{{Dil
|Dilin adı=Çuvaş Türkçesi
|Kendili dilindeki adı=чăвашла
|ülkeler=Rusya, Çuvaşistan Özerk Cumhuriyeti
|kişi sayısı=2 000 000 kişi
|sıra=?
|dil ailesi=Ural-Altay dil ailesi (tartışmalı)
|resmi=Çuvaşistan`ın ikinci resmi dilidir.
|kurum=-
|iso1=cv|iso2=chv|sil=cvh
}}
Çuvaşça ya da Çuvaş Türkçesi Türk dilinin uzak lehçelerinden biridir. Rusya`da Çuvaşistan Cumhuriyeti`nde ikinci resmi dildir. Türk dilinin en eski ayrılmış kolu olan Çuvaş lehçesini konuşan Çuvaş Türkleri Hıristiyandır. Çuvaşça`yı eski Bulgar Türklerinin Müslüman olmayan köylülerin geliştirdiği ve bugüne kadar getirdiği düşünülüyor.
Çuvaş Türkleri oldukça değişik bir Kiril alfabesinde okuyup yazarlar.
Altay dil ailesi (tartışmalı)
Türkçe
Çuvaş Türkçesi
Çuvaşça ya da Çuvaş Türkçesi Türk dilinin uzak lehçelerinden biridir. Rusya`da Çuvaşistan Cumhuriyeti`nde ikinci resmi dildir. Türk dilinin en eski ayrılmış kolu olan Çuvaş lehçesini konuşan Çuvaş Türkleri Hıristiyandır. Çuvaşça`yı eski Bulgar Türklerinin Müslüman olmayan köylülerin geliştirdiği ve bugüne kadar getirdiği düşünülüyor.
Özellikler
Günümüzde öbür Türk Lehçelerine en uzak lehçe olan Çuvaş Lehçesi`nin önemli ses değişimleri vardır:- Ş>L dönüşümü: “Taş” sözcüğündeki ş, “l” harfine dönüşmüştür: çul (burada ayrıca t>ç ve a>u değişimleri de vardır.)
- A>U dönüşümü: Örneğin “at” sözcüğü Çuvaş Lehçesinde ut şeklindedir.
- Z>R dönüşümü: Örneğin “biz” kişi zamiri Çuvaşça`da ebir şeklindedir.
- D>R dönüşümü: Örnekler: “ayak” sözcüğünün eski Türkçesi “adak” şeklindedir. Çuvaşça`da ayak sözcüğü a`nın u`ya, d`nin y`ye ve k harfinin yumuşak g`ye dönüşmesiyle şöyle bir gelişme izlemiştir: adak>urak>urağ>ura. Çuvaşça`da “ura” ayak anlamındadır.
- Koymak sözcüğünün eski Türkçesi (kod-) şeklindedir. Bugünkü Çuvaşça`da o`nun u`ya, k`nin de sert h (x)`ye dönüşmesiyle (xur-) şeklindedir.
- T>Ç dönüşümü: Bazı sözcüklerde olmayabilir. Bu değişime şu örneği verebiliriz: “taş” sözcüğünün Çuvaşçası çul şeklindedir. Bazı fiillerde bu tip değişmelere rastlamayabiliriz; dolmak fiilinin Çuvaşçası (tul-) şeklindedir.
- K>Y dönüşümü: k>ğ>y şeklinde gelişmiştir. Bazı sözcüklerde vardır: “kan” sözcüğünün Çuvaşçası “yun” şeklindedir.
Çuvaş Türkleri oldukça değişik bir Kiril alfabesinde okuyup yazarlar.
Görüşler
Çuvaşça ilgili konular
Gagavuzca
Gagavuzca Moldova`daki Özerk Gagavuzya Cumhuriyeti`nde yaşayan yaklaşık 150,000 Gagavuz Türk`ü tarafından konuşulur.Türk Dilleri Ailesi
Turki dilleri ailesi, Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Batı Çin'e kadar uzanan bir alanda anadili olarak 155 milyon kişi tarafından, ikinci dil olarakAltay Dilleri
Altay dilleri, Avrupa'dan, Orta Doğu'ya ve Orta Asya'dan Uzak Doğu'ya kadar uzanan büyük bir coğrafyada konuşulan dilleri kapsayan bir dil ailesTürk dil ailesi
Türk dil ailesi, Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Batı Çin'e kadar uzanan bir alanda anadili olarak 155 milyon kişi tarafından, ikinci dil olarak konuAltay dil ailesi
Altay dilleri, Avrupa'dan, Orta Doğu'ya ve Orta Asya'dan Uzak Doğu'ya kadar uzanan büyük bir coğrafyada konuşulan dilleri kapsayan bir dil ailesISO 639
ISO 639, dil adlarının iki ya da üç harften oluşan kısaltmalarla gösterilebilmesi amacıyla ISO tarafından belirlenmiş uluslararası kod sistUral Altay Dil Ailesi
Ural Altay Dil Ailesi, eskiden birtakım dilbilimcilerinin varlığını savunduğu, fakat üzerinde genel olarak anlaşmaya varılmamış olan kuramsOgur grubu
Ogur grubu, Oğur grubu ya da Bulgar grubu, Türk dillerinin bir koludur. Bu grubun günümüzde tek hayatta kalmış olan dili, yaklaşık iki milyonBatı Yugurca
Batı Yugurca Çin Halk Cumhuriyeti`nde Sarı Uygurlar`ın yoğun olarak yaşadığı Kansu Bölgesi`nde 4.600 kişinin ana dili olarak konuştuğu biBalkan Dilleri
Balkan dilleri, Balkanlar'da konuşulan dillerdir.