Cihanşah

Kısaca: Cihanşah (Mirza Muzafferüddin) Karakoyunlu Devletinin üçüncü hükümdârı. Devletin kurucusu olan Kara Yusuf’un oğludur. 1405 yılında doğduğu tahmin edilmektedir. ...devamı ☟

Cihanşah (Mirza Muzafferüddin) Karakoyunlu Devletinin üçüncü hükümdarı. Devletin kurucusu olan Kara Yusuf’un oğludur. 1405 yılında doğduğu tahmin edilmektedir. 1415’te babası tarafından Sultaniye’ye vali tayin edildi. 1420’de babasının ölümü üzerine Sultaniye’den ayrılarak Bağdat valisi olan ağabeyi Şah Mehmed’in yanına gitti. Daha sonra onunla anlaşmazlığa düşerek diğer ağabeyi İskender’le birleşti. Ancak Karakoyunlu ailesi arasında çekişmeler uzun yıllar sürerek devletin zayıflamasına yol açtı. Nihayet kardeşlerinden Şah Mehmed’in, Şahruh İskender’in de, oğlu Şah Kubad tarafından öldürülmesinden sonra Cihanşah, devletin başına geçti. İlk olarak baba katili Şah Kubad’ı ortadan kaldırarak devlete tamamıyla hakim oldu. 1440’ta Gürcistan’a büyük bir sefer düzenledi ve pek çok ganimet elde etti. Aynı yıl Tebriz’e girerek burada faaliyet gösteren Hurufileri temizledi. Böylece İslam aleminde çıkması muhtemel, korkunç bir sapıklık cereyanının önüne geçmiş oldu.

Bağlı olduğu Şahruh’un 1447’de vefatı üzerine “Sultan” ve “Hakan” unvanlarını aldı. Şahruh’un vefatı ile Timurlular arasında baş gösteren anlaşmazlık ve çekişmelerden faydalanarak, İsfahan ve Fars ülkelerini de ele geçirdi. Bu muvaffakiyetlerini Kirman’ı da fethederek tamamladı.

1457’de Horasan’a büyük bir sefer düzenledi. Herat’ı kolaylıkla zaptederek namına hutbe okuttu. Ancak bu sırada oğlu Hasan Ali’nin Tebriz’de isyanı üzerine, Horasan’ı terk etmek zorunda kaldı. Bir müddet sonra da Fars ve Irak-ı Arab’ı idaresi altında bulunduran diğer oğlu Pir Budak’ın itaatsizliği ile karşılaşan Cihanşah, oğlunu bu işten vazgeçirmeye çalıştı ise de, muvaffak olamayınca öldürttü. Fakat bu durum, onu, muvaffakiyetlerindeki en kuvvetli desteğinden mahrum bıraktı.

Horasan’ın dışında, hemen hemen bütün İran, Arran, Irak ve Batı Anadolu’daki uç bölgelerinin hakimi olan Cihanşah, son seferini Uzun Hasan üzerine yaptı. Fakat bu sefer, kendisinin ve devletinin felaketi ile neticelendi. Uzun Hasan’ın bir baskınına uğraması sonucu kaçarken öldürüldü (1467). Esir alınan oğlu Muhammed ve diğer kumandanları da aynı akıbete uğradılar. Cihanşah’ın cesedi sonradan Tebriz’e götürülerek, orada yaptırmış olduğu imaretindeki türbesine defnedildi.

Devrin tarihçilerinden Abdürrezzak Semerkandi, Cihanşah’ın adil, kudretli ve becerikli bir sultan olduğunu kaydetmiştir. Saltanatı devrinde Tebriz’i mamur bir belde haline getirdi. Timur Hanın ortadan kaldırmasına rağmen o devirde yeniden ortaya çıkan Hurufilik adlı sapıklığın önüne geçerek, İslamiyete büyük bir hizmet etti. İlme ve alimlere hürmetkar olup, ilmi ve alimleri koruyup gözetmiştir. Medreseler ve camiler yaptırdı. Bunlardan Tebriz’deki medrese ve camisi meşhurdur. İyi bir şair olan Cihanşah, Farsça ve Türkçe şiirler yazmış ve manzumelerinde ismini mahlas olarak kullanmıştır.

Kaynak

Rehber Ansiklopedisi

Ayrıca Bakınız

  • Türk Boyları
  • Türk Hükümdarları
  • Müslüman Türk devletleri
  • Cihanşah

    (Farsça) Erkek ismi - Cihan'ın şah'ı. - Kara-Koyunlu padişahlarından Timur'un ölümünden sonra kaybedilen yerleri geri almıştır.

    İlgili konular

    mirza muzafferüddin

    Bu konuda henüz görüş yok.
    Görüş/mesaj gerekli.
    Markdown kullanılabilir.

    Cihanşah, Haymana
    6 yıl önce

    Cihanşah, Ankara ilinin Haymana ilçesine bağlı bir mahalledir. Ankara iline 124 km, Haymana ilçesine 50 km uzaklıktadır. ^ a b "Cihanşah Köyü". yerelnet...

    Cihanşah, Haymana, 1984, 1989, 1994, 1997, 1999, 2000, 2004, 2007, Ahırlıkuyu, Haymana, Aktepe, Haymana
    Şeyh Cüneyd
    2 yıl önce

    için silahlanmaya başladı. Kendisi de bir Şii olan Karakoyunlu Hükümdarı Cihanşah tarikat mensuplarının çoğalmasından ürkerek Şeyh Cüneyd'in amcası Şeyh...

    Cihan Şah
    5 yıl önce

    sığınması üzerine Azerbaycan'daki Karakoyunlu idaresi Şahruh tarafından Cihanşah'a verildi. Şahruh'un ülkesine dönmesiyle İskender Mirza ile Cihan Şah birbirleriyle...

    Cihan Şah, 1438, 1467, Irak, Iran, Karakoyunlu Devleti, Kişi, Taslak, Hasan Ali, Tí»rk
    şahruh
    2 yıl önce

    ise Kara Yusuf'un oğlu Mirza Cihanşah'ın sert bir direnişe hazırlandığı haberini almıştır. Fakat Tebriz tarafından Cihanşah'a gelen bir haberle tüm dengeler...

    Tebriz
    2 yıl önce

    Tebriz’i kesin olarak ülkesine kattı. Şehrin yönetimini oğlu Cihanşah’a verdi. Cihanşah devrinde Tebriz’de meşhur Gökmescit ve daha birçok bina yapıldı...

    Tebriz, Azeri, Kacar, Safavi, Türk, Şehir, İran
    Cemşid Amuzegar
    6 yıl önce

    olarak başbakan Hasan Ali Mansur'un kabinesinde yer alan Sağlık Bakanı Cihanşah Salih'in altında bakan yardımcısı olarak çalışmaya başlayan Amuzegar, ardından...

    IV. Mehmed
    2 yıl önce

    Sultan - II. Mustafa ve III. Ahmed'in annesi Afife Sultan Rabia Sultan Cihanşah Nevruz Gülnar Hatun (Varlığı kuşkulu) Gülbeyaz Hatun Dürriye Hatun Orhan...

    IV. Mehmet, 1642, 1648, 1687, 1693, 2 Ocak, 6 Ocak, 8 Ağustos, 8 Kasım, Abdülaziz, Abdülmecit
    Numan Çelebicihan
    6 yıl önce

    kuzeyindeki Orkapı'da Büyük Sonak köyünde doğdu. Babası İbrahim Çelebi, Annesi Cihanşah'ın kızı Eğitim için İstanbul'a gitti. Vefa Lisesi'nde okurken ilk olarak...