V. Karl

Kısaca: V. Karl (Fransızca: Charles Quint/Beşinci Charles telafuzu Şarlken' ; İspanyolca: Carlos V)([İtalyanca]]: Carlo V); 24 Şubat 1500 – 21 Eylül 1558), Kutsal Roma İmparatoru, İspanya Kralı, Habsburg Hollandası Lordu ve Burgundi Kontu. Şarlken, 24 Şubat 1500 tarihinde Belçika'nın Gent şehrinde doğdu, babası Habsburg Hanedanından Güzel Filipe, annesi ise Kastilya ve Aragon Prensesi Kastilyalı Joanna'ydı. ...devamı ☟

V. Karl
V. Karl

thumb|200px|Şarlken V. Karl ya da Şarlken (24 Şubat 1500-21 Eylül 1558) Kutsal Roma Germen İmparatoru.

Şarlken Belçika`nın Gent şehrinde (24 Şubat 1500 tarihinde doğdu, Babası Habsburg Hanedanından Güzel Philippe, annesi Kastilya Kraliçesi Deli Juanna`ydı. Geleceğin imparatoru gözüyle bakıldığından ihtimamla büyütüldü. Hem Alman Habsburg, hem de Fransız ve İspanyol kanı taşıyordu ve bütün bu dilleri konuşabiliyordu. Dedesi İmparator Max, 1516 yılında ölünce Şarlken`in babası Arşidük Güzel Philippe daha önce öldüğünden kendisine büyük miras kaldı. Aynı yıl anne tarafından dedesi olan II. Fernando`nun ölümüyle Kastilya, Aragon, Napoli ve Sicilya krallıklarının taçları şahsında birleşti. Şarlken, 1519`da Alman imparatoru seçilince, Avrupa`daki en büyük imparatorluğun sahibi oldu. Alman imparatoru olarak (1519-1556), İspanya kralı olarak (1516-1556), Hollanda-Belçika kralı olarak (1516-1556) yılları arasında hüküm sürdü. İmparatorluğun sınırlarına İspanya ve ona bağlı sömürgeleri ile Avusturya-Almanya topraklarının hepsi dahildi.

Fransa ve Osmanlı İmparatorluğu ile Savaşlar

Sömürgeleri ile İngiltere ve Avrupa`da tek başına kalmış Fransa, Şarlken`in en büyük rakibiydi. Şarlken, bir Avrupa imparatorluğu meydana getirmek için Fransa ile otuz yıl süren savaşlara girişti. Önce La Bicoque (1522) ve Pavie (1525) savaşlarını kazanarak, Fransa Kralı I. François`i esir aldı. Bu durumda I. François annesi vasıtasıyle resmen Osmanlı Sultanı Kanuni Sultan Süleyman Hana baş vurup kurtarılması için ricada bulundu. Yalvarıp yakaran mektubunda dünyada oğlunu kurtaracak devlet başkanının kendisinden başkası olmadığı belirtiliyordu. Kanuni Sultan Süleyman`ın 1520`de Osmanlı tahtına çıkmasından sonra Osmanlıların Avrupa`ya akınları artmıştı ve Osmanlılar zaten kendilerini Batı Avrupa siyasetinin ortasında bulmuşlardı.

Kanuni Sultan Süleyman, hem Fransa`ya yardım etmek hem de Osmanlı çıkarlarını korumak için Macaristan Seferine çıktı. 1526`da yapılan Mohaç Savaşında V. Karl`ın yakın akrabası olan Macaristan Kralı II. Layoş`u yenip, Macaristan ve Transilvanya`yı Osmanlı topraklarına kattı. Ayrıca Barbaros Hayreddin Paşanın idaresindeki Osmanlı donanmasının, Alman İmparatorluğu donanmalarını Akdeniz`de ard arda mağlub etmesi, Şarlken`i şaşkına döndürdü. Şarlken`in kardeşi Avusturya kralı Ferdinand, Macaristan`ın geride kalan toprakların yönetimini ele geçirdi.

Kanuni Sultan Süleyman`ın bu yardımlarından başka Fransızlara uzun vadeli borçlar ve imtiyazlar vererek ekonomilerini kuvvetlendirmesi Fransa ile Avrupa`da Almanya karşısında denge sağlamak içindi. 1529`da Viyana`yı kuşatan Kanuni Sultan Süleyman, Avusturya`ya büyük kayıplar verdirdi. Şarlken`in kardeşi Ferdinand Osmanlı akınları ile uğraşırken Alman prensleri üzerindeki otoritesini yitirdi.

Şarlken bütün bu başarısızlıklara rağmen 1530`da Papa tarafından Kutsal Roma Germen İmparatoru olarak kutsandı. 1532`de Viyana önlerinde Kanuni Sultan Süleyman tarafından bir meydan savaşına zorlandıysa da buna yanaşmadı. Fransa üzerine akınlar düzenlemeğe devam etti. Bu seferlerin sonuncusu da başarısızlıkla sonuçlanınca, İspanya ve Hollanda`yı oğlu Phillipe`e verdi. Osmanlı Devletinin hiçbir zaman imparator olarak görmediği ve tanımadığı Şarlken sonunda siyaset alanından da çekilmek zorunda kaldı. imparator unvanını da kardeşi Ferdinand`a bırakarak Yunte manastırına çekildi (1557). 1 yıl sonra 21 Eylül 1558`de öldü.

Şarlken`in Savaşlarının Sonuçları

Şarlken Avrupa`da kendi egemenliği altında Katolik bir imparatorluk kurmak istemişti. Bu amaçla uzun yıllar Protestanlar ve Osmanlılarla savaştı. Ancak geniş bir alana yayılmış, farklı iktisadi, dinsel ve kültürel yapılara sahip krallıkları Katoliklik etrafında bir araya getirmeyi başaramadı.

Kaynaklar

Vikipedi

İlgili konular

1500 1516 1519 1520 1522 1525 1526 1529 1530 1532

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

V. Charles
6 yıl önce

V. Charles şu anlamlara gelebilir: V. Charles (Fransa) (1338 – 1380), V. Charles veya V. Karl (Kutsal Roma İmparatoru) (1500 – 1558), veya İbya Kralı...

Lorraine Dükü V. Charles, Fransa ülke bayrağı, Fransa, 1643, 1664, 1668, 1674, 1683, 1689, 1690, 18 Nisan
IV. Karl (Kutsal Roma İmparatoru)
6 yıl önce

IV. Karl (Çekçe: Karel IV., Almanca: Karl IV, Fransızca: Charles IV; 14 Mayıs 1316 – 29 Kasım 1378), doğum Wenceslaus (Václav), onbirinci Bohemya kralı...

Cezayir Deniz Seferi (1541)
2 yıl önce

Cezayir Deniz Seferi, (1541) yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru V. Karl'ın Osmanlı İmparatorluğu denetimindeki Cezayir'i ele geçirmek için düzenlediği...

Karl
2 yıl önce

İsveç kralı IX. Karl, İsveç kralı VIII. Karl (Karl Knutsson Bonde), İsveç ve Norveç kralı VII. Karl (Karl Sverkersson), İsveç kralı V. Karl (Kutsal Roma...

Karl, Ferdinand Piëch, Johann Karl Ehrenfried Kegel, Karl-Heinz Feldkamp, Karl-Heinz Rummenigge, Karl-Heinz Schommer, Karl Adolph Gjellerup, Karl Amadeus Hartmann, Karl Barth, Karl Benz, Karl Briullov
Habsburg-Safevî ittifakı
6 yıl önce

Avrupa'da V. Karl ve Macar kralı II. Lajos, Türklerle savaş halinde idi. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun ve İbyol İmparatorluğu'nun hükümdarı olan V. Karl...

Karl-Gerät
2 yıl önce

Karl-Gerät 2. Dünya Savaşı'nda Rheinmetall tarafından tasarlanan ve üretilen kendinden tahrikli bir kuşatma obüsü. Obüs, savaşta şimdiye kadar yapılmış...

VII. Karl (Kutsal Roma İmparatoru)
6 yıl önce

1725 yılında Karl Albert, Versay'ı XV. Louis'in düğünü için ziyaret etti ve Fransa ile sabit bir temas tesis etti. 1726 yılında Karl Albert Seçmen Prens...

I. Karl
2 yıl önce

I. Karl veya I. Charles (Karl Franz Joseph Ludwig Hubert Georg Otto Maria; 17 Ağustos 1887 – 1 Nisan 1922) Avusturya'nın son imparatoru, Macaristan'ın...