik) ve endüstriyel anlamda olmak üzere iki ayrı açıdan yapılmaktadır. Bu nedenle de mermerin sınıflandırılması yapılırken, endüstriyel anlamdaki tanımı dikkate alınmaktadır.
MERMERİN TANIMI
Bilimsel olarak “mermer”; kireçtaşı (CaCO3) veya dolomitik kireçtaşı CaMg(CO3) gibi karbonatlı kayaçların basınç ve ısının etkisiyle metamorfizmaya uğrayarak yeniden kristalleşmesi (rekristalizasyonu) sonucu oluşan, içerisinde bulunan tali derecedeki minerallerden dolayı çeşitli renklerde olabilen ve kesilip parlatılabilen CaCO3 esaslı taşlara denilmektedir.
Endüstriyel anlamda “mermer”; kesilip parlatılabilen her cins taş mermer olarak kabul edilmektedir. Taşın cinsi ve içeriği ne olursa olsun büyük ebatta blok elde edilebilme, kesilme ve cilalanma gibi özellikler göstermesi, o taşın mermer olarak kabul edilmesine kafi gelmektedir. Bunlardan granit, diyabaz, lösitli siyenit, fanolit ve serpantinler gibi magmadan türeyen kayaçlar da bu suretle mermer tanımının içine girmektedir.
05 Haziran 2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Maden Kanununda Mermer; II. Grup madenler Mermer, Dekoratif taşlar, Traverten, Kalker, Dolomit, Kalsit, Granit, Siyenit, Andezit, Bazalt ve benzeri taşlar. İçerisinde yer almaktadır.
MERMERİN SINIFLANDIRILMASI
Mermerler, oluşum esnasındaki şartlara bağlı olarak farklı mineralojik, kimyasal ve yapısal özelliklere sahip olmaktadır. Buna bağlı olarak, mermerler aşağıdaki şekilde sınıflandırılmaktadır.
Mineral Tane Boyutlarına Göre a) İnce taneli mermer (1 mm) b) Orta taneli mermer (1-5 mm) c) İri taneli mermer (5 mm ile 1-2 cm)
Mineral Bileşim ve Oranlarına Göre a) Memrmer; %95 kalsit (CaCO3) içerir. Masif yapıda ve taneli dokuya sahiptir. Kuvars ve mika gibi diğer mineralleri içerebilir. b) Kalkşist; %60-70 kalsit içerir. Şisti yapıda ve yönlü dokuya sahiptir. Klorit, epidot, m,ka ve lepidolit gibi diğer mineralleri içerebilir. c) Spolen; %80 kalsit içerir. Şisti yapıda ve yönlü dokuya sahiptir. Flaapit, tremotil, diopsit, plajioklas ve gröna gibi diğer mineralleri içerebilir. d) Mermer-Skarn; %80-90 kalsit içerir. Masif yapıda ve taneli dokuya sahiptir. Epidot, diopsit, gröna, olivin ve plajioklas gibi diğer mineralleri içerebilir.
Yapı ve Dokularına Göre a) Masif mermer; kompakt görünümlü, ince ve iri tanelidir. b) LLLaminal mermer; renkli şeritli görünümde, ince taneli şeritler farklı mineral veya elementler içerirler. c) Şisti mermer; yapraklı yapıda ve önemli miktarda mika içermektedir. d) Breşik mermer; tekrar kırılmış ikincil minerallerle dolgulanmıştır. Ana dolgular farklı renk ve mineral içerikli olabilirler.
Jeolojik Olarak a) Magmatik taşlar (Granit, diyabaz, siyenit vb.) b) Metamorfik taşlar (Hakiki mermerler, kireçtaşları vb.) c) Sedimanter taşlar (Travertenler, oniks mermerler vb.)
