Sun Yat Sen

Kısaca: Sun Yat Sen Çin Cumhuriyetinin kurucusu sayılan ve Çin'in bağımsızlığı için mücadele eden siyaset adamı. Fakir bir çiftçi ailesinin oğlu olarak Çin'in güneyinde Xiang-Shan'da 12 Kasım 1866'da doğdu. Çalışmak için Hawai'ye göçen ağabeyinin yanına gitti. Bir İngiliz misyoner okulunda üç yıl, bir Amerikan Okulunda bir yıl öğrenim gördü. Batı kültürüyle yetişip Hıristiyanlığa karşı ilgi duydu. 1883'te doğduğu köye döndü. Çeşitli okullarda orta öğrenimini tamamladıktan sonra 1892'de Hong-Kong' ...devamı ☟

Sun Yat Sen Çin Cumhuriyetinin kurucusu sayılan ve Çin'in bağımsızlığı için mücadele eden siyaset adamı. Fakir bir çiftçi ailesinin oğlu olarak Çin'in güneyinde Xiang-Shan'da 12 Kasım 1866'da doğdu. Çalışmak için Hawai'ye göçen ağabeyinin yanına gitti. Bir İngiliz misyoner okulunda üç yıl, bir Amerikan Okulunda bir yıl öğrenim gördü. Batı kültürüyle yetişip Hıristiyanlığa karşı ilgi duydu. 1883'te doğduğu köye döndü. Çeşitli okullarda orta öğrenimini tamamladıktan sonra 1892'de Hong-Kong'da Çinliler için açılan tıp okulunu bitirerek doktor oldu.

Kanton'da çalışırken, mesleğini bırakıp siyasete atıldı. İktidarda bulunan Mançu Hanedanının devrilmesi için çalışan ihtilalci teşkilatlara girdi. 1894'te üyeleri, memur, köylü ve zanaatkarlar olan Çin'i Canlandırma Derneğini kurdu. Derneğin ilkelerinin milli bağımsızlık ve sosyalizm olduğunu açıkladı.

1894-1895 yıllarında meydana gelen Çin-Japon Savaşında Çin yenilince, ülkede süren bunalım daha da arttı. Bu dönemden faydalanarak Hong Kong'a geçen Sun Yat Sen bir ayaklanma başlattı. Fakat başaramadı. Neticede Çin'i terk etmek zorunda kaldı. 16 yıl müddetle yurt dışında kaldı. İngiltere, Kanada ve Japonya gibi ülkelerde kaldığı sırada, ihtilalci fikirleri Çinliler tarafından benimsendi. Yurt dışından idare ettiği ihtilalci gruplar kurdu. Bu gruplar ve yayınlar aracılığıyla ülkede etkileyici bir propaganda yürüttü. 1905'te Tokyo'da kurulan Tongmeng Hui (Birleşik Parti) adlı ihtilalci koalisyonun başına geçti. Birçok ayaklanma düzenledi. Ancak istediği sonucu alamadı.

1911 senesinde Çin'in bazı bölgelerinde Mançu Hanedanına karşı başlayan ayaklanmalar çok geçmeden ülke çapında yaygınlaştı. Aralık 1911'de Şanghay'a dönen Sun Yat Sen, Nanjing'de toplanan Temsilciler Meclisi tarafından geçici cumhurbaşkanlığına seçildi. 12 Şubat 1912'de İmparator tahttan ayrıldı. Anlaşma üzerine ertesi gün vazifeden ayrılan Sun Yat Sen'in yerine Yuan geçti. Sun Yat Sen'in Yuan ile de arası açıldı. Bulunduğu yeni ihtilal teşebbüsünde başarılı olamadı ve Japonya'ya kaçtı. İç muhalefete ve dış baskılara karşı koyamayan Yuan 1916'da devrilince yerine başbakan Duan Qirui geçti. Bir yıl sonra Duan Qirui'e karşı ayaklanma çıkarmak gayesiyle Şanghay'dan Guangdong'a gitti. Temmuz 1917'de rakip bir idare kurduysa da askerlerin desteğini kaybettiği için 1918 ortalarında Şanghay'a dönmek zorunda kaldı. Rusya'da Ekim 1917'de ihtilal yaparak Çarlık rejimini deviren Bolşevikleri örnek alan Sun Yat Sen, lideri bulunduğu Koumingtang'ı (Milli Halk Partisi) yeniden teşkilatlandırdı. Çin Komünist Partisiyle ittifak kurarak mücadelesini devam ettirdi.

Üç Çinli komünistin Koumintang Merkez Yürütme Konseyine alınmasını ve bir askeri akademi kurulmasını sağladı. Bu akademinin başına Çan Kay-Şeh'i getirdi. Partiyi yeniden faaliyete geçirme çalışmaları sırasında bir seri konferansla, üç Halk İlkesi ve beş Yuan Sistemi diye adlandırdığı fikirlerini ortaya koydu. Bu çalışmalarını sürdürdüğü sırada tutulduğu kanser hastalığından kurtulamayarak 12 Mart 1925'te Pekin'de öldü. Fikirleri kendinden sonraki idareciler tarafından uygulanan Sun Yat Sen'in eşi 1949'da kurulan Çin Halk Cumhuriyetinde önemli vazifelere getirildi.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Sun Yat-sen
2 yıl önce

Sun Yat-sen (孫逸仙, hao: 中山/中山, Chung-shan/Zhongshan; 12 Kasım 1866 - 12 Mart 1925), geçici ilk başkan olarak görev yapan Çinli bir devlet adamı, doktor...

Sun Yat-sen, 12 Kasım, 12 Mart, 1866, 1923, 1925, Çin
Sun
2 yıl önce

müzik eğitimcisi. Sun Tzu - M.Ö. 500'de Wu Devleti'nde (Şimdiki Çin) yaşayan ünlü Çinli general ve askeri teorisiyendir. Sun Yat-sen - modern Çin'in babası...

Sun Microsystems, 1888, 1972, 1980, 1982, 1990, 2005, ABD, AMD, Aralık, Autodesk
Mao takımı
6 yıl önce

Zedong), Çinde Sun Yat-sen-takımı (cin. 中山装/中山裝, Zhōngshān zhuāng „Zhongshan-takımı“) olarak biliniyor. İlk Çin cumhurbaşkanı Sun Yat-sen (çin. Sūn Zhōngshān)...

Mao takımı, Kültür, Mao, Taslak, Çin, Sun Yat-sen
Song Qingling
6 yıl önce

başkanlık yapmış önemli bir politikacıdır. Çin Cumhuriyeti'nin kurucusu Sun Yat-sen'in karısı, 20. yüzyılın başlarında Çin'in en önemli politikacılarıyla...

Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi
2 yıl önce

Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi (Sun Yat-sen Üniversitesi de denir. Rusça: Коммунистический университет трудящихся Востока имени Сунь Ятсена), TKP'nin...

Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi, 14 Nisan, 1921, 21 Ekim, Bakü, Doğu Perinçek, Komintern, Nazım Hikmet, Rusça, TKP, Taslak
Çin'in posta tarihi ve posta pulları
2 yıl önce

görünen portre Sun Yat-sen idi) 5000 $ a yükseldi. 1947 yılı birkaç anı basımı ve daha sonra enflasyonu gördü. O yıl bir erik çiçekli Sun Yat-sen basımı 50...

Çan Kay Şek Anıt Mezarı
6 yıl önce

Yang Cho-Cheng'in tasarımı seçildi. Yang, Nankin'de bulunan Sun Yat-sen Türbesi (Sun Yat-sen, Kuomintang tarafından partinin ve Çan Kay Şek hükûmetinin...

Giuseppe Mazzini
2 yıl önce

devrimci Kwame Nkrumah ve Çin Ulusunun Babası olarak anılan Çinli siyasetçi Sun Yat-sen vardır. İtalya'nın birleşmesi İtalya tarihi Giuseppe Garibaldi Karbonariler...