Anı

Kısaca: (Os. Hatıra, Zikir, Tezekkür, Hafıza, Kuvei hafıza, Tahattur, Fr. Souvenir, Al. Erinnerung, İng. Remembrance, Recollection, İt. Ricordo) Bilinçte yenilenen... ...devamı ☟

(Os. Hatıra, Zikir, Tezekkür, Hafıza, Kuvei hafıza, Tahattur, Fr. Souvenir, Al. Erinnerung, İng. Remembrance, Recollection, İt. Ricordo)
      Bilinçte yenilenen...

Anıedebiyatta kişisel yaşantının bütününü veya belli bölümlerini kapsayan, bu dönemlerdeki gözlemleri dile getirmek amacıyla yazılmış metinlerdir. Otobiyografi ile karıştırılabilen anı, ondan dışsal olaylara verdiği önem ile ayrılır. Anıda kişisel yaşam izlenimlerinin yanı sıra bu izlenimlerin dış boyutları da geniş olarak yer alır. Otobiyografide yazar öncelikle kendilerini konu edinirken anı yazarları çoğunlukla çeşitli tarihsel olaylarda rol oynamış veya bu olayların yakın gözlemcisi olmuş kişilerdir.

Ruhbilim terimi olarak anı, daha önce bilinçte bulunmuş olanın yine bilince gelmesini kapsar. Anımsama'dan farkı, daha önce bilinçte bulunmuş olduğundan açık seçik bilinmesidir. Eskiden yaşamış olduğumuzu iyice bildiğimiz bir olay anı'mızdır, ama bunu açık seçik bilmiyor ve eski deyişle "hayal meyal hatırlıyorsak" anımsıyoruz demektir. Bilinçte yansıyan herhangi bir nesne ya da olay belleğe geçip saklanmakla anı'laşır. Anılar, ruhbilimsel anlamın dışında, insanı, tarihsel geçmişine bağlayan bilgilerdir. Örneğin herhangi bir nesne ya da olayı gerektiğinde kullanmak üzere bellekte saklamaya anıda-tutma (İng. Retention) denir. Gerçek bir anı olmayıp da gerçekmiş gibi sanılan izlenimlerin bilinçte belirmesi anı karışıklığı (Os. Teşevvüşü tahattur, Fr. Paramnénie)'dır. Bk. Bellek, Bilinç, Anımsama, Anı Çağrısı, Anıların Saptanımı, Anıların Tanınması, Anıların Üremesi.

Genel konuları ve çeşitleri

Anılar genellikle siyasi ve edebi olmak üzere iki kategoriye ayrılır ancak bunlar kesin sınırlandırmalar değildir. Bir siyasi anı kitabında edebî anılar da olabilmektedir. Kimi anı kitapları da toplum içinde belli özellikleriyle seçilmiş kişilerin portrelerinden oluşmaktadır.

Anı türünün en bilinen örnekleri Cevat Şakir Kabaağaçlı, Yakup Kadri Karaosmanoğlu,Halide Edib Adıvar ve Falih Rıfkı Atay vermiştir. Mavi Sürgün, Falih Rıfkı' nın Çankaya, Halide Edib'in Mor Salkımlı Ev ile Türk'ün Ateşle İmtihanı ve Yakup Kadri'nin Gençlik ve Edebiyat Hatıraları anı türünün cumhuriyet dönemindeki en güzel örnekleridir.

Anılar iki başlık halinde incelenir:

A) Olay merkezli anılar: Bu tür metinlerde yazar yaşadığı ya da tanık olduğu olayları anlatır.

B) Kişi merkezli anılar: Bazı kişilerin yazar üzerinde bıraktığı izlenimlerin ya da onlarla yaşanan bazı olayların anlatımı üzerinde kurulmuş kişilerin türlü özellikleri üzerinde yoğunlaşmış metinlerdir. Yazar tanıdığı kişilerin portrelerini çizer onların kendisinde bıraktığı izlenimleri aktarır onlarla yaşanmış ilginç ve önemli olayları dile getirir.

Özellikleri

  • Geçmiş, bir kişinin ağzından kişisel yargılar ve yorumlarla verilir.
  • Tarihsel gerçeklerin öğrenilmesine katkı yaptığı için tarihçilere ışık tutar.
  • Okur düşünülerek yazıldığından içtendir ve bu yönüyle çok tutulur.
  • Her zaman nesnel anlatım söz konusu değildir, genellikle öznel anlatım görülür.
  • Yazar, çoğu zaman geçmişte yaşadığı olayları anlatır.

Tarihçe

Anı ile günlüğün karşılaştırması

Anı ile günlük karıştırılmamalıdır. Anı geçmişe dönüktür. Yaşanmış, bitmiş olayların üzerinden uzunca bir zaman geçtikten sonra yazılan yazı türleridir. Günlük ise içinde bulunulan zamana yöneliktir.

  1. Anı da günlük gibi bir kişinin başından geçen gerçek yaşantılardan kaynaklanan yazı türüdür.
  2. Günlük yaşanırken anı ise yaşandıktan sonra yazılır.
  3. Anılar, yazarların yaşlılık çağlarında yazdıkları ve yaşamları boyunca karşılaştıkları olayları kafasında iz bırakmış olan olayları nesnel bir şekilde ortaya koyan yazılardır. Günlükler ise daha öznel, derin, içten ve ruhun derinliklerinden kopup gelen anlık duygu ve düşünceler hakimdir.
  4. Anı yazılarının anlatım açısından kurgusal niteliklere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Günlükler ise kurgudan uzak yoğun düşüncelerin toplamıdır.

Kaynakça

  1. ^ Öğretici Metinler 28 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 26 Mayıs 2016
Vikipedi

Anı

1 . Geçmişte yaşanmış çeşitli olaylardan belleğin sakladığı her türlü iz, hatıra:
"Üstadın bu anıyı anarken gözlerindeki mutluluk pırıltısına gıpta etmiştim."- H. Taner.
2 . edebiyatYaşanmış olayların anlatıldığı yazı türü, hatıra:
"Halit Ziya Uşaklıgil'in anılarını topladığı 'Kırk Yıl'ın son ciltleri şiire başladığım yıllarda çıkıyordu."- N. Cumalı.

Anı

Türkçe Anı kelimesinin İngilizce karşılığı.
[Ani] adj. instantaneous, sudden, snap, rapid, abrupt, flash
n. moment, split second, second, instant, wink, flash, jiff, jiffy, trice
n. remembrance, memory, recollection

Anı

Türkçe Anı kelimesinin Fransızca karşılığı.
souvenir [le], commémoration [la], mémoire [la]

Anı

Türkçe Anı kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Andenken, Erinnerung, Gedächtnis

misafir - 8 yıl önce
kardeş kim hazırladıysa hiç bi işe yara mıyor hiç bi bilgiyide adam aıllı bulamıyorum ..

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Ani
2 yıl önce

Ani şu anlamlara gelebilir: Ani Gürcistan’ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi’nde bir köy Ani, günümüzde Türkiye'nin Kars ilinde bulunan...

Ani, Abbasi, Ahıska, Alparslan, Arpaçay, Ayasofya, Bizans, Ermeni, Karakoyunlu, Kars, Kürt
Anime
2 yıl önce

Anime (Japonca: アニメ), Japonya'ya özgü çizim sanatıyla çizilmiş kısa/uzun çizimlerdir. Anime kelimesi İngilizcedeki animation kelimesinin kısaltılmış halidir...

Anime, 1958, 1980, 1990, 1996, 2000, Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Animasyon, Anime Kişilikleri, Ash
Hayali anı sendromu (psikolojik kurmacalar)
6 yıl önce

Hayali anı sendromu veya sahte anı sendromu, aslında hiçbir zaman var olmamış olmasına rağmen gerçek mekan ve gerçek kişilerle zihinde yaratılan bir hikâyeleme...

Zofia Rizi Anı Evi
6 yıl önce

Zofia Rizi Anı Evi, İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan Polonezköy'un en eski evlerinden biridir. Halkın ziyaretine açık olan Zofia Rizi Anı Evi'nde Polonezköy...

Zofia Rizi Anı Evi, 1881, 1883, Beykoz, Polonezköy, Polonya, Polonya köy evi, Türk, Türkçe, İstanbul
Anime News Network
6 yıl önce

Anime News Network ( ANN ) ( Animasyon Haber Ağı ), Japonya ve Kuzey Amerika'daki, Japon anime ve mangaları , popüler Japon müzikleri ve diğer otakular...

Altın Portakal Yıldırım Önal Anı Ödülü
6 yıl önce

Altın Portakal Yıldırım Önal Anı Ödülü, Antalya Altın Portakal Film Festivali kapsamında 1999 yılından beri geleneksel olarak verilen yarışma dışı ödül...

Ana Lucia Cortez
2 yıl önce

Ana Lucia Cortez, ABC dizisi Lost'ta Michelle Rodriguez tarafından canlandırılan kurgusal bir karakterdir. Ana Lucia ilk kez birinci sezon finalinde konuk...

Antonov An-225
2 yıl önce

Antonov An-225 Mriya (Ukraynaca: Антонов Ан-225 Мрія, NATO rapor ismi 'Cossack'), merkezi Ukrayna'da bulunan Antonov Tasarım Bürosu (Antonov Design Bureau)...

Antonov An-225, Wikimedia Commons