Amasya (Şehir)

Kısaca: Amasya, Karadeniz Bölgesi'nde Amasya ilinin merkezi olan kenttir. Orta Karadeniz Bölümü'nde yer alır. ...devamı ☟

Amasya (şehir)
Amasya (şehir)

Diğer anlamı|Amasya Bilgi Kutusu Genel Yerleşim Birimi |resmi_ismi = Amasya Eski/diğer isimleri --> |göbekadı = Amaseia Bu isimde anlam ayrıştırması (sayfa ismi) --> |anlam = |motto = Birimin panaromik resmi --> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = Kralkaya |image_flag = Belediyelerin logosu --> |resim_amblem = harita --> |harita_resim = Amasya_Turkey_Provinces_locator.gif |harita_pixel = 250px |harita_başlık = Türkiye`de Amasya Gerekli; Birimin yapısı: il-ilçe-kaza veya
metropol(birden fazla ilçeden oluşuyorsa her ilçe 
kendi sayfası olmalı)-semt köy;
küçük harfler kullanılmalı; kategori yaratır -->
|idari = Şehir Gerekli; Bağlı olduğu ilin ismi; kategori yaratır --> |il_ismi = Amasya Birimin bağlı olduğu idare: İl-merkez --> |bağlı_idare = İl |bağlı_idare_ismi = Amasya Birimin en üst makamı Vali-Kaymakam --> |mülki_sıfatı = |mülki_idareci = |resmi websitesi = http://www.amasyahaber.net Büyükşehir Beldiye Başkanı-Belediye başkanı-Muhtar;
başkan_parti: belediye web sitesi veya belediye 
başkanının web sitesi-->
|başkan_sıfatı = Belediye Başkanı |başkanı = Özarslan - http://www.amasya.bel.tr birimin en eski tarihi millattan (öncesi-M.Ö. veya M.S.) --> |Kuruluş_öncesi = |Kuruluş_yılı =
          • yüzölçüm ***** -->
|area_magnitude = |toplam_km2 =1730 |yüzölcümü_kara =2,709km2 |yüzölcümü_su =1,296km2 |yüzölcümü_su_percent = |Çevre_km2 = |merkez_km2 = |rakımı =411
          • Nufus Bilgileri ***** -->
|nüfusu_tarih = |nüfusu_dipnot = |nüfusu_değeri = 74.393 |nüfusu_merkez = |nüfusu_çevresi = |nüfusu_yoğunluğu = 68 Kordinatları --> |latd= |latm= |lats= |latNS= |longd= |longm= |longs= |longEW= |alan_kodu = |posta_kodu = |plaka_kodu = 05 |dipnotlar = Birime bağlı olan birimler
ilin->ilçeleri; içelerin->Semtleri; 
içelerin->kazaları; şehir->semt  -->
|bağlı_tipi = Beldeler |bağlı_olanlar1 = Aydınca |bağlı_olanlar2 = Doğantepe |bağlı_olanlar3 = Ezinepazar |bağlı_olanlar4 = Uygun |bağlı_olanlar5 = Yassıçal |bağlı_olanlar6 = Yeşilyenice |bağlı_olanlar7 = Ziyaret |bağlı_olanlar8 = |bağlı_olanlar9 = |bağlı_olanlar10 = |bağlı_olanlar11 = |bağlı_olanlar12 = |bağlı_olanlar13 = |bağlı_olanlar14 = |bağlı_olanlar15 = |bağlı_olanlar16 = |bağlı_olanlar17 = |bağlı_olanlar18 = |bağlı_olanlar19 = |bağlı_olanlar20 = |bağlı_olanlar21 = |bağlı_olanlar22 = |bağlı_olanlar23 = |bağlı_olanlar24 = |bağlı_olanlar25 = |bağlı_olanlar26 = |bağlı_olanlar27 = |bağlı_olanlar28 = |bağlı_olanlar29 = |bağlı_olanlar30 = |bağlı_olanlar31 = |bağlı_olanlar32 = |bağlı_olanlar33 = |bağlı_olanlar34 = |bağlı_olanlar35 = köyleri yukarıya aldıysanız
beldeleri veye kazaları veya semtleri buraya  -->
|bağlı2_tipi = İlçeler |bağlı2_olanlar1 = Göynücek |bağlı2_olanlar2 = Gümüşhacıköy |bağlı2_olanlar3 = Hamamözü |bağlı2_olanlar4 = Merzifon |bağlı2_olanlar5 = Suluova |bağlı2_olanlar6 = Taşova |bağlı2_olanlar7 = |bağlı2_olanlar8 = |bağlı2_olanlar9 = |bağlı2_olanlar10 =

AMASYA, Karadeniz Bölgesi`nde bir il ve bu ilin merkezi olan kenttir. Orta Karadeniz Bölümü`nde yer alır. Anadolu`nun eski yerleşim alanlarından biridir. Hititlerden başlayarak çeşitli uygarlıkların merkezi olmuştur. Kentin bilinen en eski adı, söylendiği biçimi ile günümüze kadar hiçbir değişikliğe uğramadan gelen AMASYA`dır. Eski kayıtlarda ve buluntularda AMEEİA - AMACIA - AMACCIA ismi okunmaktadır. AMASYA isminin açık bir şekilde okunduğu, Pers, Pontos ve Roma İmparatorluğu dönemlerinde ticarette kullanılan gümüş ve bronz sikkeler (paralar) üzerinde görmek mümkündür. Bazı sikkeler üzerinde AMACCIA veya AMACIA isimlerine rastlanılmaktadır. Amasya`nın fethinden önce ve sonrasında da Türkler, AMAEİA`yı (veya AMACCIA-AMACIA) kendi dillerinde söylendiği gibi AMASYA yapmışlardır. Tahminen M.Ö. 60 ve M.S 19. yıllarda Amasya`da doğduğu bilinen ve Coğrafya ilminin mucidi olarak tanınan Strabon, yazdığı ünlü Coğrafya kitabında Amasya`dan Amasseia olarak söz etmektedir.

Coğrafi Yapı

Orta Karadeniz`de, Yeşilırmak vadisi Harşena Dağı eteklerine kurulan Amasya, 7 bin yılın üzerindeki eski tarihi boyunca krallık başkentliği yapmış, bilim adamları, sanatkarlar, şairler yetiştirmiş, şehzadelerin eğitim gördüğü bir belde olmuştur. Kurtuluş savaşının başlangıç temelleri de Amasya`da atılmıştır. Amasya, tarihi ve kültürel zenginlikleri yanı sıra, özellikle Yeşilırmak kıyısına yapılmış Yalıboyu evleri ile dikkat çekmektedir. Dünyanın en güzel Misket elması, kiraz, şeftalisi ve bamyasının üretildiği, tarih ve doğanın birlikte bulunduğu ilginç bir antik kent görmek istiyorsanız sıcakkanlı ve misafirperver Amasya sizi bekliyor. ilçeleri, Amasya (merkez), Göynücek, Gümüşhacıköy, Hamamözü, Merzifon, Suluova, Taşova`dır. Göynücek, Çekerek Irmağı Vadisi`nde I kurulan ilçeye 8 km. uzaklıktaki Çekerek vadisine bakan kayalık üzerinde kurulmuş Gökçeli kalesi ilçenin önemli tarihi eseridir. Roma Döneminde garnizon olarak kullanılan Kalede 98 basamaklı merdiven ile gizli bir yol bulunmaktadır, ilçe merkezine 6 km. uzaklıkta bulunan Çamurlu köyü ilice mevkiinde çıkan kaynak suyunun böbrek taşlarına karşı tedavi edici özelliği olduğu söylenmektedir. Gümüşhacıköy, ilçe merkezindeki Bedesten, Büyük hamam, Koyun pınarı ve Kabak çeşmesi; Gümüş beldesinde yer alan Haliliye Medresesi, Yörgüç Paşa Cami, Darphane Cami, Maden Cami (Eski Kilise) ilçenin Selçuklu ve Osmanlı dönemi mimari eserleridir. Şarlayuk beldesi ise yeşilin her tonunun bulunduğu, altyapısı olan bir mesire yeridir. Hamamözü, inegöl dağlarının doğu ve kuzey eteklerinde kurulmuştur, ilçe merkezinde bulunan Arkut Bey kaplıcası yörenin önemli dinlenme ve piknik yeridir, ilçe merkezine 1km. uzaklıkta olan Kahramanlar içmesi bağırsak parazitlerine iyi geldiği bilinmektedir. Merzifon, il merkezine 49 km. uzaklıktadır. 7. yüzyıl sonlarında Merzifonlu Kara Mustafa Paşanın Sadrazam olmasıyla Merzifon köklü imar değişikliğine uğramıştır. Yapılan arkeolojik araştırma ve bulgulara göre Amasya`da ilk yerleşme M.Ö. 5500 yıllarında başlayıp Hititler, Frigler, Kimmerler, İskitler, Lidyalılar, Persler, Hellenistik - Pontuslar, Roma İmparatorluğu, Bizans, Danişmendliler, Selçuklu, İlhanlı ve Osmanlı dönemlerinde de kesintisiz olarak devam etmiştir.

Bu dönemlerin arkeolojik yerleşim yerlerine ait kalıntılar halen mevcuttur. Amasya merkezinde uygarlıklarından derin izler bırakan Pontuslar`ın (M.Ö.333 - M.Ö.26) Krallarının ölümünden sonra kayalara oymak suretiyle yaptıkları Kral Kaya Mezarları, bu gün bile ilimizin anıtsal eserleri arasında yer almaktadır. M.Ö. 26 - M.S.395 tarihleri arasında Roma egemenliğine geçen ilimiz ve çevresinde bu uygarlığa ait su kanalları, kaleler, köprüler vb. eserlerden bazıları günümüze kadar gelebilmiştir.

700 yıl Bizans egemenliğinde kalan Amasya`yı 1071 yılında Anadolu`ya giren Alparslan`ın komutanlarından Melik Ahmet Danişment Gazi 1075 yılında fethederek burada ilk Türk Egemenliğini kurmuştur. Bundan sonra Amasya`da Selçuklu egemenliği görülmektedir. Bu dönemde yaşamış olan vali ve emirler yaptırdıkları medrese, cami, türbe gibi eserlerle kentimizi Anadolu`nun en büyük kültür merkezi durumuna getirmişlerdir. Selçuklular 1243`deki Kösedağ Savaşı`nda Moğollara yenilmiştir. 1246 yılında başlayan Moğol istilasında, ilk Amasya Valiliği Seyfettin Torumtay`a verilmiştir. İran`da kurulan İlhanlılar, 1265`te Anadolu`yu hakimiyetleri altına alarak, yönetime el koymuş ve kendisine bağlamışlardır. Kentimizde yaşamış bazı İlhanlı şahsiyetlerinin mumyaları halen Amasya Müzesinde teşhir edilmektedir.

Şehzadeler Şehri

Amasya, Osmanlı zamanında öylesine önemsenmiş ki, yükseliş döneminde tahta geçen bütün padişahlar burada “Sancak beyiliği” (Valilik) yapmışlardır. II.Murat ve Yavuz Sultan Selim Amasya`da doğmuştur. Şehzadelerin ilk eğitim aldıkları ve devletin başına geçtikleri vakit Amasya`da valilik görevinde bulunmalarından dolayı “Şehzadeler Şehri” diye anılmıştır. II.Bayezid Abidesi “Fatihin oğlu, Yavuzun pederi Bayezid`in gençliği burada geçti. 332” Cümlelerin yer aldığı II.Bayezid Anıtı, Saraydüzü mevkiine 1916 yılında dikilmiştir.



Milli Mücadelede Amasya

19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun`da başlayan Kurtuluş Savaşı`nın (Milli Mücadele)`nin ilk adımı, 12 Haziran 1919 tarihinde Mustafa Kemal`in Amasya`ya gelmesiyle devam etmiştir.

Kurtuluş mücadelesinin planları hazırlanmış, Erzurum Kongresi ve Sivas kongresi `nin toplanmasına burada karar verilmiş, 22 Haziran 1919 tarihinde yayınlanan "Amasya Genelgesi" ile "Milletin İstiklalini Yine Milletin Azim ve Kararı Kurtaracaktır" denilerek Milli Mücadele burada fiiliyata geçirilmiştir. Bu itibarla, Amasya, Türkiye Cumhuriyeti`nin kuruluşunda da ilk önemli adımın atıldığı yer olmuştur.

Bazı Okullar



Dış Bağlantı



ilçe-taslak

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Amasya (şehir) Resimleri

Amasya
2 yıl önce

bile şehir merkezinde kar etkisizdir. Amasya Valiliği Web Sitesi Amasya Belediyesi Web Sitesi 1973 Amasya İl Yıllığı (Amasya Valiliği) ^ "Amasya İli 31...

Amasya, 12 Haziran, 1919, 19 Mayıs, Amasya (il), Amasya Genelgesi, Amasya İli, Anadolu, Bedesten, Belediye Başkanı, Bizans
Amasya (il)
2 yıl önce

Osmanlı Anadoluda Türklerin ilk şehir hayatına geçiş yaptıkları yerlerden birisi de Amasya olup öz be öz Türk oymaklarının Amasya ve civarında yerleşmiş olması...

Amasya (anlam ayrımı)
6 yıl önce

Amasya: Amasya - Türkiye'de bir il Amasya - Amasya ili merkezi olan şehir Amasya, Bozdoğan - Aydın ili Bozdoğan ilçesine bağlı mahalle Amasya - MÖ 797...

Amasya Üniversitesi
2 yıl önce

Amasya Üniversitesi, 17 Mart 2006 tarih ve 26111 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 15 yeni üniversite kurulması hakkındaki 5467 Sayılı...

Amasya'nın ilçeleri
2 yıl önce

Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23) Amasya ili nüfusu: 335.494'dür. Bu nüfusun %74,2'si şehirlerde yaşamaktadır (2020 sonu). İlin yüzölçümü 5.628...

Amasya, Coğrafya, Türkiye, Türkiye'nin illeri
Merzifon
2 yıl önce

Merzifon, Amasya'nın bir ilçesi. İlçenin adının kökeni hakkında çeşitli varsayımlar mevcuttur: MÖ 700'lü yıllarda Merzifon'un 4 km doğusunda, bugün Marınca...

Merzifon, Amasya, Merzifon, Amasya, Amasya (il), Ankara, Emevi, Frigler, Göynücek, Amasya, Gümüşhacıköy, Amasya, Hamamözü, Amasya, Hitit
Kalmar
2 yıl önce

ile kardeş şehir oldu". 5 Mart 2008. Erişim tarihi: 28 Mart 2021.  ^ "Kalmar ile Amasya kardeş şehir Kaynak: Kalmar ile Amasya kardeş şehir". 17 Mart 2008...

Gümüşhacıköy
2 yıl önce

Gümüşhacıköy Amasya ilinin en batıdaki ilçesidir. Daha önceki adı Hacıköy iken Gümüş Nahiyesi ile adı birleştirilerek Gümüşhacıköy denmiştir. Karadeniz...

Gümüşhacıköy, Gümüşhacıköy