Ali Birinci (25 Ağustos 1947; Hendek, Sakarya), Türk tarihçi. Türk Tarih Kurumu'nun eski başkanıdır. Türk Tarih Kurumu "Şeref Üyeleri" arasında yer almaktadır.
1966 yılında Ankara Polis Kolejini bitiren Ali Birinci, Polis Enstitüsü'nün 1. sınıfından ayrılarak A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi, İktisat ve Maliye Bölümüne girip oradan 1973'te mezun oldu. 1973-1976 yılları arasında Emniyet Genel Müdürlüğünde, 1976-1988 yılları arasında ise Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünde çalıştı. 1986'da "Hürriyet ve İtilâf Fırkası" başlıklı doktorasını veren Ali Birinci, 1993 yılında doçent, 2000 yılında da Yakın Çağ Tarihi profesörü oldu.
2002-2004 yıllarında Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi'nde ders verdi. 2008 yılında Türk Tarih Kurumu başkanlığına getirilen Ali Birinci, 13 Eylül 2011'e kadar bu görevi yürüttü.
Birinci siyasi tarih, biyografi, matbuât ve kitabiyât üzerine çalışırken bu alanlarda birçok yayında bulundu ve kitaplarının çoğu Dergâh Yayınları tarafından yayımlandı. Bu sahalardaki makalelerini ise başta Kebikeç ve Müteferrika olmak üzere Tarih ve Toplum gibi dergilerde yayımladı. 31 Aralık 2020'de kendisine ait muhtelif biyografik fiş ve efemeralar Bilim ve Sanat Vakfı tarafından DSpace üzerinde arşivlenerek açık erişimde kullanıma sunuldu.
