Coğrafyanın - Keşifler Çağı

Kısaca: Bizans'ın Osmanlılarca fethedilmesinden sonra pek çok bilgin, Ptolemaios'un Geographike'sinin de aralarında bulunduğu birçok Eski Yunan yazmasıyla birlikte İtalya Yarımadasına sığındı. Bu büyük yapıtın Avrupa'ya gelişi, haritaların ve coğrafya çaiışmala-nnın daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlayan basım sanayisinin gelişmesiyle çakışıyordu. ...devamı ☟

Bizans'ın Osmanlılarca fethedilmesinden sonra pek çok bilgin, Ptolemaios'un Geographike'sinin de aralarında bulunduğu birçok Eski Yunan yazmasıyla birlikte İtalya Yarımadasına sığındı. Bu büyük yapıtın Avrupa'ya gelişi, haritaların ve coğrafya çaiışmala-nnın daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlayan basım sanayisinin gelişmesiyle çakışıyordu. Bu durum Avrupa'da bilim ye sanat alanında görülen canlanmayla birleşince coğrafyanın altın çağı başladı.

Ptolemaios'un yapıtı yaklaşık 1405'te Latinceye çevrildi. 1477'de Bologna'da, çeşitli haritalarla da tamamlanmış olan yapıtın 500 kadar kopyası üretildi; bunu Almanya ve İtalya'da yapılan öteki baskılar izledi. Basım tekniğinin yanı sıra, denizcilik, gemi tasarımı ve yapımı gibi alanlardaki ilerlemeler, gözlem ve astronomi aygıtlannın geliştirilmesi ve pusula kullanımının yaygınlaşması keşifleri yüreklendirerek coğrafyanın da yeniden gelişmesini sağladı. 15 ve 16. yüzyıllarda coğrafya bilgisi büyük ölçüde genişledi. Kolomb, da Gama, Vespucci, Cabot ve Magalhaes'in (Macellan) keşifleriyle zenginleşen haritalar Ptolemaios'un yapıtının yeni baskılarına eklenmeye başladı. Giderek Ptolemaios'un klasik savlar aşıldı ve Yer'in coğrafyası üzerine daha kesin bilgiler elde edildi. 16. yüzyılda, coğrafya, astronomi, tarih, doğabiürnleri gibi konulan kapsayan, haritalar ve şekillerle zenginleştirilmiş başvuru kitapları yazılmaya başladı. Cosmographia adı verilen bu kitapların ilki 1524'te Petrus Apianus tarafından hazırlanmıştı. Sebastian Münster'in 1544'te yayımlanan kitabı ise, özellikle coğrafya alanındaki bilgi açlığını yansıtacak biçimde, yüzyılın sonlanna değin sürekli aranan bir yapıt oldu. Keşifler Çağının önde gelen haritacılarından biri de Gerardus Mercator adıyla tanınan Flandre'lı Gerhard Kremer'di. Usta bir harita ve küre yapımcısı olan Mercator, 1544'te yayımlanan Avrupa haritası ve kendi adını taşıyan izdüşüm sistemiyle ün kazandı. Mercator izdüşüm sistemi, düz çizgilerin kerteriz alınmasına olanak vererek denizcilikteki önemli bir soruna çözüm getirdi.

Anversli Abraham Ortelius 1570'te ilk dünya atlasını yaptı. Kolomb'un gemisi "Santa Maria"nın sahibi Juan de la Cosa da 1500'de, Kolomb'un keşfettiği yerleri, Amerika kıtasında karanın ilk görüldüğü yer olan Brezilya'daki Cabral'ı, Cabot'ın Kana-da'ya yaptığı yolculuğu ve da Gama'nın Hindistan'a giderken izlediği yolu gösteren bir harita hazırlamıştı. Kuzey ve Güney Amerika'yı Asya'dan ayrı birer kara parçası olarak gösteren ilk harita ise 1507'de Martin Waldseemüller tarafından yapıldı. 12 yapraktan oluşan, 1,4 x 2,4 m boyutlarındaki bu dev harita büyük olasılıkla Amerika adının ilk kez geçtiği coğrafya çalışmasıydı ve Waldseemüller'in Floransalı denizci Amerigo Vespucci'den etkilendiğini açıkça gösteriyordu. Kaptan John Şmith'in 1612'de Londra'da yayımlanan Virginia ve, New England haritaları ise Amerika'daki İngiliz kolonilerini gösteren ilk çalışmalardı. Büyük koloni güçleri olan Portekiz, İspanya, Italya'daki devletler, Ren bölgesi, Felemenk, İsviçre, İngiltere ve Fransa kısa sürede coğrafya çalışmalarının ve haritacılığın Avrupa'daki başlıca merkezleri durumuna geldiler.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.