Çağış, Bigadiç

Kısaca: Çağış (bucak merkezi), Balıkesir ilinin Bigadiç ilçesine bağlı bir köydür. ...devamı ☟

Çağış (bucak merkezi), Balıkesir ilinin Bigadiç ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Balıkesir kent merkezine 16 kilometre mesafede bulunan Çağış köyü, doğal bitki örtüsü, bereketli toprakları ve bol suyu ile tarihin bilinmeyen çağlarından bu yana iskan olunmuş bir yerdir..Zaman zaman tarlalar sürülürken bulunan seramik ve cam parçaları, sikkeler Çağış’ın sırasıyla; Antik Yunan, İskender, Bergama, Roma, Bizans ve Osmanlı devirlerini yaşadığının kanıtlarıdır.. 1200 lü yılların sonlarına doğru bölgeye gelen Türkler'in vakit geçirmeden buraya yerleştikleri çevredeki vakıf arazilerinden anlaşılmaktadır..En yakın köylerden Okuf’un ( yeni adı Esenli) Karasioğulları'na ait vakıf olması ve Çağış arazisinin tamamının Zağnos Paşa oğlu Mehmet Bey vakfına ait olması Türklerin buraya yerleşmiş olduğunu, hiç değilse Türkler tarafından tarıma açılmış olduğunu göstermektedir.. Zağnos Paşa oğlu Mehmet Bey Vakfı'na ait olan Çağış köyünün bütün arazisinin gelirinin tamamı Balıkesir’deki “Muallimhane”ye bırakılmıştı..Bu vakfın 1530 tarihindeki geliri yılda 4465 akça idi.. 1530 yılı kayıtlarında Çağış köyü; 27 hane, 9 mücerret,1 imam olarak geçmektedir.. Normal olarak her hane ortalama beş kişi olarak hesaplanır..Mücerret ise yalnız yaşayan demektir..Bunlar çoğu kez kimsesiz ihtiyarlardır.. 1573 yılı kayıtlarında köyün büyüdüğünü görmekteyiz..O yıl yapılan tahrirata göre köy 40 hane olmuş, mücerret sayısı 27 ye yükselmiştir..1530 ile 1673 yılları arasındaki bu farkın köyün bu yıllar arasında muhtemelen göç almasından kaynaklanmış olabileceğini tahmim etmekteyiz..

1840 tarihli Temettuat Defterinde Çağış 44 hanedir..Cuma namazı kılınan köylerdendi..Köyün hatibi Mustafa Efendi, imamı Abdurrahman Efendi idi..Yine bu tarihte köy kahyası Musa oğlu Hasan, köyün sığırtmacı Bigadiç'li Mehmet idi..Ayni tarihte köyün temel geçim kaynağı hayvancılıktı.. 1845 tarihinde yapılan nüfus tahririnde köy 39 hanedir..Köydeki erkek sayısı 86 dır..Bu tahrirde vergi veren hane sayısı verildiği için 5 hane muhtemelen vergi vermeyenlerden olabilir..Köy imamları, köy hatipleri ve askerler vergiden muaf tutulurlardı..Köydeki erkeklerden 35 i genç, 24 ü çocuk ve 23 ü ihtiyardı..Bu tarihte köy gençlerinden 4 ü askerde olup, 3 topçu , 1 nizamiye askeri olarak silah altındaydı.. Köyde Hristiyan nüfus bulunmamaktaydı..Ayrıca sayım yapıldığı tarihte köyde yabancı bir Müslüman genç misafir de bulunmaktaymış.. Çağış köyü ve civarı 1862 – 1864 tarihleri arasında Hüdavendigar Vilayeti Valisi Ahmet Vefik Paşa tarafından uygulanan „İskan Harekatı“nda çevrede dolaşmakta olan konar-göçer yörükler için iskan bölgesi olmuş, köye ve çevreye Yörük ve Türkmen aşireti yerleştirilmişti. „Yılvadiç“ denilen iskan mahalline Çepni Salih Bey Cemaati bu dönemde iskan edilmişlerdi.. 1865 den itibaren Kafkasya Muhacirleri Çerkesler de Çağış’a getirilip köy yakınlarında devletin kendilerine tahsisi ettiği bir devlet çiftliğine iskan edildiler.. Halk arasında „93 Muhaciri“ diye anılan 1293 (1887-1888) Osmanlı Rus Savaşı sonunda kaybedilen Rumeli Anavatanımızdan düşman esaretine düşmemek için hicret eden bir grup muhacir 1888 de Çağış’a getirilip birkaç hane köye, diğerleri de Çağış ve Akçaköy arasındaki bir devlet çiftliğine yerleştirildiler..93 Muhacirlerinin burada kurdukları köye ayni tarihte „Küçükyeniköy“ adı verildi.. Geçen yüzyılın başlarında da Çağış köyü Balıkesir’e bağlı ve sadece Türklerle meskun bir bucaktı.. 20. yüzyılın başlarında girdiğimiz ve büyük felaketler yaşadığımız 1.Dünya Savaşında „Seferberlik“le askere alınan Çağış ve civar köylerden pek çok genç devletin savunması uğruna pek çok cephede savaştılar, kan döktüler, şehit oldular..

Çağış Bucağı’na kayıtlı olan 1.Dünya Savaşı şehitlerinden tespit edebildiklerimiz şunlardır

Sırasıyla Adı,Baba Adı,Köyü,Şehit Olduğu Tarih,Yer

Ahmet - Halil - Esenli - 09.05.1915 - Çanakkale-Seddülbahir

Ahmet - İsa - Esenli - 12.04.1915 - Çanakkale-9.Fırka

Ali - Mehmet - Esenli - 26.05.1915 - Çanakkale-Seddülbahir

Mehmet - İsmail - Esenli - 1915 - Çanakkale-Soğanlıdere

Yusuf - Süleyman - Esenli - 04.04.1915 - Çanakkale

Halil İbrahim - Haşim - Yeşil Dere - 13.11.1918 - Medine Müdafası

Sabit - Mehmet - Yeşil Dere - 1916 - Meydan-ı Harpte

Süleyman - İbrahim - Yeşildere - 02.05.1915 - Çanakkale-Kanlıdere

Hüseyin - Ali - Çömlekçi - 25.05.1915 - Çanakkale-Arıburnu

İbrahim - Hasan - Çiftlik - 20.08.1915 - Çanakkale-Seddülbahir

İbrahim - Sinan - Çiftlik - 1915 - Çanakkale-Soğanlıdere

Mehmet - Mehmet - Çiftlik - 1915 - Çanakkale-Arıburnu

İsa - Salih - Akyar - 30.04.1915 - Çanakkale

İsmail - Hasan - Küçükyeniköy - 12.11.1916 - Galiçya

Nurullah - Abdullah - Küçükyeniköy - 12.11.1916 - Meydan-ı Harpte

Mehmet Emin - Seyid - Çağış - 1915 - Çanakkale

Kültür

Köyün gelenek, görenek ve yemekleri hakkında detaylı bilgi yoktur.

Coğrafya

Balıkesir iline 19km, Bigadiç ilçesine 19km uzaklıktadır..Balıkesir MYO'nun 2 kilometre ilerisindedir..Arazi genellikle ağaçlık olup köyün piknik ve mesire yeri mevcuttur..Köy, eski Bursa-İzmir karayolu üzerindedir..Balıkesir Üniversitesi yerleşkesi bu köydedir..Köy doğu ve güney yönlerinden dağlarla çevrilmiş olup kuzey ve batı yönleri ise Balıkesir ovasına açılmaktadır..Akarsu bakımından fakir bir yapıya sahip olup topraklarının bazı kısımları küçük dereler ile beslenmektedir..Bu dereler kış aylarında akmakta, yazları ise yer yer kurumaktadır..İklimsel olarak Marmara bölgesine has Geçiş İklimi'nden etkilenmektedir..Bölgede kışlar soğuk, yağmurlu ve kar yağışlı, yazlar ise kurak ve sıcak geçmektedir..Yağmurlar daha çok sonbahar ve ilkbahar aylarında görülmektedir..Bigadiç ilçesine doğru gidildiğinde ise yükseltinin artması nedeniyle daha sert bir iklim görülmektedir..Ayrıca İzmir Ege Üniversitesi Bilim Araştırma Kurulu'nun Çağış Köyü Sarıçam mevkiinde keşfettiği MOR ÇİĞDEM çiçeği de dünyada sadece Çağış köyünde yetişmektedir.

2900

Nüfus

|- 
Yıllara göre köy nüfus verileri
2010 1011
2009 1010
2008 1002
2007 1000
2000 950 1997 900


Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır..Bunun haricinde köyde çabuk işlenebilen kil madeni çıkarılmaktadır..Köy Balıkesir kent merkezine yakın olduğu için halkın bir kesimi de işçi olarak kent merkezinde çalışmaktadır..Ayrıca Bigadiç ilçesindeki Bor İşletmeleri ile irtibatlı olarak çalışan, işletmenin nakliye işlerinde görevli nakliye kamyonları köyün önemli geçim kaynaklarının başında gelir..Köyde bu kamyonlardan bol miktarda bulunmakta ve köyün ekonomik seviyesini artırmaktadır..Ayrıca köyün komşusu olduğu Balıkesir Üniversitesi kampüsü hattında çalıştırılan çok sayıda minibüs de köyün ekonomik gelirlerinden bir kısmını oluşturmaktadır..Tarımsal anlamda ise köy önemli ölçüde gelişim göstermektedir..Özellikle son yıllarda Haşhaş üretimi yaygınlaşmış ve bunun yanında buğday, sarımsak, kavun, bamya üretimi de yapılmaktadır..Tarım alanında önemli üretim miktarına sahip köyün en önemli sorunlarından biri ise üretilen ürünlerin etkin bir şekilde pazarlanamamasıdır..Bunun sebebi ise üreticilerin birlik halinde hareket etmemeleridir..Köydeki üreticilerin belirli bir ortak pazarlama politikasıyla hareket etmeleri kazancın artmasında etkili olacaktır..Bunların yanında sulama alanlarının artırılması da gerekmektedir..Bu alanların artırılmasını sağlayacak kaynaklar köyde var olduğu halde bu kaynakları kullanma çabaları projeden ileriye geçememiştir..

Altyapı bilgileri

Köyde ilköğretim okulu vardır ve civar bağlı köylerden öğrenciler servis araçları ile taşınarak Taşımalı Eğitim Sistemi uygulanmaktadır..Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır..Daha önceleri etkin şekilde hizmet veren PTT şubesi malesef günümüzde hizmet vermemektedir..Köyde Sağlık ocağı vardır..Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır..Köyde asayişi sağlamak için jandarma karakolu bulunmaktadır..Bu karakol Çağış Köyü'ne bağlı bazı köylere de hizmet vermektedir..Köyün yollarının büyük bir kısmı asfalt olmakla beraber iç mahalleler ise yeni yapılan taşlarla kaplıdır..Köy bu konuda oldukça modern bir görünüme kavuşmuştur..Köyün okulu ve camii ülkemizde birçok köyde göremeyeceğimiz şekilde ısıtma ve iklimlendirme sistemleri ile donatılmıştır..

Dış bağlantılar





Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.