o
İngilizce o kelimesinin İspanyolca karşılığı.s. o (decimoquinta letra del abecedario inglés); símbolo del cero interj. ¡oh! (interjección)
O harfi, Fenike alfabesinde göz manasında kullanılır. Eski Mısır, Etrüsk ve Latin alfabelerinde bu harf göz şeklinde yazılırdı.
Göktürk alfabesinde o harfi u sesini belirtmek için de kullanıldı. Uygur alfabesinde o,ö,u,ü sesleri aynı işaretle gösterildi. Osmanlı alfabesinde o sesi kelime başında elif ve vav harfleriyle, kelime ortasında vav veya ötre ile gösterilirdi.
Türkçe’de normal olarak yalnız kelime başında ve ilk hecede bulunur. İkinci ve daha sonraki hecelerde o kullanılmaz. Oğul, ok, orta, oyun, otuz gibi kelimelerde o kelime başında; kol, yol, çocuk, boyun, koyun, komşu gibi Türkçe kelimelerde ise birinci hecede kullanılmıştır.
Fiillerde yarımak fiilinden gelen “yor” eki bu kaideye uymaz. Bileşik kelimeler (kara-kol) ile yabancı dillerden gelen kelimelerde bu kaideye uyulmadığı görülür (doktor, ambargo, bilanço, kadro vb.). Hatta böyle kelimelerde “o” sesi “u” veya “a” ya dönüşür. (otomobil-domabil, horoz-horuz, avukat-avoka gibi).
O, ünlem: Hayret, memnuniyet, şaşırma gibi duyguları anlatmak için kullanılır. Ancak seste söylerken bir uzunluk vardır. “O! Bu cami ne kadar güzel.”
O, üçüncü tekil şahıs zamiri: O bir çocuktu.
O, işaret sıfatı: Dünya hayatının fani olduğunu, o nimeti çabucak kaybedeceğini düşün! Yalnız bu, şu işaret sıfatlarının yanında daha da uzağı ifade eder, “bu ağaç, şu çocuk, o köy” gibi. Bu durum işaret zamiri için de aynı şekilde bir mana verir.
(O) çeşitli deyimlerde kullanılır. Onu bunu bilmem, o tarakta bezim yok, o gün, bu gün vb.
O (I)kimya
Oksijen elementinin simgesi.
o II) ünlem (o:)
Şaşma, beğenme vb. duyguları belirten bir seslenme sözü.
o (III) sıfat
1 . Uzakta olan, hakkında konuşulan kimse veya şeyi belirten bir söz:
"O kış, önceki kışlardan daha az üşüdüm."- N. Cumalı.
2 . zamir Teklik üçüncü kişiyi gösteren bir söz:
"Ben uyandığım zaman o gitmişti."- R. H. Karay.
3 . zamir İki veya daha çok şeyden, daha önce sözü geçeni gösteren bir söz.
