Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Arzava

Kısaca: Arzava ilk çağda Anadolu'da kurulmuş olan bir devlettir. ...devamı ☟

Arzava
Arzava

Arzava ilk çağda Anadolu'da kurulmuş olan bir devlettir.

Yeri ve kuruluş tarihi

Devletin adı ve o dönem siyasi olayları içinde oynadığı rol bilinmekteyse de, ülkenin sınırları tam olarak bilinmemektedir. Arzava Batı Anadolu'da kurulmuştu. Başkenti Apasa veya Zippasla kentiydi. Bu kentlerden ilkinin Efes'in eski adı olduğu, ikincisinin de Manisa'nın hemen doğusunda olduğu düşünülmektedir. Devletin kuruluş tarihi belirsizdir. Anadolu'da yazılı belge döneminden önce çeşitli küçük şehir devletleri vardı. Arzava'nın da bu küçük devletlerden biri olduğu, fakat Hitit döneminde de varlığını sürdürdüğü düşünülebilir. Halkı Arzava halkı Luvi kökenliydi. Zaten Hitit kaynaklarında Arzava bir başka küçük devlet olan Kizuvatna ile birlikte Luvia olarak adlandırılmaktadır. Tarihi Arzava Hitit krallığı kurulduktan kısa süre sonra Labarna (MÖ 1680-1650) tarafından Hitit krallığına bağlanmıştı. Ama devletin tamamen ortadan kaldırılmadığı ve Hititler'e bağlı olarak yaşamağa devam ettiği anlaşılmaktadır. Ancak Eski krallık döneminin sonuna doğru, yani Milattan önce 14.yüzyıl başlarında, Hititler'in Anadolu'daki egemenlik sahaları iyice daralmıştı. Bu dönemde Arzava'nın bağımsızlık kazandığı anlaşılmaktadır. Hititler çeşitli iç sorunlar içersindeyken, Arzava 14. yüzyıl içinde Anadolu'nun en önemli güçlerinden biri haline geldi. Bu dönemde Tarkhundaradu adındaki Arzava kralı ile Mısır firavunu Amenhotep III (1386-1349) arasındaki mektuplaşmalardan, Mısırlılar'ın da o dönemde Arzava'yı Anadolu'nun egemen gücü olarak gördükleri anlaşılmaktadır. Nitekim Mısır'da bulunan ve Mısır'ın diplomatik ilişkilerinin anlatıldığı Amarna mektuplarının 31 ve 32 cileri Arzava'ya ilişkindir. Bu dönemde Hititler'in vasalı olan Güney Batı Ege sahilleri Attarisiyas yönetimindeki Aka'ın saldırılarına uğruyordu. Hitit kralı Tuthaliya II (1360-1344) bir ordu göndererek Aka saldırılarını püskürtüp, Siyanti nehri dolaylarını Maddutuvata adlı bir vasalına bıraktı. (Bu nehir büyük ihtimalle Büyük Menderes nehridir.) Tuthaliya verdiği bu desteğe karşılık, Maddutuvata'nın Arzava'yı denetlemesini istiyordu. Ancak Maddutuvata kendisine yardım için gönderilmiş Hitit ordusunu arkadan vurup, Arzava ile anlaştı. Arzava kralının kızı ile evlenip, Arzava'nın kralı oldu. Zayıflama dönemine girmiş olan Hititler de uzun süre bu bölge ile ilgilenemediler. Maddutuvata bir süre için Batı Anadolu'nun büyük bölümüne hakim oldu.http://pages.sbcglobal.net/zimriel/amc/arzawa.html Fakat Hititler toparlandılar ve imparatorluk çağında Şuppiluliuma I ( MÖ 1344-1322) Arzava'nın gücünü kırdı. Gerçi Şuppiluliuma'nın ölümü ve Hitit ülkesindeki veba salgını sayesinde Arzava bir süre daha bağımsızlığını koruyabildi. Ama yeni Hitit imparatoru Mursili II (1321-1295) 1320 yılında Arzava'yı yeniden Hititler'e bağladı.Seton LLoyd: Türkiye'nin

Tarihi

(çeviren Ender Verinlioğlu) Tubitak yayınları, sf 35-40 Hitit belgelerinde savaş sonunda Hititlerin 62 000 esir aldıkları yazılıdır.Ekrem Akurgal : Anadolu Kültür

Tarihi

,Tubitak yayınları,1998, sf 85 .(Burada kral isimleri yanındaki tarihler yönetim yıllardır.) Arzava'nın yıkılışı Deniz halklarının saldırıları Hitit ve Truva gibi Arzava'nın da sonu oldu. Kentler harabeye döndü. İnsanlar iç bölgelere kaçtılar. Zaman zaman adlarını duyuran Mira, Seha ve Hanballa adlı küçük devletlerin Arzava'nın devamı olması mümkündür. Kimi tarihçiler Hitit imparatorluğunun yıkılışından beş yüz yıl kadar sonra ortaya çıkan Lidya'nın da Arzava'nın devamı olduğu görüşündedirler. Ayrıca bakınız *Hititler Dış bağlantılar * Brittannica'da Arzawa maddesi * David Ross : Arzawa

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Arzava Resimleri

Mira Krallığı
6 yıl önce

Mira Krallığı Batı Anadolu'da Arzava Kralığının Hitit İmparatorluğu tarafından yıkılması ile ortaya çıkan yarı özerk yerel krallıklardan biri (yaklaşık...
II. Tuthaliya
6 yıl önce

ilgili ipuçları verir. Arzava’nın uç bölgelerine Şuppiluluma komutasında seferler de yapılmasına rağmen bunlar sadece Arzava ilerlemesini durdurmaya...
Afyonkarahisar Kalesi
2 yıl önce

alan bir kaledir. MÖ 1350 yıllarında Hitit imparatoru II. Murşil zamanında Arzava seferinde mustahkem mevki olarak kullanılmış olan bu kale önce Hapanuva;...

Afyonkarahisar Kalesi, Afyonkarahisar, Hitit, Karahisar, Selçuklular, Arzava, II. Murşil
Kizzuvatna
2 yıl önce

ve yorumlanması alanında yapılan çalışmalar), Wiesbaden, 2004. (içinde ) Arzava Luvi dili ^ İBRAHİM, İ̇̇brahim (17 Eylül 2020). "EBU'L-FİDÂ'NIN TAKVÎMU'L-BULDÂN...
II. Arnuvanda
6 yıl önce

Arnuvanda'ya yardımcı olmuşlardır. Genç kardeş Murşili de Arnuvanda'ya Kaşka ve Arzava tehditlerine karşı yardım etmiştir. Arnuvanda'nın Hitit nüfuzunu kullanarak...
III. Arnuvanda
6 yıl önce

önceki adaşlarına, özellikle I. Arnuvanda'ya ait olduğu ortaya çıkmıştır. Arzava kralı Madduvatta ile ilgili dokümanlarda adı geçen kral, III. değil I. Arnuvanda'dır...
I. Tuthaliya
5 yıl önce

Batı Anadolu’daki 22 krallığın oluşturduğu konfederasyona verilen addır ve Arzava, Seha Nehri Ülkesi, Hapalla, Vilusa gibi ülkeleri içerir. Tuthaliya yıllıklarında...
Ayasuluk Tepesi
6 yıl önce

koymuştur. Diğer yandan Hitit Dönemi'nde Batı Anadolu'da İmparatorluk'a bağlı Arzava - Mira Krallıklarının başkenti olan Apasas'ın da Ayasuluk Tepesi olduğu...