Türkçe Bilgi: Sivas tarihi

Sivas’ın bilinen tarihi Hititlere dayanır. Sivas ilinin topraklarının bulunduğu yerler, Anadolu’da ilk siyasi birliği kuran Hitit İmparatorluğunun sınırları içinde kaldı. Hititler iç savaş ve iktidar kavgalarıyla yıkılınca, bu bölge Babil, Asurlular, Sami kavimleri ve kısa bir müddet Sakaların eline geçti. Hititlerden sonra Frigyalılar ve Lidyalılar Sivas’a hakim oldular. Lidya komutanlarından Giges’in Ege, Mezopotamya ve İran arasındaki ticaret için yaptırdığı “Kral Yolu” Sivas’tan geçiyordu. Medler ve bilahare Persler bu bölgeyi ele geçirdiler.

Makedonya Kralı İskender, Pers İmparatorluğunu yenerek ortadan kaldırınca, İran ve Anadolu, Makedonya Krallığı topraklarına katıldı. İskender’in ölümünden sonra bu bölge, merkezi Kayseri’de bulunan Kapadokya Krallığının eline geçti. Kuzeyde İran asıllı olup, Yunanlaşmış Pontus Krallığı ile yine İran asıllı olup Hıristiyanlaşmış Ermeni derebeylikleri bu bölgeyi ele geçirmek için zaman zaman saldırılarda bulundular.

M.Ö. 1. asırda Roma İmparatorluğu, Kapadokya ve Pontus Krallığını ve diğer küçük derebeyliklerini alarak Anadolu’yu Roma topraklarına kattı. Romalı kumandanlardan Pompe, Kapadokya’ya yerleşti ve Sivas’ın bulunduğu yere “Diyapolis” ismi verildi. M.S. 395 senesinde Roma İmparatorluğu ikiye bölününce; Anadolu gibi bu bölge de, Doğu Roma’nın (Bizans) payına düştü. Bu bölge zaman zaman Bizanslılarla Partlar ve onların yerine geçen Sasaniler arasında savaşlara sebep oldu. 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Anadolu Fatihi ve Anadolu’da ilk Türk Devletinin kurucusu Kutalmışoğlu Süleyman Şahın kumandasındaki Türk Ordusu, Sivas’ı aldı. Bu şehri ve bölgeyi Artuk Bey ve Süleyman Şahın kumandanlarından dayısı Danişmend Gazi fethetti.

Danişmendoğulları, Türkiye Selçukluları Devletine tabi olarak 1095-1174 yılları arasında bazan Kayseri bazan da Sivas’ı başşehir yaparak saltanat sürdüler.

Selçuklu Sultanıİkinci Kılıçarslan, Danişmendoğullarına Batı Anadolu’da “Uç Beyi” olarak toprak verip onların beyliğine son verdi. Bundan sonra Sivas, Selçuklu Devletinin Konya ve Kayseri’den sonra üçüncü şehri ve eyalet merkezi durumuna geldi. Sivas, Selçukluların bir ilim, sağlık ve sanat merkezi oldu. Selçuklulara tabi ve merkezi Erzincan’da bulunan Mengücekoğullarının bir kolu, 1142-1252 arasında bugün Sivas’a bağlı olan Divriği’ye hakim oldular.

On üçüncü asrın ikinci yarısında kurulan İlhanlılar, 1308-1335’e kadar Anadolu’ya hakim oldular.

İlhanlıların merkezi Sivas’ta olmak üzere bir umumi valisi bulunurdu. İlhanlı Hakanlığının temsilcisi ve Uygur Türklerinden Alaeddin Eretna Bey, 1335’te Bağımsızlığını ilan etti. Eretna Beyliği, 1335-1380 yılları arasında başşehir olarak bazan Sivas ve bazan da Kayseri’yi kullandılar. 1380’de kısa bir müddet sonra Selçuklu Sultanıİkinci Mes’ud’un torunu Melik Rükneddin Kılıç Arslan tahta geçtiyse de, Sultan ünvanı ile Kadı Burhaneddin, Eretna toprakları üzerinde, 1390’a kadar devam eden bir devlet kurdu. 1398’de Kadı Burhaneddin öldürülünce, Sivas toprakları Osmanlı Devleti hakimiyetine girdi.

1400’de Timur, Sivas’ı ele geçirdi. Bilahare Çelebi Mehmed, şehri 1403’te geri aldı. Divriği Memluklerde, Koyulhisar Akkoyunlularda kaldı. Sivas’ın tamamıFatih Sultan Mehmed Han ve torunu Yavuz Sultan Selim Han tarafından Osmanlı Devletine katıldı. Evliya Çelebi, tahıl ambarı olan Sivas için şehirlerin anası dendiğini kaydeder.

Osmanlı devrinde Sivas eyalet merkezi oldu. Tanzimat’tan sonra da bu eyalet merkezliği devam etti. Sivas, 1400’de Timur Hanın buraları almasından sonra istila görmemiş bir şehirdir.

İstiklal Harbinde, Erzurum Kongresinden sonra Türkiye çapında Sivas Kongresi 4-11 Eylül 1919’da bu şehirde Mekteb-i Sultani’de toplanarak Atatürk’ün önderliğinde Milli Mücadelenin esasları tespit edildi. Sivas, Türk İstiklal Savaşının ve Türkiye Cumhuriyetinin temellerinin atıldığı yakın tarihimizde de mühim roller oynamış bir tarih şehrimizdir. Cumhuriyetin ilanından sonra eyalet merkezi teşkilatı kalkınca Sivas il (vilayet) olmuştur.

Sivas Tarihi

Sivas

Sivas (il)

Sivas Katliamı

Sivas Vilayeti

Kayadibi, Sivas

Bedirli, Sivas

Hasbey, Sivas

Asarcık, Sivas