Konusu
Cyrano de Bergerac kılıcının gücü kadar, etkili ve güzel konuşması ve burnunun büyüklüğü ile de tanınmış bir silahşördür. Kuzini Roxane`a olan aşkını burnunun iriliği nedeniyle duyduğu kompleks yüzünden dile getirememiştir. Cyrano`nun emrindeki yeni yetme yakışıklı silahşör Christian da Roxane`a aşıktır; ne var ki aşkını Roxane`ı etkileyecek kadar güzel kelimelerle ifade edemeyeceği için suskun kalır. Roxane ise Christian`ı görüp beğenir ve bir ağabey olarak bildiği Cyrano`dan bu genç adamla irtibatlarını sağlamasını rica eder. Cyrano, duygularını perde arkasından olsa da Roxane`a bu yakışıklı silahşör aracılığıyla aktarabilmek için, Christian`a değişik bir öneride bulunur: Cyrano bütün aşk mektuplarını yazacak ve ikili buluşmalarda suflör ``(fısıldayıcı)`` görevini üstlenecektir. Bu şekilde gelişen ilişki, silahşörlerin cephe emri almasıyla yeni bir boyut kazanır. Roxane ve Christian, birlik cepheye doğru yola çıkmadan hemen önce acilen evlenirler. Cyrano, Roxane`a Christian`ı koruyacağına söz verir. Cyrano Christian`ı korumakla kalmaz; onun ağzından her gün Roxane`a iki mektup yazıp, cephe gerisine kendisi götürür. Ayrılığa ve mektuplardaki hislerin gücüne dayanamayan Roxane, cepheye gelmek üzere yola çıkar. Aynı gün, Christian Cyrano`nun kendisinden habersiz Roxane`a mektup yazdığını farkeder ve bu aşkı Roxane`a itiraf etmesini ister. Christian bir mermi ile yaralanır; ölümü Roxane`ın kollarında olacak ve mektubun üzerinde Cyrano`nun gözyaşları ve Christian`ın kanı yeralacaktır. Cyrano sırrını saklamaya karar verir. Roxane manastıra kapanma kararı alır. Eser, yıllar sonra Cyrano`nun Roxane`ın kollarında aşkını nihayet açıklaması ve hayata gözlerini yumması ile son bulur.Kahramanlar
Eserden ünlü bölümler
... Burnunuz ne kocaman! Evet! Pek kocaman... Hepsi bu mu? Bu kadarı az delikanlı! Halbuki neler, neler bulunmaz söylenecek? Asıl iş edada. Mesela bak, "Burnum böyle olsaydı, mösyö, mutlak dibinden kestirirdim!`` "Yana yatmaz mı? Senden önce davranıp kadehine batmaz mı?`` "Burun değil bir kere, coğrafyada böylesine dağ denir, dağ değil, yarımada!`` "Acaba neye yarar bu alet? Makas kutusu mudur, divit midir, izah et!`` "Kuşları sevdiğiniz besbelli! Yorulmasın diye yavrucuklar, temelli bir tünek kurmuşsunuz!`` ... ``Kaynak: Cyrano de Bergerac, Edmond Rostand, Remzi Kitabevi, 1999``... Fakat, şarkı söylemek, gülmek, dalmak hülyaya, Yapayalnız, ama hür, seyahat etmek aya, Gören gözü, çınlayan sesi olmak ve canı İsteyince şapkayı ters giymek, karışanı Olmamak. Bir hiç için ya kılıcına veya Kalemine sarılmak ve ancak duya duya Yazmak, sonra da gayet tevazula kendine: Çocuğum! Demek, bütün bunları hoş gör yine, Hoş gör bu çiçekleri, hatta bu kuru dalı, Bunlar yabanın değil kendi bahçenin malı! Varsın küçücük olsun fütuhatın, fakat bil, Onu fetheden sensin, yoksa başkası değil. ... ``Kaynak: Cyrano de Bergerac, Edmond Rostand, Çeviren: Sabri Esat Siyavuşgil MEB Yayınları, 1989``
