Osmanlı Donanması

Kısaca: Osmanlı Donanması ( Donanma-yı Hümayun) önceleri deniz askerleri tersane ocakları denilen birkaç ocaktan oluşur, "Tersane Halkı" ile "Harp Sınıfından olmak üzere iki bölümden meydana gelirdi. Her iki bölümün âmir ve komutanı ...devamı ☟

Osmanlı Donanması
Osmanlı Donanması

Osmanlı Donanması (Donanma-yı Hümayun) önceleri deniz askerleri tersane ocakları denilen birkaç ocaktan oluşur, "Tersane Halkı" ile "Harp Sınıfından olmak üzere iki bölümden meydana gelirdi.

Her iki bölümün amir ve komutanı "Kaptan Paşa" idi. "Tersane Kethüdası" ve "Tersane Ağası" da deniz askerlerinin büyük rütbeli kişilerini meydana getirirdi. Sonraları "Kapudane-i Hümayun" adını alan birincisi Kaptan Paşa'nın muavini olup, ikincisi ise bunun yokluğunda vekalet ederdi.

Tersanede çalışan tersane halkı azablardan oluşurdu. Bunlar Reis, Odabaşı, Aşçıbaşı adlarında üç subayın komutasında bulunur, reise "gardiyan başı" da denirdi.

Azablar her biri beş altı kişiden oluşmak üzere birçok küçük ortalara bölünmüş bulunur, tersane nöbet beklemek, subayların filikalarını çalıştırmak, İzmit'ten kereste getirmek ve zindanda bulunan hükümlüleri muhafaza etmek gibi görevleri yerine getirir, bir kısmı da kalafatçılık yapardı. Azabların bir sınıfı da top ve humbara atışı gibi askeri eğitimler de yaptıklarından gerektiğinde bunlar aşağıda sayılacak savaş sınıfında da görev alırlardı.

Tersanede Tersane emini; tersane katibi, liman katibi, zindan katibi gibi bazı subaylar' da hizmet görürlerdi.



Osmanlı Donanmasına ait topçu kalyon gemisi minyatürü
Osmanlı Donanmasına ait topçu kalyon gemisi minyatürü


Osmanlı Donanması'nda rütbe (sınıf)

Komutanı "Kaptan Paşa" olarak adlandırılan deniz askerleri Tersane Halkı ile Harp Sınıfından oluşan Tersane Ocakları denen ocaktan oluşurdu. Tersane Kethüdası ve Tersane Ağası'da deniz askerlerinin büyük rütbeli komutanları idi. Sonraları Kapudane-i Hümayun adını alan birincisi Kaptan Paşa'nın yardımcısı, ikincisi ise yokluğunda vekalet eden komutan idi.

Deniz askerinin harp sınıfı;
 * 1. Levendler
 * 2. Tımar ve zeamet kişileri
 * 3. Tayfalar
 * 4. Forsalar


dan oluşurdu. 17. yüzyıl sonunda bunlara "kalyoncu" adıyla bir sınıf daha eklenmiştir.

Osmanlı kıyılarında bulunan bazı sancaklardan "Kaptan Paşa Eyaleti" adıyla meydana getirilen eyalette, yöresel asayişi sağlamak için, diğer eyaletlerdeki "Yerli Kulu" askerlerine benzer, sancak beyleri tarafından kullanılan askerlere "Levend" adı verilmişti. Bunlar gereğinde savaş gemilerine Tüfekçi erleri olarak yani silah taşıyarak katılırlardı. Levendler arasında rumlar da çalıştırıldığından, bunlara da "Levend-i Rumi" denirdi.

Kaptan Paşa eyaleti de öteki eyaletler gibi, has, zeamet ve tımar'a bölündüğünden, Padişah Donanmasının hareketi halinde adı geçen eyaletlerin zeamet ve tımar sahipleri ile bunların yasal olarak çıkarmağa zorunlu oldukları "Cebelu" lar da silahlandırılmış olarak padişah donanmasına katılırlardı.

Her savaş gemisinin deniz hizmeti, "Tayfa" adıyla 20-30 kişiye verilmişti. Tayfalara "Oda Başı" adında bir subay komuta ederdi. Savaş gemilerinin büyük kısmı küreklede hareket ettirildiklerinden, çoğunlukla suçlu ve esirlerden oluşan Forsa lar kürekçilik görevini yaparlardı. Her gemide bu forsa lar Gardiyan başı adında bir subayın gözetiminde bulunurlardı.

Tutsaklar arasında en kıdemlisine reis adı verilir, O da geminin kılavuzluk işini görür, dümene de bakardı. Akdenizde özellikle Adalar Denizinde kıyıların doğal oluşumlarından dolayı fırtınalı havalarda sığınabilecek birçok yerler bulunduğundan, Osmanlılar rüzgarın esintisine uymaya zorunlu olmayarak kendileri her an denize egemen olabilmek için kürekle yüzen küçük gemilere daha ziyade önem vermişlerdir. Fakat sonraları büyük gemilerin gerekliliğini kavramışlardır. Tam arma ve yelkenli olan bu gibi büyük gemilerin manevrası silah fenninde özel maharet istediğinden, kalyon adıyla inşa olunan büyük gemiler için kalyoncu adiyle bir sınıf gemici askeri daha kurulmuştur.

Donanma, Kaptan Paşa'nın emir ve komutasında olarak denize açıldığı zaman onu meydana getiren fırka ve filoların emir ve komutası beylerbeyi ve sancak beylerine aitti. Başlangıçta bu gibi komutanların başkaca adları yoktu.

Sonraları fırka ve filo komutanlarına patrona ve piyale denilmeye başlanmıştır. Bu adlar da denizcilikte rütbe sırasına geçmiştir ki, bugün birincisine Ferik, ikincisine Liva denilmektedir.

Beylik Dönemi

1070'li yıllarda Anadolu'da Türk Denizciliği'nin ilk ismi Çaka Bey İzmir'de donanmasını kurmuş, daha sonra ise kızını Kılıçarslan ile evlendirmiştir. Osmanlı Devleti'nin denizcilikle ilgilenmeye başlaması İzmit ve Gemlik taraflarının, daha sonra da Karesi ilinin alınması ile başlamaktadır. Karesi Beyliği gemilerinden faydalanılarak, Rumeli'ye geçen Osmanlı, 1390 yılında Gelibolu'da önemli bir tersane yapmıştır. Saruhan, Aydın ve Menteşe beylikleri gibi denizde kıyısı olan beylikler, Osmanlı Devleti'nin idaresine girince, onların tersanelerinden de istifade edilmişti.

İmparatorluk Dönemi

Yıldırım Bayezid zamanında büyük bir gelişme gösteren Osmanlı donanması, Sakız ve Eğriboz adaları ile Yunanistan'ın doğusuna akınlarda bulunmuştu. Fatih Sultan Mehmet istanbulu alıp, burayı Akdeniz'den gelecek bir tehlikeye karşı müdafaa için, Çanakkale Boğazı'nı tahkim ederken, donanmaya da önem verdi. Osmanlı Devleti, 27 Eylül 1538'de Barbaros Hayreddin Paşa'nın, Preveze Zaferi ile karadaki hakimiyetinin yanısıra deniz hakimiyetini de elde etmiştir.

Dağılma Dönemi Osmanlı Donanması

İmparatorluk son dönemlerine gelirken özellikle Abdülaziz döneminde güçlenen Osmanlı donanması II. Abdülhamit döneminde gerekli ilgiyi görmüştür ve Dünyadaki İkinci ,Türkiyenin ise ilk denizaltı filosu kurulmuştur.İlk İki denizaltının birine "Abdülhamid" diğerine "Abdülmecid" isimleri verilmiştir.

Daha detaylı bilgi için Dağılma Dönemi Osmanlı Donanması konu başlığına tıklayınız.

Savaş gemisi yapımı

Osmanlı savaş gemileri, Gelibolu ve İstanbul tersaneleri ile, ihtiyaç halinde Karadeniz, Marmara ve Akdeniz sahillerindeki birçok iskele ve mevkide yapılırdı. İstanbul Teknik Üniversitesi özellikle mühendislik alanında eğitim veren dünyanın ilk yüksek öğretim kurumu kuruldu.(Mühendishane-i Bahr-i Hümayun - Deniz Harp Okulu'nun ilk ismidir sonradan Teknik Üniversite burdan doğmuştur).

Osmanlı Donanmasının bölümleri (Filolar)

   * Merkez
   * Hint Donanması
   * Süveyş Donanması
   * Basra Donanması
   * Karadeniz Donanması
   * Akdeniz Donanması


Osmanlı Devleti'nin katıldığı deniz savaşları

*İstanbul'un fethi


Ünlü Osmanlı Denizcileri (Amiralleri)



Ayrıca bkz.

Dağılma Dönemi Osmanlı Donanması Taşkızak Tersanesi Haliç Tersaneleri

ashleybrowning - 3 ay önce
We appreciate the valuable information you've shared. Our mission is to assist you in finding trustworthy online sources for Islamic education tailored to ladies, adults, kids, and more. Please visit geometry dash subzero here for additional online learning options.

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Osmanlı Donanması Resimleri

Osmanlı Donanması
2 yıl önce

Osmanlı Donanması (Osmanlıca: دونانمای همایون, Donanma-yı Humâyûn), Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323...

Osmanlı Donanması, 1070, 1390, 1538, 27 Eylül, Acemi Ocağı, Akdeniz, Akıncılar, Askeri tarih, Azab, Barbaros Hayrettin Paşa, Gemi, Donanma, Türk deniz kuvvetleri, Osmanlı Ordusu, Oruç Reis, Kalyon
Dağılma Dönemi Osmanlı Donanması
2 yıl önce

ise Osmanlı Donanması padişahın taht kaygıları ve İstibdat'ın genel yapısı yüzünden yok denilebilecek düzeye indi. Öyle ki Osmanlı Donanması'nı incelemeye...

Dağılma Dönemi Osmanlı Donanması, 10 Aralık, 10 Temmuz, 11 Aralık, 13 Eylül, 13 Kasım, 13 Şubat, 14 Ağustos, 16 Mayıs, 16 Nisan, 1864
Osmanlı Donanması donanma komutanları listesi
2 yıl önce

Osmanlı kaptan-ı deryaları listesi Osmanlı Bahriye Nazırları listesi ^ a b c d İngiliz Kraliyet Donanması Subayı ^ a b Alman İmparatorluk Donanması Subayı...

Osmanlı Ordusu
2 yıl önce

Muhammediyye, Modern Osmanlı Ordusu), Osmanlı Donanması ve Osmanlı Tayyare Bölükleri içermektedir. Ordu-yi Hümayun (Osmanlıca: اردوي همايون) Osmanlı İmparatorluğu'nun...

Osmanlı Devleti, Acemi Ocağı, Akıncı, Enderun, Mehteran Takımı, Osmanlı Donanması, İstanbulun fethi, Viyena, Yeniçeri Ocağı, Kapıkulu Ocağı, Akıncılar, Topçular, Ekonomi, Bütçe
Osmanlı-Venedik Savaşı (1570-1573)
2 yıl önce

Muharebesinde Haçlı donanması Osmanlı donanmasını yense de galibiyetin yarattığı durumdan faydalanamayacaktır. Yeniden hızla donanma inşa eden Osmanlılar karşısında...

Osmanlı-Venedik Antlaşması (1416)
2 yıl önce

komutasındaki Osmanlı donanmasıyla Venedik donanması arasında savaş yapıldı. Tecrübesiz ve zayıf olan Osmanlı donanması yenik düştü.[kaynak belirtilmeli] Savaş...

Osmanlı-Venedik Antlaşması (1416), 1416, Ahmet Paşa Antlaşması, Amasya Antlaşması, Atina Antlaşması (1913), Ayastefanos Antlaşması, Aynalıkavak Antlaşması, Baltalimanı Antlaşması, Belgrad Antlaşması (1739), Berlin Antlaşması, Bucaş Antlaşması
Osmanlı (Anlam ayrımı)
6 yıl önce

kullanılan bir terim Osmanlı Ordusu, Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri gücü. Osmanlı Donanması, Osmanlı İmparatorluğu'nun deniz gücü. Osmanlı ile alakalı Vikipedi'de...

Kaptan-ı deryalar listesi
2 yıl önce

etmektedirler. 1880'de Osmanlı Donanması'nin başına geçen Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa bu eski unvanı kullanmamış ve sonraki Osmanlı Donanması donanma komutanları'da...