sera etkisi
Türkçe sera etkisi kelimelerinin İngilizce karşılığı.greenhouse effect
Sera Etkisi
Kısaca: Ser’a etkisi (Greenhouse Effect), ideal ölçüde ve ölçekteki atmosfere sahip olan Dünya’nın en önemli özelliğidir. Suyun 0ºC’de donması ve 100ºC’de kaynaması, aslında atmosferin gezegeni bir battaniye gibi sarıp, onu en konforlu mekân haline getirmesi ile açıklanır. Dünya ile Güneş’ten yaklaşık aynı uzaklıkta olmasına rağmen, doğal uydu olan Ay’da hava bulunmadığından ortalama -18ºC’lik bir sıcaklık görülür. Diğer taraftan, uzun yıllara dayanarak hesaplanan ortalama yer yüzeyi sıcaklığı is ...devamı ☟
Atmosferin bu özelliği şöyle açıklanabilir: Güneş’ten bütün uzaya yayılan güneş ışımalarının (radyasyon) yaklaşık yarısı, elektromagnetik radyasyonun görünen ışın bandına aittir. Görünen ışın bandı, dalga boyunun 0,4 mikronla 0,7 mikron arasında kalan bölümünü temsil eder. Spektrumun (tayf) bu bölümü, kırmızı renkten mor renge kadar olan renklerin tamamını kapsar. Bu ışınlar, tutulma ve yutulmaya (absorpsiyona) uğramadan atmosferden olduğu gibi geçerek yer yüzeyine ulaşır (Bkz. “Absorpsiyon”, “Dalga Boyu”). Yeryüzü üzerine gelen bu ışınlar, önce yüzeyi ısıtır. Isınan yüzey, sahip olduğu sıcaklık derecesi ile orantılı olarak tekrar bir ışıma yayar (eğer Dünya, Güneş’ten aldığı ısıyı tekrar uzaya göndermeseydi, sürekli olarak ısınacaktı). Yapılan duyarlı hesaplamalar ve gözlemler sonucunda Dünya’nın, gündüz aldığı bu ısıyı, gece 4 ila 100 mikronluk dalga boyuna sahip, uzun dalga boylu (infrared) ışınlarla uzaya iade ettiği anlaşılmıştır. Atmosferde bulunan su buharı ile karbon dioksit gazı, Yeryüzü’nden geri dönen (outgoing radiation) ışımaları yutmakta ve bu kez atmosferin ısınması sağlanmaktadır. Sürdürülen araştırmalar sonucunda, su buharının 4-7 mikronluk dalga boyuna sahip ışımaları; karbon dioksitin de, 13-19 mikron arasında kalan dalga boyuna sahip ışımaları absorbe ettiği anlaşılmıştır. Arada kalan 7 ila 13 mikronluk dalga boyuna sahip, geri dönen ışımalar, bu aralıktan doğrudan uzaya kaçabilmektedir. Uzmanlar bu aralığa “pencere” demekle, Yeryüzü’nden yayılan ışımaların, % 70 oranının bu pencereden uzaya yayıldığını ifade etmekte; böylece hassas bir dengenin meydana geldiğini; gelen ve giden radyasyon arasında ideal ölçekte bir düzenlemenin kurulduğunu anlatmaktadırlar. Eğer atmosferde bulunan su buharı ve karbon dioksit olmasaydı, Dünya’dan yayılan ışımaların tamamı uzaya kaçmış olacak ve denge bozulmuş olacaktı. Oysa, mevcut su buharı ile karbon dioksit gazı, yayılan ışımaları tutup, onları tekrar Yeryüzüne göndermekle yeryüzü sıcaklığını en konforlu ve yaşanabilir bir değere yükseltmektedir. Bu nedenlerle Dünya’nın ortalama sıcaklığı yüzyıllardan beri 15 derecelik bir sıcaklıkla sabit değerini korumaktadır. Su buharı ile karbon dioksitin bu absorpsiyon özelliğine ser’a etkisi adı verilir. Karbon dioksit ve su buharının atmosferdeki bulunma oranları değişmedikçe, Güneş’ten gelen ışımaların da değeri değişmeyeceğine göre, hassas dengenin kurulması ve bütün canlılar için konforlu bir mekanın sağlanması ilk bakışta mümkün görünmektedir.
Ancak, son yıllarda sürdürülen çalışma ve araştırmalar sonucunda Dünya’nın, bir ısınmaya doğru yönelme eğilimi içinde olduğu ortaya çıkmıştır. Bunun nedeni, sanayi devriminin başlamasıyla birlikte, atmosfere bırakılan karbon dioksit gazının her yıl artış göstermesidir. Atmosferdeki karbon dioksit miktarı, 1957 yılında 315 ppm olarak ölçülmüştü. Bugünlerde, bu oranın 350 ppm olduğu bilinmektedir (% 0,035). İlave edilen karbonun özellikle kömürlerin yakılması sonucunda havaya karıştığı anlaşılmıştır. Ser’a etkisi yalnız su buharı ile karbon dioksit gazında görülmemektedir. Özellikle insan faaliyetleri sırasında havaya karışan ozon, metan ve klorofluorokarbon (CFC) gibi kimyasal maddelerin, pencere adı verilen aralıktan uzaya kaçmaya çalışan ışımaları da yuttuğu anlaşılmıştır. Bu aralığın 7 ila 13 mikron dalga boyuna sahip ışımalar olduğu hatırlanacak olursa, konunun ciddiyeti daha da ortaya çıkar. Bunlardan CFC’ler, üst atmosferdeki ozon gazının incelmesine neden olmasıyla gündemde kalan maddeler haline gelmişlerdir. Metan gazı şu anda atmosferde 1,7 ppm’lik bir konsantrasyona sahip bulunmakta, her yıl % 1,2 oranında önemli bir artış gösterdiği anlaşılmaktadır (Bkz. “İklim Değişikliği”).
greenhouse effect
sera etkisi
endüstriyel üretim sonucunda kanbondioksit vb. gibi gazların atmosferdeki oranının artmasıyla (ozon tabakasının delinmesi, bunun sonucunda da ) havanın aşırı ısınması.Bu konuda henüz görüş yok.
sera etkisi Resimleri
Sera etkisi
2 yıl öncetutulur, böylece dünya ısınır. Işınların bu gazlar tarafından tutulmasına sera etkisi denir. Atmosferde bu gazların miktarının artması Yerküre'de ısınmayı...
Sera gazları
2 yıl önceSera gazları (İngilizce: greenhouse gas, bazen kısaltılmış şekilde GHG), Dünya'nın yüzeyi, atmosferi ve bulutları tarafından yayılan kızılötesi radyasyon...
Ahşap
2 yıl öncemalzemenin yanmasına ya da çürümesine izin vermediğimiz sürece, doğadaki sera etkisi azalacaktır. Karbon depolama, ekosistemde sürekli devam edebilir. Ancak...
Ahşap, Afrika, Alp Dağları, Amerika Birleşik Devletleri, Anadolu, Asya, Avrupa, Ağaç, Beton, Betonarme, BitkiDünya'nın enerji bütçesi
2 yıl öncefakat atmosfer ve okyanus sıcaklıklarının yükselmesine katkıda bulunur. Sera etkisi ^ Data to produce this graphic was taken from a NASA publication. "Earth's...
Kyoto Protokolü
2 yıl önceiçinde imzalanmıştır. Bu protokolü imzalayan ülkeler, karbon dioksit ve sera etkisine neden olan diğer beş gazın salımını azaltmaya veya bunu yapamıyorlarsa...
Kyoto Protokolü, AB, ABD, Almanya, Avustralya, BM, Bonn, Hindistan, Hollanda, Japonya, KanadaKüresel ısınma
2 yıl öncegazların atmosferde artmasıyla oluşan ve atmosfere salınan sera gazlarının neden olduğu düşünülen sera etkisinin sonucunda da, Dünya üzerinde yıl boyunca kara...
Isınma, Atmosfer, Sera etkisi, Sera gazları, Sıcaklık, Dünya, Karbondioksit, NASABiyolojik kömür
2 yıl öncetoprağa gömülmesi ile sera etkisinin zayıflatılarak tersine dönüşün sağlanabileceği düşünülmektedir. Ayrıca CO2'ten çok daha etkili bir sera gazları olan nitröz...
Güneş ocağı
2 yıl önceuğramaması için kabın bulunduğu alan cam veya plastik bir setle korunur. Sera etkisi: Özellikle cam görünebilir ışığı geçirir, ancak Güneş'ten gelen kızılötesi...
