Japonya`nın Rusya`nı Uzakdoğu`daki yayılmacı politikadan vazgeçmek zorunda bıraktığı askeri çatışma (1904-1905). Kore ve Mançurya üzerindeki nüfuz çekişmesinden kaynaklanan savaşın önemli sonuçlarından biri de bir Asya devletinin modern çağda ilk kez bir Avrupa devletini yenilgiye uğratmasıydı.
Savaş, Rusya`nın birliklerini Mançurya`dan geri çekmesine ilişkin anlaşmaya uymaması üzerine, Japonların Lüshun`daki (``Port Arthur``) Rus kuvvetlerine süpriz bir saldırı düzenlemesiyle başladı (8 Şubat 1904).Yeni inşa edilmiş olan (1891-1903) Trans-Sibirya Demiryolu`na karşın Rusya`nın Mançurya`daki sınırlı kuvvetlerine takviye asker ve donanım gönderebilmesi için gerekli ulaşım olanakları hala yetersizdi.Öte yandan komutanlık düzeyindeki başarısızlıkların da etkisiyle, Ruslar Lüshun`un düşüşü (Ocak 1905) ve Mukden (bugün Shenyang) Çarpışması`yla (Şubat-Mart 1905) noktalanan bir dizi yenilgi aldılar.
Mayıs 1905`te Tsuşima Boğazlarındaki bir çarpışmada, Japon amirali Togo Heihaçiro Rus kuvvetlerine yardım etmek üzere Ekim 1904`te Baltık kıyısındaki Liepaja (Libau) limanından yola çıkmış olan ve Vladivostok`a ulaşmaya çalışan Amiral Z. P. Rojestvenski komutasındaki Rus Baltık Filosunu yok etti.Bu ağır yenilgiyle birlikte Rus Çarlığı`nda gelişen devrimci hareket, Çar II. Nikolay`ı barış görüşmelerine oturmaya zorladı.
ABD başkanı Theodore Roosevelt 9 Ağustos - 5 Eylül 1905 arasında New Hampshire`daki Portsmouth`da toplanan barış konferansında arabuluculuk görevini üstlendi.Kabul edilen Portsmouth Antlaşması`yla Japonya Liaodong Yarımadası`nın, Lüshun`a giden Güney Mançurya demiryolunun ve Sahalin Adası`nın yarısının denetimini eline geçirdi.Buna karşılık Rusya, Mançurya`nın kuzeyini nüfuzu altında tutmaya devam etti.
