Cengiz Aytmatov

Kısaca: Cengiz Aytmatov (1928 - .... ) Kırgız yazarı, çevirmen, gazeteci ve politikacı, 12 Aralık 1928'de Kırgızistan’ın Talas Eyaleti 'ne bağlı Şeker Köyü'nde doğdu. Bişkek'de Veteriner Fakültesi’nden mezun oldu. Yazarlığa 1952' de başlayan Aytmatov, 1959'da Kırgız Pravdası gazetesinde muhabir oldu. Daha sonra Povesti Gori Stepey (Dağlar ve Steplerden Masallar) adlı öykü kitabıyla büyük ün kazandı. Bu eseri, 1963'te Lenin Ödülü'ne lâyık görüldü ve bu ödül onu aynı zamanda en genç Lenin Ödüllü ya ...devamı ☟

Cengiz Aytmatov
Cengiz Aytmatov

Cengiz Aytmatov (Kırgızca: Чыңгыз Айтматов (Çıňğız Aytmatov), Rusça: Чингиз Торекулович Айтматов) (d. 12 Aralık 1928, Kırgızistan - ö. 10 Haziran 2008, Almanya). Kırgız edebiyatçı, gazeteci, çevirmen ve siyasetçi.

Kırgız yazarı, çevirmen, gazeteci ve politikacı Aytmatov, 12 Aralık 1928'de Kırgızistan’ın Talas Eyaleti 'ne bağlı Şeker Köyü'nde doğdu. Bişkek'de Veteriner Fakültesi’nden mezun oldu. Yazarlığa 1952' de başlayan Aytmatov, 1959'da Kırgız Pravdası gazetesinde muhabir oldu. Daha sonra Povesti Gori Stepey (Dağlar ve Steplerden Masallar) adlı öykü kitabıyla büyük ün kazandı. Bu eseri, 1963'te Lenin Ödülü'ne layık görüldü ve bu ödül onu aynı zamanda en genç Lenin Ödüllü yazar da yaptı. 


Eserlerini, Kırgızca ve Rusça olarak kaleme alan Aytmatov, eserlerinin çoğunda tema olarak aşk, dostluk, savaş döneminin acıları ve kahramanlıkları ile Kırgız gençliğinin gelenek ve göreneklerine bağlılığını seçti. Aytmatov, milletinin tarih boyunca kazandığı sosyal, kültürel, ahlaki, edebi, askeri yani bütün maddi ve manevi zenginliğini eserlerine yansıtmış, yaşadığı coğrafyanın insanının tarih içinde kazandığı değerleri, acılarını, kahramanlıklarını, tecrübelerini yazıya döküp ölümsüzleştirmiş, halkının içinde düştüğü zor durumları eserlerinde en güzel şekilde anlatmış, onların çözümlerine dair ipuçları göstermiş, eserlerinde kendi ifadesi ile ‘tipik insan’ı ortaya koymaya çalışmış bir yazardır.

Hikayelerinde milletinin temel mülkü olan milli hafızaya ait efsane, destan, masal, hikaye ve türküleri ve bunların meydana geldiği şartları, ardındaki hikayeleri, insanları kullanırken, Kırgız Türk kültürünü, psikolojisiyle, duyuş ve anlayış tarzıyla, maddi manevi zenginliğiyle o kültürü bina edenlerin evlatlarına yeniden hatırlatmaya çalıştı. Ayrıca hikayelerinde halkının değerlerini, dertlerini, varsa onun içindeki çürümeyi anlatan yazarın en önemli özelliği, özüne bağlılık, kendinden, halkından, coğrafyasından haberdar olma olarak kendini gösteriyor.

Eserleri

Eserleri Türkçe'nin yanı sıra 150'den fazla dile tercüme edilerek milyonlarca baskıya ulaşan Aytmatov, 1958'de Kırgız Yazarlar Birliği Prezidyumu üyeliğine, 1962'de de Kırgız Sinematografi İşçileri Birliği birinci sekreterliğine getirildi.

Savaş sonrası yazarları arasında yer alan Aytmatov, Cemile'den önce bir kaç kısa hikaye ve Yüzyüze`yi yazdı. Ancak yazarın kendini kanıtlamasını sağlayan kitap Cemile oldu; Louis Aragon Cemile`yi "dünyanın en güzel aşk hikayesi" olarak tanımlamıştır.

Eserlerinde mitolojiye oldukça yakın durdu; ancak onunki antik anlamından farklı olarak mitolojiyi çağdaş bir zeminde sentezlemek ve yeniden yaratmaktı. Eserlerinde mitlere, efsanelere ve halk hikayelerine göndermeler yapmıştır.

Siyasal Yaşamı

Cengiz Aytmatov; edebi çalışmalarına ek olarak, Avrupa Birliği, NATO, UNESCO ve Benelüks ülkelerinin Kırgız delegeliğini üstlenmiştir. Ayrıca Kırgızistan Dışişleri eski Bakanı Askar Aytmatov'un babasıdır.

1966'da SSCB Yüksek Sovyet'i üyeliğine seçildikten sonra da 1967'de SSCB Yazarlar Birliği Yürütme Kurulu üyesi olan ünlü yazar, 1968'de Sovyet Devlet Edebiyat Ödülü’nü aldı. Son yıllarda politikaya da atılan Aytmatov, Kırgızistan Meclisi'nde Talas Bölgesi Milletvekilliğinin yanı sıra Kırgızistan 'ın Benelux Devletleri büyükelçiliğini de yapmaktadır. Uluslararası Cengiz Aytmatov Vakfı Onur Başkanlığı’nın yanı sıra “Diyalog Avrasya” dergisinin yayın kurulu üyeliğini de yapan Aytmatov, uluslararası diyalog çalışmalarıyla da tanınmaktadır.

Yapıtlarından Bazıları

  • Zorlu Geçit (1956)
  • Yüzyüze (Лицом к лицу, 1957)
  • Cemile (Kırgız Türkçesi Жамийла, Rusça Джамиля, 1958)
  • İlk Öğretmenim (Первый учитель, 1962)
  • Dağlar ve Steplerden Masallar (Повести гор и степей, 1963)
  • Elveda, Gülsarı! (Прощай, Гульсары, 1966)
  • Beyaz Gemi (Kırgız Türkçesi, Ак кеме : Ak Keme) (RusçaБелый пароход, 1970)
  • Selvi Boylum Al Yazmalım, (1970)
  • Fuji-Yama (Восхождение на Фудзияму, Fuji Dağının Tepesi 1973)
  • Gün Olur Asra Bedel ,(Kırgız Türkçesi Кылым карытар бир күн),(Rusça И дольше века длится день, 1980),
  • Darağacı - Dişi kurdun Rüyaları (Плаха, 1988)
  • Toprak Ana
  • Cengiz Han'a Küsen Bulut
  • Çocukluğum
  • Kırmızı Elma
  • Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı (Son romanı - 2007)
  • Yüzyüze (Лицом к лицу, 1957)

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Mehmet Özgül (Çevirmen)
6 yıl önce

yanı sıra, İlya Ehrenburg, Konstantin Simonov, Yevgeni Yevtuşenko, Cengiz Aytmatov, Fazıl İskender, İlya İlf, Yuri Buyda, Yevgeni Petrof veLyudmilla Ulitskaya...

Gün Olur Asra Bedel
2 yıl önce

Gün Olur Asra Bedel, Cengiz Aytmatov'un bir romanıdır. Roman, geleneklerini korumaya çalışan insanları anlatır. Komünizm sırasında yaşanan anılar, insanların...

Gün Olur Asra Bedel (kitap), 1991, Cengiz Aytmatov, ISBN, Kitap, Komünizm, Roman, Taslak, Türkçe, í–tüken Neşriyat
Beyaz Gemi
2 yıl önce

Beyaz Gemi, Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'a ait roman. Issık Gölü civarında geçen kitapta küçük bir çocuğun gözünden dönemin Sovyet yönetimine eleştirel...

Beyaz Gemi, ,
Dolon Geçiti
6 yıl önce

Kırgız yazar Cengiz Aytmatov Selvi Boylum Al Yazmalım romanında burada bulunan bir evden söz eder. Koçkor Koçkor Vadisi Cengiz Aytmatov Torugart Geçiti...

Cemile
2 yıl önce

Cemile şu anlamlara gelebilir: Cemile, Cengiz Aytmatov romanı Cemile, Orhan Kemal romanı Cemile, Georges Bizet bestesi komik opera Cemile, 2006'da Show...

Cemile, Cemile (Roman - Cengiz Aytmatov), Cemile (Roman - Orhan Kemal), Anlam ayrım
Polonya Gülümseme Nişanı
6 yıl önce

kitapları yazarı) Tove Jansson (Çocuk edebiyatı eleştirmeni) Peter Ustinov (Sinema sanatçısı, yazar) Yalvaç Ural (Şair ve yazar) Cengiz Aytmatov (Yazar)...

Aysulu Tokombayeva
6 yıl önce

“Selvi Boylum Al Yazmalım” eseriyle Türkiye de tanınan ünlü yazar Cengiz Aytmatov Aysulu Tokombayeva için duygu ve düşüncelerini her ortamda açıkça dile...

Kolhoz
2 yıl önce

konulardan biri olmuştur. Bunlar arasında Cengiz Aytmatov'un Cemile, Toprak Ana ve Elveda Gülsarı; Cengiz Dağcı'nın ise Onlar da İnsandı ve O Topraklar...