Volkanik Kemer

Kısaca: Volkanik kemer volkanik olarak aktif olan geniş bölgedir. ...devamı ☟

Volkanik kemer volkanik olarak aktif olan geniş bölgedir. Volkanik alanlar gibi diğer terimler ise daha küçük etkin bölgeler için kullanılır. Volkanik kemerler yer kabuğu ve üst manto içindeki katı maddelerin kısmi erimesiyle oluşan magmanın bulunduğu olağanüstü sıcaklıklara (700-1400°C) sahip bölgenin üzerinde bulunmaktadır. Bu bölgeler genellikle 10–50km derinliğindeki tektonik tabaka sınırları boyunca oluşmaktadır. Örneğin; Meksika’nın ve Kuzey Amerika’nın batısındaki volkanlar çoğunlukla Kanada’nın batısındaki Kuzey Kordiyera volkanik bölgesi ve orta güney Meksika’ya karşı batıdan doğuya doğru 900km boyunca uzanan Trans-Meksika Volkanik Kemeri gibi volkanik kemerler içerisinde yer almaktadır.Derinlerdeki Antik volkanik kemerlerin şekli bozulmuş ve aşınmış kalıntıları Kanada kalkanı gibi aktif olmayan volkanik bölgelerde bulunmuştur.Bu bölge 600 den 1200 milyon yıl öncesine doğru sıralanmış 150 den fazla volkanik kemeri (günümüzde ise bu bölgeler aşınarak hemen hemen düz ova şeklini almıştır) kapsamaktadır. Bunlar Yeşiltaş kemerleri formu gibi bilinen sedimanter kayaları ile birleşmiş metamofizma mafikten ultramafik’e doğrudeğişen volkanik dizilerin oluşturduğu bölgelerdir. Bunların, eski okyanusta bulunan yayılma merkezleri ve ada yayı zonlarında oluştuğu düşünülmektedir. Kanada'daki Ontario ve Quebec eyaletlerindeki Abitibi Yeşiltaş kemerleri dünyanın en geniş yeşiltaş kemerlerinden biridir. Volkanik kemerler dağ silsileleriyle benzerdir ancak dağ silsilesi içindeki dağlar tektonik plakaların çarpışarak katlanması ve faylamayla oluşan gerçek volkanik dağlar değildir.

Oluşum

Volkanik kemerler çok yönlü tektonik ayarlamalar ile oluşturulabilir. Bunlar,iki tektonik plakanın buluştuğu ve her yıl cm cinsinden ölçülen oranlarda bir plakanın bir diğerinin altından kaydığı ve mantonun içine doğru hareket ettiği dünya üzerindeki bir bölge olan yitim zonları tarafından oluşturulabilir. Bir okyanusal levha normal olarak kıtasal levhanın altına kayar; bu sıklıkla birçok deprem ve volkanlar ile orojenik bölge oluşturur. Bir anlamda yitim zonları manto ve plakalardan kalkan malzemelerin dışarı doğru gittiği bölge olan divargent sınırların zıttıdır. Volkanik kemerler ile ilgili yitim zonuna yaklaşık 2 my km³ volkanik ve plütonik madde içeren ve 3200km kadar uzanan dünyadaki volkanik bölgelerle ilgili olan en büyük yitim zonu olan Kuzey doğu Avrasyadaki Okhotsk-Chukotka kemeri bir örnektir. Volkanik kemerler uzun bir periyod boyunca birçok aktif volkanik olayın olduğu dünya yüzeyinde yerleşmiş olan sıcak noktalar tarafından da oluşturulabilir. Bu volkanik kayalar volkanik zincirler olarak adlandırılır. Kanadalı jeolog John Tuzo Wilson 1963 yılında Hawaii Adaları gibi volkanik zincirlerin gezegen yüzeyindeki derin sabit bir sıcak noktaya karşı tektonik tabakaların yavaş hareketi sonucunda olduğunu iddia etmiş,dar bir sıcak manto akıntısının manto çekirdek sınırı olarak bilinen manto tüyünden yükselmesinin sebep olduğunu düşünmektedir. Manto çekirdek sınırı olarak bilinen manto tüyünden yükselmesinin sebep olduğunu düşünmektedir. Ancak son dönemlerde bazı jeologlar Gillian Foulger üst mantonun konveksiyonunu bir sebep olarak görürler. Bu dönüşüm zıt sıcak noktaların eşlerinin geniş bir meteorların etkilerinden oluşabileceği hipotezine tam tersi olarak yeniden yükselmesidir. Jeologlar şuanda aktif olan Hawaii, Réunion, Yellowstone,Galápagos, and Iceland gibi yaklaşık 40-50 sıcak nokta tanımlamıştır. Sıcak volkanik kemerlerine bir örnek İngiliz Kolombiyası ve Kanadadaki Anahim Volkanik kemerleridir. Bu kemer Kuzey Amerika plakasının batıya doğru Anahim sıcak noktasına kayması sonucu oluşmuştur. Çoğu sıcak nokta volkanları bazaltik çünkü onlar okyanus litosferi sayesinde patlamıştır(örneğin Hawaii, Tahiti).Sonuç olarak onlar yüksek su içeren yitim zonu volkanlarından daha az patlayıcıdır. Sıcak noktaların kıtasal kabuğun altında ortaya çıkardığı bazaltik magma olan riyolit oluşturmak için ısınmış ve erimiş olan daha az yoğun kıtasal kabuğun içinde sıkışmıştır.Düşük su içermelerine rağmen bu riyolitler tamamen sıcak olabilirler ve şiddetli patlamalar oluşturabilirler. Örneğin Yellowstone Kalderası Jeolojik tarihi içerisinde birçok güçlü volkanik patlama tarafından oluşturulmuştur.

Volkanik Kemerler

Örnekler

*Andean Volkanik Kemeri *Garibaldi Volkanik Kemeri *Taupo Volcanik Zone Ayrıca Bakınız *Tektonik Kabuk *Volkanik Alan *Volkanik yay

Referanslar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.