Bünyamin (Tudelalı)

Kısaca: Tudelalı Bünyamin (12. yy) Ortaçağ Yahudi gezginlerinin en önemlisi diye bilinen Bünyamin bin Yona, 1130 dolaylarında, İspanya'nın kuzeyinde, 1114'te Araplardan alınıp Navarra Krallığı'na katılmış olan Tudela (Tuteyla) kentinde doğdu. 1159-1167 arasında başlayan Doğu Akdeniz'e ve Ortadoğu'ya yolculuğu, 1172-1173'te bitti. Ölüm yılı bilinmemektedir. ...devamı ☟

Tudelalı Bünyamin (12. yy) Ortaçağ Yahudi gezginlerinin en önemlisi diye bilinen Bünyamin bin Yona, 1130 dolaylarında, İspanya'nın kuzeyinde, 1114'te Araplardan alınıp Navarra Krallığı'na katılmış olan Tudela (Tuteyla) kentinde doğdu. 1159-1167 arasında başlayan Doğu Akdeniz'e ve Ortadoğu'ya yolculuğu, 1172-1173'te bitti. Ölüm yılı bilinmemektedir. Tudela'dan Barcelona'ya gelen Bünyamin, buradan Marsilya, Cenova ve Pisa yoluyla Roma'ya varmış ve sonra Otranto'dan karşıya geçerek, Tesalya, Makedonya ve Trakya yoluyla Kostantinopolis'e ulaşmıştır. Geçmiş olduğu yerlere ait bilgiler özellikle oralarda bulunan Yahudi cemaatleriyle ilgilidir. Bünyamin Konstantinopolis'e geldiğinde Bizans tahtında I. Manuel Komnenos (hükümdarlığı 1143-1180) vardı. Bünyamin'e göre o dönemde Bizans başkenti dünyanın en önemli ve en zengin kenti olup, ancak Bağdat'la kıyaslanabilirdi. Oraya Bağdat'tan, İran'dan, Mısır'dan, Filistin'den, Rusya'dan, Macaristan'dan, Peçenek ve Hazar ülkesinden, Lombardiya ve İspanya'dan tüccarlar ve mallar geliyordu. Ayasofya ve Hippodrom'u gören gezgin Blahernai Sarayı'nı da anlatır. Bünyamin'e göre, Konstantinopolis'teki Yahudiler kentte barındırılmaz, Haliç'in ötesinde Pera (bugün Galata) denilen bölgeye yerleştirildi. Burada 2.000 kadar Rabbani (Doğulu), 500 Karay Yahudi ailesi vardır ve mahalleleri bir duvarla birbirinden ayrılmıştır. Bunların arasında ipek işleyen ustalar, tüccarlar ve zengin kişiler bulunmaktaydı. Ata binmelerine izin verilmezdi, ancak imparatorun hekimi Mısırlı Salamon'a bu konuda ayrıcalık tanınmıştı. Bizanslılar, savaşmayı sevmedikleri için putperest topluluklardan gelen ve barbar dedikleri kişileri paralı asker olarak Türkmenlerin hükümdarı Sultan Mesud'a (Anadolu Selçuklu Hükümdarı I. Rükneddin Mesud) (hükümdarlığı 1116-1156) karşı savaştırıyorlardı. Konstantinopolis'ten sonra denizyoluyla Haçlıların elindeki Antiokheia'ya (Antakya) gelen Bünyamin, Suriye, Irak, İran ve Mısır'ı gezdikten sonra ülkesine dönmüştür. Seferha (Gezi Kitabı) adlı eseri ilk defa 1543'te İstanbul'daki Yahudi matbaasında basılmış ve böylece bu kentte basılmış ilk kitaplardan biri olmuştur.

Kaynaklar

* Stefanos Yerasimos, Bünyamin (Tudelalı), Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 2, s. 343.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.