31 Mart Vakası Nedir?

ittihat ve terakki firkasina karsi ayaklanma: ittihat ve terakki'nin 30 yil boyunca mutlak bir egemenlik kurmus olan ikinci abdülhamid'i "halk seni istemiyor" deyip tahttan indirerek yerine v. mehmet resat'i geçirmesi ile ve muhalif gruplari elimine etmesi ile sonuçlandi. ittihat ve terakki' ye bagli subaylarin manastir ve selanik'te isyan cikarmalari üzerine ikinci abdülhamid 28 temmuz 1908'de ii. mesrutiyeti ilan etmisti, anayasanin tekrar yürürlüge girmesi ardindan yapilan seçimlerde ittihat ve terakki' nin adaylari çogunlugu sagladi. secimlerin ardindan iktidarda ve özellikle askerler arasinda hizla kadrolasan ittihat ve terakki her geçen gün muhalefet üzerindeki baskilarini artirdi. ittihat ve terakki' nin baskilarina karsi 13 nisan 1909'da 31 mart vakasi gerçeklesti. muhalefet kisa sürede yayildi. ancak ittihatcilarin etkin oldugu selanik'ten gelen mahmut sevket pasa komutasindaki hareket ordusu ayaklanmayi güçlükle de olsa bastirdi. istanbul'da sikiyönetim ilan edildi. ittihatcilarin çogunluk oldugu meclis padisahi indirerek yerine v. mehmet resat'i geçirdi. 1876 anayasasi'nda degisiklik yapilarak padisahin yetkileri sinirlandirildi, meclisin yetkileri artirildi. ittihat ve terakki "mesrutiyet, hürriyet..." sloganlarina ragmen giderek padisahtan daha mutlakiyetci bir yönetim olusturdular. 31 mart vakasi bahane edilerek muhalefet hem kanuni yollarla hem de komitaci usullerle sindirildi, tevkif edildi. ahrar firkasi, ittihat-i muhammedi, fedaka-ran-i millet ve heyet-i müttefika-i osmaniye cemiyeti kapatildi. her türlü muhalefet "gerici, irticaci ve halk düsmani" ilan edildi. muhalif gazeteciler faili mechullerce öldürüldü. ittihat ve terakki diktasina karsi kurulan hürriyet ve itilaf firkasi ara seçimlerde çogunlugu saglamalarina ragmen 1912 (sopali) seçimlerinden sonra muhalefetin meclise girmeleri engellendi. 23 ocak 1913'teki bab-i ali baskini ile hükümet yeniden degistirilerek 1918'e kadar süren enver pasa, talat pasa ve cemal pasalar'in eliyle fiilen bir oligarsi kurdular. ittihat ve terakki despotizmi osmanli'yi birinci dünya savasi'na sokarak devletin sonunu getirdi.

II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul'da yönetime karşı girişilen büyük bir isyandır. Avcı Taburlarının baslattığı mesrutiyet karşıtı bu ayaklanma eskiden kullanılan Rumi takvim'e göre 31 Mart 1325'te (Günümüzdeki miladi takvimle 13 Nisan 1909) başladığı için bu adla anılmıştır.