Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Birleşkebirim

Kısaca: Birleşkebirim (fr. synthí¨me): İki, ya da daha çok anlamsal birimi (sözcüğü) içeren fakat bir tek sözcük ya da tek bir gösterge olarak işlev gören sözcük ya da göstergeye birleşkebirim denir. Bileşik sözcüklerin tümü birleşkebirimdir. Türkçedeki demirbaş, hanımeli, kuşpalazı, yavruağzı, balıksırtı, tavukkarası, acıağaç, adamotu, incehastalık, sigaraböreği, ketenhelva, doğumevi, kolbaşı, basımevi, karatavuk, yerkabuğu vb. gibi sözcükler birleşkebirime örnek verilebilir. Andrí© Martinet, sö ...devamı ☟

Birleşkebirim (fr. synthí¨me): İki, ya da daha çok anlamsal birimi (sözcüğü) içeren fakat bir tek sözcük ya da tek bir gösterge olarak işlev gören sözcük ya da göstergeye birleşkebirim denir. Bileşik sözcüklerin tümü birleşkebirimdir. Türkçedeki demirbaş, hanımeli, kuşpalazı, yavruağzı, balıksırtı, tavukkarası, acıağaç, adamotu, incehastalık, sigaraböreği, ketenhelva, doğumevi, kolbaşı, basımevi, karatavuk, yerkabuğu vb. gibi sözcükler birleşkebirime örnek verilebilir. Andrí© Martinet, sözdizimsel ölçütü göz önünde bulundurarak, dizim (fr. syntagme) ve birleşkebirim şeklinde iki tür anlambirim olacağını söyler. Dizim, aralarında çok sıkı bir ilişki bulunan iki ya da daha çok anlambirimden oluşur. Bu anlambirimler arasındaki ilişki yer aldığı sözce içerisinde gerçekleşir (Demir eriyor. Kapı demirden. Emir demiri keser). O halde aynı anlambirim bir başka sözcede bir başka anlambirimle benzer bir ilişkiye girebilir. Birleşkebirim ise vericinin tek bir dilsel gösterge olarak kullandığı, iki farklı anlambirimin birleştirilmesi ya da türetilmesi ile oluşturulan bir anlambirimcik sınıfıdır (demirbaş). Anlambirimler dizim içinde özgürdürler; birleşkebirim içindeyse, iki anlambirim yeni bir anlambirim olarak işlev gördüğüne göre, bir arada bulunmak ve birbirinden ayrılmamak zorundadır.

Kaynaklar

Vikipedi

İlgili konular

dil

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.