Türkçe Bilgi: Arpayazı, Refahiye

Arpayazı, Erzincan'ın Refahiye ilçesinin köylerinden biridir. Eski adı Bekolar olan köyün ilçeye uzaklığı 8 km'dir. Refahiye ilçe merkezinin batısında, İliç yolu üzerindedir. Köyün kurucuları Sivas İmranlı'nın Mustolar köyünden göçüp bu bölgeye yerleşenlerdir. Kaymakamlık resmi sitesine göre 1877 Osmanlı-Rus Savaşı döneminde gerçekleşen bu göç, köy sakinlerinin anlatımıyla çok daha eski dönemlere dayanır. Mezra tipi dağınık bir yerleşimin olduğu köyde, tarih boyunca pek çok mahalle ve kimisi tek hanelik mezralar oluşmuştur. Bu yerleşimlerin başlıcaları Fedeyler, Orta Mahalle, Taşdibi, Kazım, Temür mahalleleridir. Günümüzde köy okulunun ve fırınının da bulunduğu Fedeyler mahallesi köyün merkezi haline gelmiştir. Bu mahallede karayolu kenarında 1993 yılında yapılan evi, çoğunlukla İstanbul'dan emeklilerin yazları köyde geçirmek niyetiyle yaptırdıkları evler izlemiş ve toplu bir köy görüntüsü oluşmuştur. Bugün Fedeyler ve Taşdibi mahalleleri dışında yerleşim hemen hemen yoktur. Köyde yakın geçmişe kadar geleneksel yöntemlerle arpa-buğday tarımı ile birlikte küçük çapta hayvancılık yapılmaktaydı. 1980'lerin sonuna kadar kağnı, karasaban, döven temel üretim aracı olarak kullanılmaktaydı. Konut ve ahırlar da geleneksel toprak damlı, yığma taş ve çamur sıvalı, çoğunlukla kullananların kendi emekleri ile yaptıkları ilkel yapılardı. 1983 yılından sonra Türkiye'de gerçekleşen kabuk değişimi Arpayazı köyünü de gecikmeli olarak etkilemiştir. Köye elektrik ilk olarak 1985 yılında, telefon ise 1990'ların başında gelmiştir. Aynı dönemde ilk defa iki ailenin ortaklığı ile köye traktör gelmiştir. Bu süreçte arpa-buğday tarımının yerini yavaş yavaş yonca ve yem bitkileri almış ana uğraş da büyükbaş hayvan besiciliğine dönmüştür. Kısmen arıcılık da yapılmaktadır. Toprakların verimsiz ve yetersiz olması nedeniyle, ağır çalışmaya karşılık düşük gelir elde edilmesi, gençlerin yoğun olarak köyü terketmelerine neden olmaktadır. Bugün itibariyle toplam hane sayısı kırkı geçtiği halde, kışın aktif hane sayısı on-onbeş kadardır ve bunların yaklaşık yarısı tarımla geçimini sağlamaktadır. Geri kalanlar emekli aylığı ile geçinen yaşlı nüfustur. Köyün bir okulu bulunduğu halde, öğrenci yetersizliği nedeniyle faal değildir. Köyün çocukları ilçedeki okula devam etmektedir. Yarısı komşu Akbağ(Gezge) köyüne ait olan ve kutsal sayılan, düşük kalite mermer yapılı bir tepe olan Şaşlı Baba'nın Arpayazı köyüne ait olan kısmı, Karayolları tarafından ihale ile taşocağı olarak işletilmektedir. Bu ocaktan çevredeki kara yolu yapımı ve onarımı için beyaz mıcır çıkarılmaktadır.

Kaynaklar

Vikipedi

Arpayazı, Refahiye

Arpayazı, Refahiye Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar