Cumhuriyet Yönetimi ile Diğer Yönetim Şekilleri Arasında Ne Gibi Farklılıklar Vardır

Cumhuriyet yönetiminin diğer yönetim şekillerinden farkını öğrenmeden önce cumhuriyet yönetimi'nin ne anlama geldiğini öğrenmekte fayda var. Cumhuriyet, başta devlet başkanı olmak üzere, devletin başlıca temel organlarının belli aralıklarla yinelenen seçimlerle göreve getirildiği bir "yönetim biçimi"dir. Cumhuriyet adı verilen yönetim biçimleri, yöneticilerin göreve getirilmesinde veraset yöntemini reddetmiştir. Cumhuriyet adı verilen yönetim biçimlerinde halk, yönetimini beğenmediği yöneticileri, belli aralıklarla yinelenen seçimlerde değiştirebilmek olanağına sahiptir.Bu nedenle yöneticiler, toplumu keyfi biçimde yönetemezler; halkın isteklerini ve beğenilerini gözönünde tutmak zorunda kalırlar. Bir başka deyişle, yöneticilerin iradesi mutlak değil, halk iradesi ile sınırlıdır. Cumhuriyetlerde bu özellikler, yönetenleri siyasal bakımdan halka "sorumlu" duruma getirir: yönetilenleri tebaa, kul olmaktan çıkarıp vatandaşlık konumuna yüceltir. Yönetilenler, "hükümdarlık (monarşi)" adı verilen yönetim biçimlerinde tebaa veya kul durumundadırlar. "Tebaa" veya "kul" olmak, hükümdarın iktidarına ve tüm buyruklarına baş eğmekle yükümlü olmak demektir. "Tebaa" veya "kul", hiçbir zaman hükümdarın iktidarını sınırlayıcı veya denetleyici bir rol oynamaz. "Tebaa" veya "kul" hükümdarı seçimle değiştirmek olanağına sahip olmadığı için, hükümdarın "tebaa"ya karşı hiçbir siyasal sorumluluğu da yoktur. Bir çok yönetim biçimi vardır. Bunlarda bazıları; Anarşizm, Aristokrasi, Otoriteryanizm, Otokrasi, Komünizm, Konfederasyon, Demarşi, Demokrasi, Despotizm, Diktatörlük, Etnokrasi, Faşizm, Federasyon, Feodalizm, Gerontokrasi, Kleptokrasi, Kratokrasi, Kritarşi, Logokrasi, Meritokrasi, Monarşi, Oligarşi, Plütokrasi, vd. Bu yönetim biçimlerinden yada şekillerinden hiç biri halkın ülkesinin yönetiminde söz sahibi olması yada ülkesi içerisinde özgür bir birey olması mümkünatını karşılayamamaktadır.

Cumhuriyet, hükümet başkanının, kamu tüzel kişiliğini temsil eden bir heyet tarafından belli bir süre için ve belirli yetkilerle seçildiği yönetim biçimidir. Egemenlik hakkının belli bir kişi veya aileye ait olduğu oligarşi kavramının zıttıdır. Cumhuriyet kelimesi Arapça kökten 18. yüzyılda Osmanlı Türkçesinde türetilmiş bir isimdir. Arapça CMHR kökü "bir araya toplanma, topluluk oluşturma", bu kökten türeyen cumhūr ise "cemiyet, toplum, kamu" anlamına gelir. 18. yüzyıl Avrupa'sında monarşi ile yönetilmeyen Hollanda, İsviçre (ve 1789 Devrimi sonrasında Fransa) gibi ülkeleri tanımlayan Latince respublica > Fransızca république sözcüğünün Türkçe çevirisi olarak benimsenmiştir. Latince res publica klasik kullanımda "kamusal olan" anlamındadır. Bir topluluğa onların birleştirmek suretiyle halk olma özelliğini kazandiran, kamusal nesne anlamına gelir. Bu hali ile devletin kamu yararına çalıştığı devlet şeklidir. Fransız devriminden sonra devletin başkanının babadan oğula geçtiği ve tanrısal bir irade tarafından meşrulastırıldığı devlet şekli olan monarşiye karşı, devlet başkanının halk tarafından seçildigi ve halk iradesince meşrulaştırıldığı devlet şekli anlamında kullanılmıştır. Osmanlı Devletinde cumhuriyet fikri ilk kez 1870'li yıllarda Genç Osmanlılar ve Mithat Paşa tarafından (açıkça savunulmaksızın) tartışılmıştır.