Türkçe Bilgi: Oldham

Oldham Birleşik Krallık İngiltere ülkesini'nin Kuzey Batı bölgesinde (2001 sayımına göre) 103,544 kişi nüfuslu bir kentsel yerleşkedir. 1974-1986 doneminde Greater Manchester metropoliten kontluğuna bağlı bir ikincil metropoliten bolge olan Oldham Metropoliten Borough merkezi idi. 1985da mtropoliten kontluklara lahvedilince torensel Greater Manchester Kontluguna bagli tek-seviyeli yerel idare olan Oldham Metropoliten Borough'nun merkezi kenti olmustur. Tarihsel olarak Oldham eski Lancashire kontlugunun bir parcasiydi. kentin 19. yy'da birden parlayip buyumesinden once hic bir tarihi onemi olmamistir. Oldham 19. yy.da fabrikalasan dokuma sanayi merkezi olarak parladi. Ingiltere'de sanayi devrimi sirasinda cok nbuyuk sayida dokuma ve tekstil sanayi fabrikasi Oldham da kuruldu ve sehir 19. yy da birden gelisip buyuyen "boomtown" kentlerine bas ornek oldu 20. yy hemen baslarinda zirvesine erisen bu gelisme sirasinda Oldham kenti sinirlari icinde gece gunduz calisan 360 kadar tekstil sektorune ait fabrika bulunmaktaydi. Sehirde buluna pamuk egirme tesisleri tum Fransa ve Almanya'da bulunan pamuk egirme tesisleri sayisindan daha cok sayida idi. Ne yazik ki ayni sekilde 20. yy ortalarinda baslayan bir ikinci eğilim ile Oldham'in pamuklu sanayi ayni hizla birden coktu ve kentte bulunan tekstil sektoru fabrikalarinin sonucusu 1998'de kapandi. Bu cabuk cokus Oldhamin ekonomisini ve demografisi buyuk sarsintiya ugratti. Gunumuzde Oldham yikilmadan geride kalabilen eski buyuk kirmizi tugladan yapilmis dokuma fabrikalari ve bunlara destek saglayan kucuk bitisik kirmizi tugladan iki katli isci evleri ile mimarisi kapli olan ve en onemli sektoru hizmet sektoru olan bir yerleskedir. Coğrafi konum Oldham kenti Manchester şehir merkezinden 11,1km kuzeydoğuda "Pennıne Dağları" yakınında "Irk çayı" ile "Medlock Çayı" arasında bulunan 213m rakımlı biraz yüksek arazide konumlanmıştır. Kent Londra merkezinin 264km kuzey-kuzeybatısındadır. Kentin doğusunda 244m rakımlı Woodward Tepesi ile Saddleworth kasabası vardir ve ayni yöndeki batı "Pennine Dağları" hemen yakınındadır. Batısı ise şehirleşmiş bir bölgede bulunmakta ve Oldham'ın hemen dışında varoşları olan ve kentle aralarında hemen hemen hiç yeşil saha bulunmayan küçük nüfuslu Ashton-ünder-Lyne, Chadderton, Failsworth, Royton ve Shaw and Crompton kasabaları bulunmaktadır. Şehrin bulunduğu yüksekce tepelik, "Oldham Edge" adı verilen, sırt güneybatıya Failworth kasabası ve Manchester'e doğru rakımı tedricen düşerek devam etmektedir. Oldham, Atlas Okyanusu'nda hemen İrlanda açıklarında bulunan "Gulfstream" adlı sıcak okyanus akımı dolayısiyla, Britanya adasının ortalarında bulunan mevkilerinde olduğu gibi, nisbeten mutedil bir okyanus kıyısı iklimi gösterir. Yazları serin ve kışları ise mutedil ısılı gecer. Ama yıl boyunca devamlı ama çok siddetli olmayan yağışlar görülür. Oldham şehrinin merkezi yüksekçe bir mevkide olmakla beraber, bu arazide kurulan onemli yapılar 19.yy.da 4-5 katlı kırmızı tuğladan yapılmış büyük dokuma fabrikalari ve bunların devamlı siyah duman tüten bacalarından olusmaktaydi. Bu fabrikalarda çalışan işçiler için hic özen verilmeden yapılmış sokaklar dolu iki katlı sıvayla kaplanmamis kırmızı tuğladan yapılmış birbirine yapışık arka arkaya ufak kırmızı tuğla duvarla çevrili avlulu "teras" adı verilen evlerle dolu ve hiç düzgün kareler halinde planlanmamış sokakları bulunmaktaydı. Oldham'ın zengin tüccar ve fabrika sahipleri diğer Lancashire ve Yorkshire sanayi şehirlerinde olduğu gibi şehir ortalarını çok şaasalı ve süslü şehir belediye binaları ile donatmaktan kaçınmışlardı. Günümüzde diğer sanayi fabrika şehirlerinde 1. önemde mimari koruma listesine geçen birkaç mimari bakimindan önemli bina bulunmakta iken, Oldham'da bu türlü 1. No'lu Listede mimari korumali tek bina bile bulunmamaktadır. 20 yy. ortasında dokuma sanayinin çökmesi ile kentin kapanan dokuma fabrikalarınin cogu ve bunların bacaları yıkılmış ve bir tepe üzerinde bulunan şehir merkezinde bayağı hatta çirkin şehir manazarasının ortaya çıkmasına neden olmuştur. 20.yy ortasında yapılan çok katlı modern "Oldham Civic Centre" Borough Yerel İdare merkezi şehrin silüetinde önemli bir yer almaktadır. Kentin etrafındaki varoşlar da çok değişik tiptedir. Bunlar arasında yüksek yoğunluklu şehirsel yerleşkeler, araziye yayılan bahçeli varoş evleriyle dolu kasabalar ve yarı şehirleşmiş hatta kırsal köyler bulunmaktadır. Oldham ve bu varoşları "ONS Ulusal İstatistikler Ofisi" coğrafyacı ve istatistikçileri tarafından "Greater Manchester Şehirsel Alanai" içinde dördüncü büyük şehirsel birleşme alanı olarak tanımlanmaktadır. Oldham'in gelişmesine bir neden kentin Britanya adasının en önemli ulaşım hatları yakınında olmasıdır ve bu nitelik günümüzde de geçerlidir. Manchester etrafındaki çevre yollarında olan M60 otoyolu Oldham'in güneydoğusundan gecer ve çok işlek bir demiryolu hattı Oldham'a güneydoğudan girip; kentin merkezinden geçip kuzeye doğru yönelir.

Tarihce

Demografi

Birleşik Krallık'ta nüfus sayımları 10 yılda bir yapılmaktadir ve 2011 sayımı yapılmış olmakla beraber sonuçlar daha belli olmamıştır. Oldham için nüfus sayımlarına gore nüfusun gelişmesi şu gösterimde izlenebilir:: Kişi Colors= id:lightgrey value:gray(0.9) id:darkgrey value:gray(0.7) id:sfondo value:rgb(1,1,1) id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8) ImageSize = width:750 height:380 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:150000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:50000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:10000 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo BarData= bar:1801 text:1801 bar:1811 text:1811 bar:1821 text:1821 bar:1831 text:1831 bar:1841 text:1841 bar:1851 text:1851 bar:1861 text:1861 bar:1871 text:1871 bar:1881 text:1881 bar:1891 text:1891 bar:1901 text:1901 bar:1911 text:1911 bar:1921 text:1921 bar:1931 text:1931 bar:1941 text:1941 bar:1951 text:1951 bar:1961 text:1961 bar:1971 text:1971 bar:1981 text:1981 bar:1991 text:1991 bar:2001 text:2001 PlotData= color:barra width:20 align:left bar:1801 from:0 till: 12024 bar:1811 from:0 till: 16690 bar:1821 from:0 till: 21662 bar:1831 from:0 till: 32381 bar:1841 from:0 till: 42595 bar:1851 from:0 till: 52820 bar:1861 from:0 till: 72333 bar:1871 from:0 till: 82629 bar:1881 from:0 till: 111349 bar:1891 from:0 till: 131463 bar:1901 from:0 till: 137246 bar:1911 from:0 till: 147483 bar:1921 from:0 till: 144983 bar:1931 from:0 till: 140314 bar:1941 from:0 till: 120511 bar:1951 from:0 till: 121266 bar:1961 from:0 till: 115346 bar:1971 from:0 till: 105922 bar:1981 from:0 till: 107830 bar:1991 from:0 till: 103931 bar:2001 from:0 till: 103544 PlotData= bar:1801 at: 12024 fontsize:S text: 12.024 shift:(-8,5) bar:1811 at: 16690 fontsize:S text: 16.690 shift:(-10,5) bar:1821 at: 21662 fontsize:S text: 21.662 shift:(-10,5) bar:1831 at: 32381 fontsize:S text: 32.381 shift:(-10,5) bar:1841 at: 42595 fontsize:S text: 42.595 shift:(-10,5) bar:1851 at: 52820 fontsize:S text: 52.820 shift:(-10,5) bar:1861 at: 72333 fontsize:S text: 72.333 shift:(-10,5) bar:1871 at: 82629 fontsize:S text: 82.629 shift:(-10,5) bar:1881 at: 111349 fontsize:S text: 111.349 shift:(-10,5) bar:1891 at: 131463 fontsize:S text: 131.463 shift:(-10,5) bar:1901 at: 137246 fontsize:S text: 137.246 shift:(-10,5) bar:1911 at: 147483 fontsize:S text: 147.483 shift:(-10,5) bar:1921 at: 144983 fontsize:S text: 144.983 shift:(-10,5) bar:1931 at: 140314 fontsize:S text: 140.314 shift:(-10,5) bar:1941 at: 120511 fontsize:S text: 120.511 shift:(-10,5) bar:1951 at: 121266 fontsize:S text: 121.266 shift:(-10,5) bar:1961 at: 115346 fontsize:S text: 115.346 shift:(-10,5) bar:1971 at: 105922 fontsize:S text: 105.922 shift:(-10,5) bar:1981 at: 107830 fontsize:S text: 107.830 shift:(-10,5) bar:1991 at: 103931 fontsize:S text: 103.931 shift:(-10,5) bar:2001 at: 103544 fontsize:S text: 103.544 shift:(-10,5) TextData= fontsize:S pos:(20,20) text:Kaynak - Vision of Britain

Ekonomi

Spor

Oldham

Dosya:Oldham Civic Centre.jpg|Oldham - Borough Yerel Idare merkezi Dosya:Oldham Town Hall.jpg|Oldham - gunumuzde kullanilmayan eski Sehir Konagi Dosya:MapleMill.jpg|Oldham - dagitim merkezine dohusturulmus Maple Mill dokuma fabrikasi Dosya:Mill & Church - Oldham.jpg|Oldham'da tastan kilise ve kirmizi tugladan fabrika ve isci evleri Dosya:Blue coat0004.jpg|Oldham - 1834de yapilmis Bluecoats Okulu Dosya:The Lyceum and Science & Art Building. - geograph.org.uk - 493742.jpg|Oldham - 19. yy.d\ iscileri egitmek icin kurulan Fen ve Sanat binasi ve Lyceum Dosya:OldhamParishChurch.jpg|POldham Anglikan kilisesi Dosya:Boundary Park.jpg|Oldham Athletic FC stadi Boundary Park

Oldham

Oldham Haritası

Oldham Hakkında Detaylı Bilgi

Tarihce

Demografi

Ekonomi

Spor

Görüşler ve Yorumlar