Sertlik

Kısaca: Sertlik Sertlik, bir cismin, bir diğerinin batmasına gösterdiği direnç, mukavemetle ölçülür. Sertlik, bağlı bulunduğu şeye göre değişir; izafidir. Aşınma, korozyon, karıncalanma ve plastik deformasyonlara karşı koyacak şekilde, seçilmesi gereğinde en mühim özellik sertliktir. ...devamı ☟

Sertlik
Sertlik

Minerallerin sertliği Avusturyalı mineralog Friedrich Mohs tarafından 1812 de ortaya konulan ve Mohs sertlik dizisi adı verilen bir ölçek yardımıyla nisbi olarak ölçülür. Mohs sertlik skalasına göre bir mineralin sertliğini bulmak için, sertliği bilinen mineral veya minerallerle, sertliği saptanacak olan mineral birbirine sürtülür ve sertliği bilinmeyen mineralin hangi minerali çizdiği ve hangisiyle çizildiği belirlenir. Sonuçta bu işleme göre mineralin sertliği bulunmuş olur. Örneğin, Apatit'i çizip kuvars ile çizilen bir mineralin Mohs skalasına göre sertliği 6 dır. Bu işlem yapılırken yanlışlara yol açmamak için şu konulara özen gösterilmelidir:

Kırılgan olan mineraller diğer minerallere sürtülünce kırılıp, ufalandıkları için oldukları sertlik derecesinden daha düşük değerlerde gibi görünebilirler.

Sertleştirme yapabilmek için, çeliğe su verme ısıl işlemi yapılır. Çeliğin kritik sıcaklığa kadar ısıtılıp, sonra yağda veya suda su verilmesi suretiyle yüksek sertlik ve aşınmaya karşı mukavemet artışı elde edilir. Temperleme işlemiyse, su verme işlemini takip eder. Su verme işlemi esnasında parçadaki iç gerilmeleri gidermek için yapılır.

Çeliğin sertliği karbon miktarına göre değişir. Sertleştirme yapabilmek için çeliğin karbon miktarının yüksek olması gerekir. Onun için karbon miktarı az olan bir çeliği (% 0,15-0,25) karbonlu yapmak için sementasyon işlemi yapılır. Sementasyon, katı haldeki çeliğin, yüzeyine karbon vermek demektir. Sementasyon işleminden sonra çelik, daima su verilerek sertleştirilir. Su verme işleminden sonra da iç gerilmelerin giderilmesi için meneviş fırınında, tavlama ve ısıl işlemler yapılır. İnce taneli, krom-molipdenli çelikler bu usulle iyi sertleşirler. Tane büyümesi meydana gelmez. İçte ve dışta yüksek mukavemet elde edilir.

Üç türlü sertlik ölçme metodu vardır:

1) Brinell sertliği: Muayene edilen malzeme yüzeyine sert çelikten bir bilya bastırılarak açılan çukur yüzeyinin her bir mm2sine düşen basma kuvvetidir. 2) Rockwell'e göre, sert malzeme üzerine sert elmas bir koniyle basma kuvveti tatbik edilir. Sertlik sayısı, açılan çukurun derinliğiyle ifade edilir. 3) Vickers'e göre, piramit şeklinde elmas bir uç, muayene edilen malzeme yüzeyine batırılır. Sertlik değeri, kg olarak ifade edilen yükün, meydana gelen iz alanına (mm2 ) bölümüne eşittir.

Genel bir kaide olarak, bir malzemenin sertlik ve mukavemeti artınca sünekliği veya şekil değiştirme ve uzama miktarı azalır. Fakat pirinç metali müstesnadır. Pirincin sertlik ve mukavemeti artınca, sünekliği de artar.

Çok yumuşak (sertliği az olan) mineraller sürtülme esnasında tozlarını sert mineral üzerinde bırakabileceğinden, sanki sert minerali çizmiş gibi bir görüntü verebilmektedir.

Sertlik

Minerallerin çizilmeye karşı gösterdikleri direnç sertlik olarak bilinmektedir. Dolayısıyla sertlik mineralin çizilebilirlik özelliği olarak da adlandırılabilir. Minerallerin sertlikği doğrudan kristal yapıları ve atomlar arasındaki bağ kuvvetleri ile ilintilidir. Bağ kuvvetleri arttıkça minerallerin sertliği de artmaktadır. Sertlik bağıl bir kavram olup, sertlik derecesinin saptanması sertliği bilinen bir mineral veya çakı, iğne vb malzemelerle deneme yoluyla yapılır. Bunun için en yaygın olarak kullanılan skala (çizelge) Mohs'un geliştirdiği çizelgedir. Mohs sertlik dizisinde 10 mineralin sertliği en yumuşak olandan en sert olana doğru sıralanmıştır. Bu çizelgeye göre en yumuşak olandan sert olana doğru yapılan sıralama şöyledir;

Mohs Skalası:
  1. Talk, Grafit, Kaolin (Mg3 (Si4O10) (OH)2) tırnakla çizilebilir
  2. Jips, Antrasit, Kayatuzu (Ca SO4 2H2O)
  3. Kalsit, Dolomit (Ca CO3) çakı veya iğne ile çizilebilir
  4. Flüorit (Ca F2)
  5. Apatit (Ca5 F (PO4)3
  6. Feldispat (Ortoklaz) (K Al Si3O8)
  7. Kuvars, Agat (SiO2)
  8. Topaz (Al2 (SiO4) (OH F)2 camı çizebilenler
  9. Korindon (Al2 O3)
  10. Elmas (C)


Mohs sertlik skalasında her bir sertlik derecesi arasındaki oranların eşit olmadığı bilinmektedir. Örneğin, elmas ile korund arasındaki sertlik farkı, topaz ile korund arasındakinin birkaç katı mertebesindedir.

;Kaynak: http://www.mines.itu.edu.tr/mineral/MekanikOzellikler.htm

Sertlik

Hardness, sclerosis

Sertlik

Türkçe Sertlik kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. hardness, harshness, stiffness, toughness, firmness, strength, asperity, austerity, bitterness, curtness, fierceness, headiness, inclemency, intemperance, kick, pungency, rigidity, rigor, rigour [Brit.], severity, sharpness, solidity, starch

Sertlik

sert, katı olma durumu. sert, kırıcı, katı davranış, şiddet, husumet.

Sertlik

Türkçe Sertlik kelimesinin Fransızca karşılığı.
dureté [la], raideur [la], rigidité [la], rudesse [la], sévérité [la], acidité [la], austérité [la], fermeté [la], force [la], impétuosité [la], poigne [la], rigueur [la]

Sertlik

Türkçe Sertlik kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Härte, Heftigkeit, Rauheit, Schroffheit, Steife, Steifheit, Strenge, Unerbittlichkeit, Unwirtlichkeit, Zähheit

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Vickers sertlik testi
6 yıl önce

Vickers sertlik testi, malzemelerin sertliğini ölçmek için Brinell yöntemine alternatif olarak 1921 yılında Vickers Ltd tarafından geliştirilen yöntemdir...

Safir
2 yıl önce

(Al2O3) kristal formudur. Doğal olarak bulunur ya da üretilebilir. Sertliği Mohs sertlik skalasına göre 9'dur.Korindonun kırmızı renkli olanları (yakut)...

Safir, Kristal, Kırmızı, Cevher, Korindon, Doğal, Oksit, Alimünyum
Isıl İşlem
6 yıl önce

Isıl işlem (İng: heat treatment) metallerin mekanik özelliklerini (sertlik, mukavemet vb.) geliştirmek amaçlı uygulanan işlemlerin genel adıdır. Metalurjik...

Isıl işlem, Isıl işlem
Halk Müziği
2 yıl önce

özelliklerini yansıtırken sanat kaygısı, yapmacık bir değiş, böbürlenme, kabalık, sertlik,ikiyüzlülük yoktur. Gösterişten arınmış, alçak gönüllü, yalın, gerçekçi...

Halk Müziği / Yerel Müzik
Talk
2 yıl önce

sahip hidratlanmış magnezyum silika'dan oluşan bir mineral'dir. 1 mohs sertlik değeri ile bilinen en yumuşak mineraldır. Talk genellikle yekpare, nadir...

Talk, Hidrojen, Magnezyum, Mineral, Oksijen, Silikon, Talk (anlam ayrım), Hidrat, Hidroksit, Silika
Manganez
2 yıl önce

karbon miktarına bağlıdır. Yüksek karbonlu çeliklerde manganın etkisi sertlik ve dayanımı artırmaktadır. Elementler için kullanılan periyodik yapı A...

Mangan, 1774, Atom numarası, Element, Kimya, Metal, Periyodik tablo, Taslak
Sezyum
2 yıl önce

mineral suyunda keşfedildi. Sezyum uzayabilen ve çok yumuşak bir metaldir (Sertlik 0,2). Sezyum soy olmayan, tepkimeye çok istekli bir metaldir ve hemen hemen...

Sezyum, Atom numarası, Doğa, Element, Kimya, Taslak, Atom ağırlığı
Alçı taşı
2 yıl önce

dayanıklı bir kütle haline gelir.Mohs mineral sertlik ölçeği, çizilme sertliği karşılaştırmasına dayanarak sertlik değeri 2'yi alçı olarak tanımlar. Alçı sözcüğü...