Cehennemtaşı
Kısaca: CEHENNEMTAŞI Alm. Silbernitrat (n), Höllenstein (m), Fr. Nitrate (m), d’argent, pierre (f), infernale, İng. Lunar Caustic, Silver nitrate. Kimyâdaki adı gümüş nitrat olan, renksiz, kokusuz, kristaller hâlinde bir madde. Formülü (Ag NO3) şeklindedir. Özellikleri: Teknik bakımdan çok önemlidir. 20°C’de 100 gram suda 222 gr gümüş nitrat çözünür. Metil ve etil alkolde orta derecede çözünür. Başka organik çözücülerde de çözünür. Yaklaşık 320°C’ye kadar ısıtıldı ...devamı ☟
Özellikleri: Teknik bakımdan çok önemlidir. 20°C’de 100 gram suda 222 gr gümüş nitrat çözünür. Metil ve etil alkolde orta derecede çözünür. Başka organik çözücülerde de çözünür. Yaklaşık 320°C’ye kadar ısıtıldığı zaman oksijen kaybederek gümüş nitrite dönüşür. Kızıl dereceye kadar ısıtılırsa elementel gümüş meydana gelir.
Gümüş nitrat içildiği takdirde şiddetli karın ağrısına, kusma, ishal ve mide-barsak iltihaplarına yol açar. Böyle durumlarda ağızdan sırasıyla tuzlu su, süt ve sabunlu su verilir.
Elde edilişi: Yoğunluğu 1,25-1,30 olan nitrat asidinde gümüşün çözünmesiyle elde edilir. Gümüş nitrat en çok bu yolla elde edilir:
Ag+ 2HNO3® Ag NO3 + NO2+H2O
Kullanılışı: Fotoğrafçılıkta, tıpta, gümüş kaplamada, ayna imalatında, silinmez mürekkep yapımında kullanılır. Tedavide çeşitli maksatlarla kullanılan gümüş nitrat, çubuklar halinde veya % 0,01-10’luk sulu çözeltiler halinde deri ve mukozaya tatbik edilir. Gümüş nitrat çubuklarından siğil ve yara tedavisinde faydalanılır. Gümüş nitrat deriye temas ettiğinde deriyi yakar. Cehennemtaşı denmesinin sebebi de bu yakıcı özelliğindendir. Gümüş nitratın % 1-2’lik çözeltileri, belsoğukluğuna sebeb olan gonokokların yol açabileceği göz enfeksiyonlarını önlemek maksadıyla yeni doğmuş bebeklerin gözlerine damlatılır. Gümüş nitrat ayrıca, tümör, tedavisinde de kullanılır.
Gümüş nitratın sulu çözeltileri analitik kimyada halojenür, tiyosiyanat ve siyanürlerin volumetrik analizlerinde yaygın olarak kullanılır.
CEHRİ (Rhamnus petiolaris);
Alm. Immergrüner Kreuzdorn. Fr. Alaterne, bourgéine, İng. Buckhorn. Familyası: Cehrigiller (Rhamnaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Akdeniz bölgesi, İç ve Güney Anadolu.
Mayıs-haziran aylarında sarı-yeşil renkli çiçekler açan, dallarının ucu dikenli, 1-4 m yüksekliğinde bodur ağaç. Meyveleri küre şekilli, bezelye büyüklüğünde, eriksidir.
Saplı cehri (Rhamnus petiolaris)ve Boyaca cehrisi (R. tinctoria)nin meyveleri cehri ismi altında bilinmekte ve önemli miktarlarda ihraç edilmektedir. Ülkemizde bunlardan yalnız (R.petiolaris) mevcuttur.
Kullanıldığı yerler: Cehri meyvelerinin üst tabakası, glikozit bünyesinde sarı renkli bir boya maddesi ihtiva etmektedir. Boya sanayiinde kulanılan bu meyvelerinden dolayı önemli bir bitkidir.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
Bu konuda henüz görüş yok.
